tag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post1682884466902728560..comments2024-03-29T11:49:25.461+05:30Comments on శంకరాభరణం: పద్య రచన – 292 (కామ దహనము)కంది శంకరయ్యhttp://www.blogger.com/profile/18328192953856695886noreply@blogger.comBlogger18125tag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-88174041661043626922013-03-27T09:31:03.476+05:302013-03-27T09:31:03.476+05:30ఏల్చూరివారితో యేకీభవిస్తున్నాను. నా చిన్నప్పుడే మా...ఏల్చూరివారితో యేకీభవిస్తున్నాను. నా చిన్నప్పుడే మా నాన్నగారు శ్రీకాళహస్తీశ్వరశతకం కొని యిచ్చారు. దానిలో నన్ను వెంటనే ఆకట్టుకున్న పద్యాల్లో ఒకటి:<br /><br />అంతా మిథ్య తలంచి చూచిన నరుడట్లౌ టెరింగిన్ సదా<br />కాంత ల్పుత్రులు నర్థమున్ తనువు నిక్కంబంచు మోహార్ణవ<br />భ్రాంతిఁ జెంది చరించుఁ గాని పరమార్థంబైన నీ యందుఁ దా<br />జింతాకంతయుఁ జింత నిల్పడుఁ గదా శ్రీ కాళహస్తీశ్వరా! <br /><br />అయిన నేను 'అంతా' అన్న మాట సాధువా అని అనుమాన పడ్డానే! చలా చిత్రంగా ఉంది.<br />శ్యామలీయంhttps://www.blogger.com/profile/05036826742241873649noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-50861662372990174962013-03-27T09:06:13.803+05:302013-03-27T09:06:13.803+05:30‘కామదహనము’ శీర్షికపై చక్కని పద్యాలను రచించిన కవిమి...‘కామదహనము’ శీర్షికపై చక్కని పద్యాలను రచించిన కవిమిత్రులు....<br />పండిత నేమాని వారికి, <br />గోలి హనుమచ్ఛాస్త్రి గారికి,<br />సుబ్బారావు గారికి,<br />లక్ష్మీదేవి గారికి, <br />సహదేవుడు గారికి,<br />రాజేశ్వరి అక్కయ్యకు,<br />డా. ప్రభల రామలక్ష్మి గారికి, <br />మిస్సన్న గారికి, <br />శ్యామల రావు గారికి, <br />తోపెల్ల బాలసుబ్రహ్మణ్య శర్మ గారికి,<br />అభినందనలు, ధన్యవాదాలు.<br />*<br />శ్యామలరావు గారూ, <br />పోలికవడిని గురించిన పాఠాలను ‘ఛందస్సు’ శీర్షికలో గతంలో ప్రకటించాను. చూడండి. <br />*<br />ఏల్చూరి మురళీధర రావు గారూ, <br />ధన్యవాదాలు.కంది శంకరయ్యhttps://www.blogger.com/profile/18328192953856695886noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-78355890781628391252013-03-27T00:42:21.111+05:302013-03-27T00:42:21.111+05:30శ్రీ శ్యామలరావు గారికి
నమస్కృతులతో,
ఏదో ఒక తీరున ...శ్రీ శ్యామలరావు గారికి<br />నమస్కృతులతో,<br /><br />ఏదో ఒక తీరున యతి లేని తెలుగు పద్యం ఉండదు. కుసుమ షట్పదలో యతి లేదు కాని, తేటగీత్యాటవెలదులలో వలె ప్రాసయతి నియతం అన్నమాట. అందువల్ల మూడవ, ఆఱవ పాదాలలో చివఱను వచ్చే 5 + 2 మాత్రల స్థానంలోనూ ప్రాసయతి ఉండటమే సమంజసం. <br /><br />మీ పద్యాన్ని ఈ విధంగా చూపితే సలక్షణంగా ఉంటుంది: <br /><br />గిరికన్యకా తపము + నెరవేర్చు మనినిన్ను<br />పురిగొల్ప మన్మధుడు + పొరసేనయా<br />విరిబాణములు వేయ + పరమోగ్రమూర్తివై<br />అరసినంతనె మారు + డొరిగేనయా.<br /><br />లక్షణోదాహరణకు మాత్రమే చూపాను కాని, నేను మార్చిన చోట్ల మీరు ఇంకా మెఱుగైన పదాలను కూర్పవచ్చును.<br /><br />తక్కిన పాదాలూ ఈ విధంగానే ఉండాలి. <br /><br />కేవలం లక్షణ నిరూపణకు మాత్రమే చూపాను, సహృదయంతో స్వీకరింపగలరన్న నమ్మకంతో. <br /><br />భవదీయుడు,<br />ఏల్చూరి మురళీధరరావు ఏల్చూరి మురళీధరరావుhttps://www.blogger.com/profile/07140659931329468007noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-22452209586887198372013-03-27T00:34:20.822+05:302013-03-27T00:34:20.822+05:30శ్రీపండిత నేమాని గురువులకు నమస్సులతో
తారకాసుర బాధ...శ్రీపండిత నేమాని గురువులకు నమస్సులతో<br /><br />తారకాసుర బాధలంతట తాళలేక సురాదులా<br />మారునిన్ ప్రియమార వేడ నుమాపతీ వివహంబుకై<br />మారుడూన శరంబు శంభుని మానసంబు కదల్పగన్<br />మారుడా నయనానలంబున మాడె చండుని రాకకై.<br />తోపెల్ల బాల సుబ్రహ్మణ్య శర్మhttps://www.blogger.com/profile/07080622432853847541noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-74074966723364271132013-03-27T00:02:38.606+05:302013-03-27T00:02:38.606+05:30మాన్యులు శ్రీ శ్యామలరావు గారికి,
ఈ క్రింది ప్రయోగా...మాన్యులు శ్రీ శ్యామలరావు గారికి,<br />ఈ క్రింది ప్రయోగాలను చూడండి:<br /><br />ధూర్జటి కాళహస్తీశ్వర శతకము నుండి <br />అంతా సంశయమే శరీరఘటనం బంతా విచారంబె లో<br />నంతా దుఃఖపరంపరార్జితమె మేనంతా భయభ్రాంతమే<br />యంతా నాంతశరీరశోషణమె దుర్వ్యాపారమే దేహికిన్<br />చింతన్ నిన్నుఁ దలంచి పొందరు నరుల్ శ్రీకాళహస్తీశ్వరా! <br /><br />కోట శివరామకవి సానందోపాఖ్యానము<br />నానాదానవితానముల్ గొనఁ బరాన్నప్రీతుఁడై నిత్యక<br />ర్మానుష్ఠానము మాని రేవగళు లన్యాయార్జిత ద్రవ్యసం<br />తానుండై పరమార్థమైన నెలవింతా లేక పడ్డప్పులి<br />చ్చే నీచుండది పోవ దుఃఖపడ దా నిట్లయ్యె వేయేటికిన్. <br /><br />భద్రాచల రామదాసు:<br />అంతా రామమయం జగమంతా రామమయం ... <br />కవిప్రయోగాలు ఇంకా అనేకం ఉన్నాయి. <br />“అంతా” తప్పు కాదు. కవులు కావ్యాలలో వాడినదే. <br /><br />పు – ము యతి విషయం:<br /><br />పొడిచియు వివిధాస్త్రశస్త్ర + ముల నుద్ధతులై - నన్నయ ఆది (5-58)<br />భువనబీజంబు కైవల్య + మోక్షదాయి - శ్రీనాథుడు భీమఖండము <br /><br />భవదీయుడు,<br />ఏల్చూరిమురళీధరరావుఏల్చూరి మురళీధరరావుhttps://www.blogger.com/profile/07140659931329468007noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-75272550149978796722013-03-26T23:18:22.230+05:302013-03-26T23:18:22.230+05:30శ్యామలరావు గారు,
పు-ము ల యతి, ఏకవచనము సరిచేసినాను....శ్యామలరావు గారు,<br />పు-ము ల యతి, ఏకవచనము సరిచేసినాను. సాధనము గణభంగమైతుంది. సాధనమ్ము సరియైనదని అనుకుంటున్నాను.<br />ధన్యవాదాలు.<br /><br />ధర్మము పాటించు కామము- దారిఁ జూప<br />మోక్షసాధనమ్ముకలుగు; ముక్తి దారి<br />పూలబాటయా కాదది;పుడమి జనులు<br />గమ్యమును మఱచుచునుంద్రు, కామమందు<br /><br />మునిగి యుందురర్థ మోహము విడువరు.<br />మూడుదారులెల్ల ముళ్ళతోడ<br />నిండియుండు; ముడుల నేర్పుతోడ విడగ<br />జేయగలరె? యేరి చేతనౌను? లక్ష్మీదేవి / लक्ष्मीदेवीhttps://www.blogger.com/profile/01955992709223887713noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-17629443818307501952013-03-26T22:31:35.842+05:302013-03-26T22:31:35.842+05:30కుసుమషట్పదలు
గిరికన్యకా తపము
నెరవేర్చు మనినిన్ను
...కుసుమషట్పదలు<br /><br />గిరికన్యకా తపము<br />నెరవేర్చు మనినిన్ను<br />పురిగొల్ప మన్మధుడు వచ్చేనయా<br />విరిబాణములు వేయ<br />పరమోగ్రమూర్తివై<br />అరసినంతనె మారు డణగేనయా<br /><br />దేవుడా నీపైన<br />పూవులే విసరితే <br />నీ వేల నిప్పులే విసిరావయా<br />నీ వాలకము జూడ<br />నే వేళ శాంతమా<br />భావజుని పైనింత కోపమేలా<br /><br />దేవకార్యము మీద<br />తా వచ్చె నేగాని<br />భావజుని తప్పేమి లేదు సామీ<br />కావవయ్యా పుత్ర<br />భావంబు గైకొని<br />నీవు కారుణ్యమూర్తివి శంకరా<br /><br />(షట్పదలకు యతి అవసరము లేదు. తెలుగులో యతిలేని పద్యము ఇది ఒక్కటే ననుకుంటాను. ఈ కుస్మషట్పద పద్యం లక్షణం ౧,౨,౪,౫ పాదాలకు ౫+౫ మాత్రలుగా రెండు ఇంద్రగణాలు. ౩,౬ పాదాలకు ౫+౫+౫+౨ మాత్రలుగా మూడు ఇంద్రగణాలపైన రెందు మాత్రలు. ప్రస ఉన్నది. ౨,౪ పాదాలలో ప్రాస ఐఛ్ఛికము!)శ్యామలీయంhttps://www.blogger.com/profile/05036826742241873649noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-53321971461856220902013-03-26T21:55:37.014+05:302013-03-26T21:55:37.014+05:30కామము గాల్చి వేయుటన కాదది తేలిక యెంత వారికిన్
నీ...కామము గాల్చి వేయుటన కాదది తేలిక యెంత వారికిన్ <br />నీమము దప్పినప్పు డగు నీకది శత్రువు గాన కోర్కెకున్ <br />వేమరు యత్నముల్ సలిపి వేయుము పగ్గ మధర్మ మైనచో<br />నీమది లోనె, పొందెదవు నిత్య సుఖమ్ముల నమ్ము మిత్రమా!మిస్సన్నhttps://www.blogger.com/profile/07520262715624088850noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-50830105497031707262013-03-26T21:40:05.047+05:302013-03-26T21:40:05.047+05:30శ్రీ శ్యామల రావు గార్! శుభశీస్సులు.
మీ దర్శనము చాల...శ్రీ శ్యామల రావు గార్! శుభశీస్సులు.<br />మీ దర్శనము చాల కాలము తరువాత కనుక ఆనందము గూర్చినది. మీ పద్యములు బ్లాగులో ఈ రోజు కనుబడుట లేదే. మాకు ఆ విందును కూడా కలిగించండి. స్వస్తి. Pandita Nemanihttps://www.blogger.com/profile/08043878962903783583noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-39533915062182033702013-03-26T21:07:46.374+05:302013-03-26T21:07:46.374+05:30>మనుమఛ్ఛాస్త్రిగారూ, "అంతా" అని వాడార...>మనుమఛ్ఛాస్త్రిగారూ, "అంతా" అని వాడారు గాని అది కావ్యభాషలో వాడరు.<br /><br />>లక్ష్మీదేవిగారు 'అర్థకామము' అని యేకవచనం చేసారు. సరిగాదేమో. సాధనమ్ము బదులు సాధనము అంటే కాని గణం కుదరదు. పూ-ము లకు యతి చేయటంలో బిందుపుర్వకం కావాలనే నియమం ఒకటుందనుకుంటాను. బహుశః చాలా మంది పాటించటం లేదేమో నేడు.<br /><br />>సహదేవుడుగారూ, "తిరుగుట మేలా" అంటే బాగుంటుందేమో? అలాగేచివరి పాదం "కూరును సౌఖ్యమ్ము హోళిగుర్తుగ మారున్" అంటే బాగుంటుంది. కాని "కూరును" సరియైన పదమేనా? నిఘంటువుల ప్రకారం సరియే మరి. "కూడును" అని ఉంటే బాగుంటుంది కాని ప్రాస చెడుతుంది. <br /><br />>రాజేశ్వరిగారూ, మీపద్యంలో "హోలిక హత మణచి" బదులు "హోలిక మద మణచి" అంటే బాగుంటుంది. "హోలిక యుత్సవము" అని యడాగమం రాదండీ "హోలికోత్సవం" అవుతుంది గుణసంధితో. అదీగాక మీ పద్యం నాకు సరిగా అన్వయం కావటం లేదు.<br /><br />> రామలక్ష్మిగారూ, "కూడలందు" అనేది సరైన ప్రయోగం కాదనుకుంటాను. "కూడలి యందు" "కూడళ్ళందు" అనేవి సాదువులుగాని మీకుపయోగించవేమో. అల్లఘె "ఇకిలించుచూ పల్కి" బదులు "ఇకిలించుచును బల్కి" అనవలసి ఉంటుందండీ.శ్యామలీయంhttps://www.blogger.com/profile/05036826742241873649noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-46437348692599370322013-03-26T21:03:08.963+05:302013-03-26T21:03:08.963+05:30ఈ కామెంట్ను రచయిత తీసివేశారు.శ్యామలీయంhttps://www.blogger.com/profile/05036826742241873649noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-86918760270633270712013-03-26T20:31:42.494+05:302013-03-26T20:31:42.494+05:30గోమయమ్ముతోడ గోడముద్దలు చేసి
కూడలందు పెద్ద గుట్ట పో...గోమయమ్ముతోడ గోడముద్దలు చేసి<br />కూడలందు పెద్ద గుట్ట పోసి<br />ఇచ్చకంపుమాటలికిలించుచూపల్కి<br />నిప్పుపెట్టి చూడ నిలుతురంత.Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/14362414968395997693noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-46355831590268939882013-03-26T20:24:02.537+05:302013-03-26T20:24:02.537+05:30హోలిక రక్కసి గావున
హోలిక హత మణచి నంత హోళీ జరుపన్ ...హోలిక రక్కసి గావున <br />హోలిక హత మణచి నంత హోళీ జరుపన్ !<br />హోలిక శిశువుల మ్రింగగ <br />హోలిక యుత్సవము జేసి డోలీ నూపన్ !రాజేశ్వరి నేదునూరిhttps://www.blogger.com/profile/06341424895029589483noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-82873023513063024392013-03-26T15:52:43.771+05:302013-03-26T15:52:43.771+05:30కోరికలుఁ దీర లేదని
తీరని వేదనల బడుచు తిరుగగ మేలా?(...కోరికలుఁ దీర లేదని<br />తీరని వేదనల బడుచు తిరుగగ మేలా?(నేలా?)<br />కోరికలఁ గాల్చి వేసిన<br />కూరును సౌఖ్యమది 'హోళి' గుర్తుగ మారన్!గుండా వేంకట సుబ్బ సహదేవుడుhttps://www.blogger.com/profile/00699255575674131686noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-11553414143334029102013-03-26T11:45:35.822+05:302013-03-26T11:45:35.822+05:30ధర్మముగ నర్థకామము దారిఁ జూప
మోక్షసాధనమ్ముకలుగు; మ...ధర్మముగ నర్థకామము దారిఁ జూప <br />మోక్షసాధనమ్ముకలుగు; ముక్తి దారి<br />పూలబాటకాదు కఠినము; జనులెల్ల<br />గమ్యమును మఱచెదరేల కామమందు<br /><br />మునిగి యుందురర్థ మోహము విడువరు.<br />మూడుదారులెల్ల ముళ్ళతోడ<br />నిండియుండు; ముడుల నేర్పుతోడ విడగ<br />జేయగలరె? యేరి చేతనౌను?లక్ష్మీదేవి / लक्ष्मीदेवीhttps://www.blogger.com/profile/01955992709223887713noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-58778113273810618802013-03-26T11:09:45.442+05:302013-03-26T11:09:45.442+05:30కామము వినాశ హేతువు
కామము మఱి లొంగ దీ యు కర్క ...కామము వినాశ హేతువు<br />కామము మఱి లొంగ దీ యు కర్క శ ముం గాన్<br />కాముని దహి యించెను గద !<br />కామారియె కోప గించి కంతుని నరుడా !<br />subbaraohttps://www.blogger.com/profile/10960030591939990395noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-47483460019349604982013-03-26T09:59:59.069+05:302013-03-26T09:59:59.069+05:30రంగుల జల్లుచును పలు తె
రంగులనీ పండుగనల రారుదురంత...రంగుల జల్లుచును పలు తె <br />రంగులనీ పండుగనల రారుదురంతా <br />రంగులు మంచివి వాడుడు <br />రంగుల "ఘోరంగు" లున్న 'రంగు పడుద్దీ!'<br /> ఘోరంగులు = ఘోరమైన , కల్తీ రంగులు ( సరదాగా పెట్టిన పదం )<br />గోలి హనుమచ్చాస్త్రి https://www.blogger.com/profile/16155397580669179250noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-6769183920316093900.post-54028295199217032192013-03-26T09:45:24.887+05:302013-03-26T09:45:24.887+05:30కామమె జన్మ మృత్యు భయ కారణమౌట ముముక్షు బృందముల్
కామ...కామమె జన్మ మృత్యు భయ కారణమౌట ముముక్షు బృందముల్<br />కాముని జేరనీరు, సురకార్యము బూని స్మరుండు శూలిపై <br />ప్రేమను జిమ్ము శస్త్రముల వేయ మహేశ్వరుడా సుమాస్త్రు న <br />య్యో మసిజేసె జ్ఞాన నయనోదిత భీకర వహ్ని కీలలన్ Pandita Nemanihttps://www.blogger.com/profile/08043878962903783583noreply@blogger.com