నిర్వచన భారత గర్భ రామాయణము - 46

రామాయణము-
సీ.     మంథరబోధ రామవనవాసము పదు
        నాలుగేండ్లు భరతపాలనమును
    ధవు వేడి తాటకా(ధర్మరాజు సిరి బ
        దపడి హరించెఁ జూ)తసుమమూర్తి
    తరుణి కైక విభుదత్తద్వివరముల మో
        (దమున; రహి సుయోధనమహితకృతి)
    ప్రభుమంత్రి సిద్ధంబు (పాయని ధృతితోడఁ
        జేయించెఁ గృష్ణాంశు) శిష్టు రాము
గీ.     శ్రీకి; రప్పించి, వానిచే సీతమగని
    సర్వముం జెప్పెఁ గైక; కౌసల్య గోడు
    గనె విని స్వసుత రాజ్యాధి(కహరణమును;
    మాన్పె ఘనుఁడగు హరి) వంశమండనుండు. (౬౧)

భారతము-
ఆ.     ధర్మరాజు సిరిఁ బదపడి హరించె జూ
    దమున రహి సుయోధనమహితకృతి
    పాయని ధృతితోడఁ జేయించెఁ గృష్ణాంశు
    కహరణమును; మాన్పె ఘనుఁడగు హరి. (౬౧)

టీక- తాటకాధర్మరాజు = తాటకకు యముఁడయిన రాముఁడు; సుయోధన = (రా) మంచియోధుఁడు, (భా) దుర్యోధనుఁడు; (భా) కృష్ణా = ద్రౌపదియొక్క, అంశుక = వస్త్రముల, హరణము = అపహరణము; (రా) కృష్ణ = నల్లని, అంశు = కాంతిగలవాని; హరి = (రా) సూర్యుఁడు, (భా) కృష్ణుఁడు; చూతసుమమూర్తి = మామిడిపుష్పమువంటి మెత్తని శరీరము కలది; మండనుఁడు = అలంకరించువాఁడు.
                                                                                                                               రావిపాటి లక్ష్మీనారాయణ