3-10-2021 (ఆదివారం)కవిమిత్రులారా,ఈరోజు పూరింపవలసిన సమస్య ఇది...“పండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్”(లేదా...)“మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్”(కంజర్ల రామాచార్య గారికి ధన్యవాదాలతో)
అండగనమరినశిష్యునిదండముతోడనుఁదనుగనఁదప్పునుదిద్దన్మెండుగగురువునుపూనగపండువిడిచితోక్కనుఁదినవలెమేల్గనన్
అండగ నుండక గొందఱు మెండుగ మోసములు జేసి మిడికెడు వారై దండుగ గా భాషింతురు "పండు విడిచి తొక్కను దినవలె మే ల్గ నగన్ "
కదనమునందుశత్రువునుకన్పడనోక్కడవిడ్వరాదులేఅదనుగవైరినంతటనునందునవీఁకపట్టగావలెన్సదయుఁఞుగాగసంగరముశాంతినిఁగోరినవర్తనంబుతోమోదటనెపండుజార్చుకోనిముద్దుగణదోక్కభుజింపమేల్గనన్
వీడక
గుండుగ నుండెడు ఫలమదె,మండెడు వేసంగిలోన పండును, చలువే,యెండించి, తాళ ఫలమునపండు విడిచి, తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
ఎండన బడితిరు గెదవట కొండా నీవాకలనుచు కుములకు, వంటల్ వండనె లేదింక నిదిగొపండు, విడిచి తొక్కనుఁ దిన వలె మేల్గనగన్.
నిండుగ నూరేళ్ళు బ్రతుకమెండుగ మొలకలు దినవలె మృణ్మయపాత్రన్వండిన యాకులు కాయలు పండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
సమస్య :మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగ దొక్క భుజింప మేలగున్ ( దైవబలాన్ని వీడి సైనికబలాన్ని కోరుకొన్న రారాజు చేసినపని తమకు క్షేమకరమని బావగారితో పలుకుతున్న అర్జునుడు )చంపకమాల ...................చెదరని భక్తి నాది యదు శేఖర ! మా కెపు డండదండవౌ సదమలమూర్తి నీవు కద !సత్యసమంచితు నిన్నువీడి యా కదనపు సేన గోరుకొనె కౌరవనాథుడు ; మంచి మాకయెన్ ;మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగ దొక్క భుజింప - మేలగున్ .
చం: పదవిని వీడు కాలమున వచ్చెడు పద్దులు వేతనాదులన్ వదలక సేకరించ వలె వాసిగ లేశము సంశయింపకన్తదుపరి మాస దేయముగ దక్కుడు పింఛను బొంద నివ్విధిన్మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగ తొక్క భుజింప, మేలగున్వై. చంద్రశేఖర్
మెండుగనుండ విటమిను సిభండన సేయగ కరోన బలమేర్పడగన్ఖండితముగ ప్రతి దినమునపండును ,విడచి తొక్కను, దినవలె మేల్గనగన్
గుణనిధితో తల్లిముదముగ బెండ్లి జేసితిమి పుణ్యగుణాలయసారసాక్షితోకుదురుగ వంశవృద్ధియగు గోర్కెను నేలక కోమలాంగియామదవతి మోజునంబడుచు మాయని మచ్చను దెచ్చితే నిధీ!మొదటనె పండుజార్చుకొని ముద్దుగ తొక్కభుజింపమేలగున్ ?
నా మదవతి
దండిగ చూత ఫలంబులుమెండుగ మధురసముతోడ మెరయుచు నుండెన్నిండుమనముతో విడువకపండు, విడిచి తొక్కనుఁ, దినవలె మేల్గనఁగన్
చంపకమాల:కుదురుగ నుండలేడు తన కూటమి నాయకుడోర్వలేడు యే పదవిన నాల్గునాళ్ళు పొరపాటున తృప్తిగ సాగలేడు నెమ్మదియిసుమంతలేక యవమాన హృదిన్ విడె క్రొత్త రంగుతోన్ “మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్”-కటకం వేంకటరామశర్మ.
పండుగ దినమున గొలువగఖండపరశువుని దయయగు కదళీ ఫలమున్మెండు మధుమేహము గలుగపండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
వదులుము తిండియావనిక వార్థకమున్ మితమౌ రతీబునే గదుకుట మంచిదంద్రు ఖాదము లందున హెచ్చుగా నికన్ విదురులు నీదు స్నేహువులు వెజ్జులు చెప్పిన రీతి గ్రోలుమా మొదటనె పండు, జార్చుకొని ముద్దుగ దొక్క, భుజింప మేలగున్.
అదనుగజూచిసింహమొకఅందపులేడిషికారినెంచగాపదములజోరులోపరుగుపాఠవమెంతనొనుల్లసిల్లగాకుదువుగదుంకిపట్టుకొనిగొంతునుకొర్కుచు చంపిప్రాణమున్మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్” ...తోకల...
వదలక పద్యభావనలపాదములన్నియు గూర్చిఁబేర్చగన్విదితము విన్నవారలకు విస్తృత మందగ దేటదెల్లమైముదముగఁబోలిఁబాకమదిముచ్చటగొల్పుచు ద్రాక్షపండునైమొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్కొరుప్రోలు రాధాకృష్ణ రావు
వరూధిని ప్రవరునితో పదపడి యొంటి దాన, ననివార్యసుమాస్త్రహతాంతరాత్మనై బెదిరితి, కౌగిటన్ బొదవి భీతిని మాన్పుచు స్వర్గసౌఖ్యసం పదగొను మన్న మూర్ఖమతివా! మరణాంతరసౌఖ్యమందగన్మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్?కంజర్ల రామాచార్య.
కందంపండది యెంగిలిదైనను,బండును విడి తొక్క నిడినఁ బ్రభువులు గుడువన్మెండగు శిష్టుల 'భక్తిని'బండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె 'మేల్గనఁగన్'చంపకమాలముదుసలి యెంగిలించి ఫలముల్ భుజియింప నొసంగ గైకొనెన్సదమల భక్తి మెచ్చుచును సద్గుణ రాముడు, పారవశ్యతన్విదురుడొసంగఁ దొక్కఁ గొనె వెన్నుడు, దైవము వత్సలత్వమైమొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప, మేలగున్!
కందంకండగల మామిడి ఫలముఖండన యొనరించగ తునకలు పాపాయిన్దండిగ తిన, తండ్రి దలచెపండు విడిచి, తొక్కను దినవలె మేల్గనగన్ప్రబల వేంకట సుబ్రహ్మణ్య శాస్త్రిఉండవల్లి సెంటర్
పదుగురుబోవు మార్గమును బట్టిచరించక నొంటిగా చరించెదనను మూర్ఖ మానవుడు చేసెడు చేష్టలు వింత గొల్పుతానదటున తల్చునెందులకునందరు నామ్ర ఫలంబు తిందురోమొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్
కదుకొను తీపి రోగమది కమ్మని పండ్లను గ్రోల హెచ్చుగా పిదప శరీరమున్ వడిగ పెంపొన రించును నిశ్చయమ్ముగానొదవ నరోగ భావమిల నుత్తమ మార్గము పెంచ పోషణన్మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
మెండుగ విటమిను లుండెడుపండదిసూయరటి పండు పరికించంగన్పండును దినుటయు కంటెనుపండునువిడిచి తొక్కను దినవలె మేల్గనగన్
ఖండము లొనరింపఁ దగదు మెండుగ నెన్నఁడు భృశమ్ము మెత్త నయిన యీపండుఁ దిను టట్లు కాదురపండు! విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్కుదురుగ నుంతురే యిచటఁ గోరిన పండిన పండ్ల నుంచఁగాఁబదుగురు తిర్గు చోటున నపాత్రులు గైకొన కూర కుందురే పదిలము కా దయో పరుల పాలగు నంటిని యిట్టు లక్కటా మొదటనె పండు, జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క, భుజింప మేలగున్
చంపకమాల:ఎదగని గొఱ్ఱెతోక సిరి యిబ్బడి ముబ్బడి కాదు జేబులోమదుపును నమ్మి నమ్మకపు మాటున సొమ్ము ను నిల్వజేయగా నదియును దీర్ఘ కాల సమయమ్మున పూర్ణత నందు వడ్డియే “మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్”-కటకం వేంకటరామశర్మ.
ముదుసలి యెంగిలిన్ దినుచు మోదమునొందిన రామువోలెనేమొదటనె పండుజార్చుకొని ముద్దుగ దొక్కభుజింప మేలగున్ గదనముజేయగోరుచును గౌరవరాజు సుయోధనుండుదామదమున గోరె సైన్యమును మాత్రమె వెన్నునిగాక పోలికన్
ముదిరెనవిద్య లోకమున మూర్ఖపు పోకడ హెచ్చె జూడగా వదలి పరంపరానుగత వైద్య విధానములోరగించుచున్వదరెదరిట్లు కొందరిల పథ్యమె మేలని నూత్న సూత్రముల్మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్
పండుగ వేళ ప్రసాదము దండుగయో వాని కిడుట దంభకుడా పా షండుండిటు బల్కునెపుడు పండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
కం.మెండుగ దేవులు ముక్కోట్లుండగ బాబాలవెంట యూరేగుట యిట్లుండును పరికింపంగన్పండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
సవినయ మంత్రి వర్యులును సద్గణులైన ప్రధాను లుండగన్భవితను జక్క దిద్దగల భాసురమైన ప్రవక్తలుండ మానవులను భాగ్యవంతులుగనడ్పెడు జ్యోతిష శాస్త్రులుండగాగవులను గొప్పవారనుచు గౌరవమిచ్చుట వ్యర్థమే సుమా.
అండగనమరినశిష్యుని
రిప్లయితొలగించండిదండముతోడనుఁదనుగనఁదప్పునుదిద్దన్
మెండుగగురువునుపూనగ
పండువిడిచితోక్కనుఁదినవలెమేల్గనన్
అండగ నుండక గొందఱు
రిప్లయితొలగించండిమెండుగ మోసములు జేసి మిడికెడు వారై
దండుగ గా భాషింతురు
"పండు విడిచి తొక్కను దినవలె మే ల్గ నగన్ "
కదనమునందుశత్రువునుకన్పడనోక్కడవిడ్వరాదులే
రిప్లయితొలగించండిఅదనుగవైరినంతటనునందునవీఁకపట్టగావలెన్
సదయుఁఞుగాగసంగరముశాంతినిఁగోరినవర్తనంబుతో
మోదటనెపండుజార్చుకోనిముద్దుగణదోక్కభుజింపమేల్గనన్
వీడక
రిప్లయితొలగించండిగుండుగ నుండెడు ఫలమదె,
రిప్లయితొలగించండిమండెడు వేసంగిలోన పండును, చలువే,
యెండించి, తాళ ఫలమున
పండు విడిచి, తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
రిప్లయితొలగించండిఎండన బడితిరు గెదవట
కొండా నీవాకలనుచు కుములకు, వంటల్
వండనె లేదింక నిదిగొ
పండు, విడిచి తొక్కనుఁ దిన వలె మేల్గనగన్.
నిండుగ నూరేళ్ళు బ్రతుక
రిప్లయితొలగించండిమెండుగ మొలకలు దినవలె మృణ్మయపాత్రన్
వండిన యాకులు కాయలు
పండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
సమస్య :
రిప్లయితొలగించండిమొదటనె పండు జార్చుకొని
ముద్దుగ దొక్క భుజింప మేలగున్
( దైవబలాన్ని వీడి సైనికబలాన్ని కోరుకొన్న రారాజు చేసినపని తమకు క్షేమకరమని బావగారితో పలుకుతున్న అర్జునుడు )
చంపకమాల
...................
చెదరని భక్తి నాది యదు
శేఖర ! మా కెపు డండదండవౌ
సదమలమూర్తి నీవు కద !
సత్యసమంచితు నిన్నువీడి యా
కదనపు సేన గోరుకొనె
కౌరవనాథుడు ; మంచి మాకయెన్ ;
మొదటనె పండు జార్చుకొని
ముద్దుగ దొక్క భుజింప - మేలగున్ .
చం:
రిప్లయితొలగించండిపదవిని వీడు కాలమున వచ్చెడు పద్దులు వేతనాదులన్
వదలక సేకరించ వలె వాసిగ లేశము సంశయింపకన్
తదుపరి మాస దేయముగ దక్కుడు పింఛను బొంద నివ్విధిన్
మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగ తొక్క భుజింప, మేలగున్
వై. చంద్రశేఖర్
మెండుగనుండ విటమిను సి
రిప్లయితొలగించండిభండన సేయగ కరోన బలమేర్పడగన్
ఖండితముగ ప్రతి దినమున
పండును ,విడచి తొక్కను, దినవలె మేల్గనగన్
గుణనిధితో తల్లి
తొలగించండిముదముగ బెండ్లి జేసితిమి పుణ్యగుణాలయ
సారసాక్షితో
కుదురుగ వంశవృద్ధియగు గోర్కెను నేలక కోమలాంగి
యా
మదవతి మోజునంబడుచు మాయని మచ్చను దెచ్చితే నిధీ!
మొదటనె పండుజార్చుకొని ముద్దుగ తొక్కభుజింప
మేలగున్ ?
నా మదవతి
తొలగించండిదండిగ చూత ఫలంబులు
రిప్లయితొలగించండిమెండుగ మధురసముతోడ మెరయుచు నుండెన్
నిండుమనముతో విడువక
పండు, విడిచి తొక్కనుఁ, దినవలె మేల్గనఁగన్
చంపకమాల:
రిప్లయితొలగించండికుదురుగ నుండలేడు తన కూటమి నాయకుడోర్వలేడు యే
పదవిన నాల్గునాళ్ళు పొరపాటున తృప్తిగ సాగలేడు నె
మ్మదియిసుమంతలేక యవమాన హృదిన్ విడె క్రొత్త రంగుతోన్
“మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్”
-కటకం వేంకటరామశర్మ.
పండుగ దినమున గొలువగ
రిప్లయితొలగించండిఖండపరశువుని దయయగు కదళీ ఫలమున్
మెండు మధుమేహము గలుగ
పండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
వదులుము తిండియావనిక వార్థకమున్ మితమౌ రతీబునే
రిప్లయితొలగించండిగదుకుట మంచిదంద్రు ఖాదము లందున హెచ్చుగా నికన్
విదురులు నీదు స్నేహువులు వెజ్జులు చెప్పిన రీతి గ్రోలుమా
మొదటనె పండు, జార్చుకొని ముద్దుగ దొక్క, భుజింప మేలగున్.
అదనుగజూచిసింహమొక
రిప్లయితొలగించండిఅందపులేడిషికారినెంచగా
పదములజోరులోపరుగు
పాఠవమెంతనొనుల్లసిల్లగా
కుదువుగదుంకిపట్టుకొని
గొంతునుకొర్కుచు చంపిప్రాణమున్
మొదటనె పండు జార్చుకొని
ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్”
...తోకల...
వదలక పద్యభావనలపాదములన్నియు గూర్చిఁబేర్చగన్
రిప్లయితొలగించండివిదితము విన్నవారలకు విస్తృత మందగ దేటదెల్లమై
ముదముగఁబోలిఁబాకమదిముచ్చటగొల్పుచు ద్రాక్షపండునై
మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్
కొరుప్రోలు రాధాకృష్ణ రావు
వరూధిని ప్రవరునితో
రిప్లయితొలగించండిపదపడి యొంటి దాన, ననివార్యసుమాస్త్రహతాంతరాత్మనై
బెదిరితి, కౌగిటన్ బొదవి భీతిని మాన్పుచు స్వర్గసౌఖ్యసం
పదగొను మన్న మూర్ఖమతివా! మరణాంతరసౌఖ్యమందగన్
మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్?
కంజర్ల రామాచార్య.
కందం
రిప్లయితొలగించండిపండది యెంగిలిదైనను,
బండును విడి తొక్క నిడినఁ బ్రభువులు గుడువన్
మెండగు శిష్టుల 'భక్తిని'
బండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె 'మేల్గనఁగన్'
చంపకమాల
ముదుసలి యెంగిలించి ఫలముల్ భుజియింప నొసంగ గైకొనెన్
సదమల భక్తి మెచ్చుచును సద్గుణ రాముడు, పారవశ్యతన్
విదురుడొసంగఁ దొక్కఁ గొనె వెన్నుడు, దైవము వత్సలత్వమై
మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప, మేలగున్!
కందం
రిప్లయితొలగించండికండగల మామిడి ఫలము
ఖండన యొనరించగ తునకలు పాపాయిన్
దండిగ తిన, తండ్రి దలచె
పండు విడిచి, తొక్కను దినవలె మేల్గనగన్
ప్రబల వేంకట సుబ్రహ్మణ్య శాస్త్రి
ఉండవల్లి సెంటర్
పదుగురుబోవు మార్గమును బట్టిచరించక నొంటిగా చరిం
రిప్లయితొలగించండిచెదనను మూర్ఖ మానవుడు చేసెడు చేష్టలు వింత గొల్పుతా
నదటున తల్చునెందులకునందరు నామ్ర ఫలంబు తిందురో
మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్
కదుకొను తీపి రోగమది కమ్మని పండ్లను గ్రోల హెచ్చుగా
రిప్లయితొలగించండిపిదప శరీరమున్ వడిగ పెంపొన రించును నిశ్చయమ్ముగా
నొదవ నరోగ భావమిల నుత్తమ మార్గము పెంచ పోషణన్
మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిమెండుగ విటమిను లుండెడు
రిప్లయితొలగించండిపండదిసూయరటి పండు పరికించంగన్
పండును దినుటయు కంటెను
పండునువిడిచి తొక్కను దినవలె మేల్గనగన్
ఖండము లొనరింపఁ దగదు
రిప్లయితొలగించండిమెండుగ నెన్నఁడు భృశమ్ము మెత్త నయిన యీ
పండుఁ దిను టట్లు కాదుర
పండు! విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
కుదురుగ నుంతురే యిచటఁ గోరిన పండిన పండ్ల నుంచఁగాఁ
బదుగురు తిర్గు చోటున నపాత్రులు గైకొన కూర కుందురే
పదిలము కా దయో పరుల పాలగు నంటిని యిట్టు లక్కటా
మొదటనె పండు, జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క, భుజింప మేలగున్
చంపకమాల:
రిప్లయితొలగించండిఎదగని గొఱ్ఱెతోక సిరి యిబ్బడి ముబ్బడి కాదు జేబులో
మదుపును నమ్మి నమ్మకపు మాటున సొమ్ము ను నిల్వజేయగా
నదియును దీర్ఘ కాల సమయమ్మున పూర్ణత నందు వడ్డియే
“మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్”
-కటకం వేంకటరామశర్మ.
ముదుసలి యెంగిలిన్ దినుచు మోదమునొందిన రామువోలెనే
రిప్లయితొలగించండిమొదటనె పండుజార్చుకొని ముద్దుగ దొక్కభుజింప మేలగున్
గదనముజేయగోరుచును గౌరవరాజు సుయోధనుండుదా
మదమున గోరె సైన్యమును మాత్రమె వెన్నునిగాక పోలికన్
ముదిరెనవిద్య లోకమున మూర్ఖపు పోకడ హెచ్చె జూడగా
రిప్లయితొలగించండివదలి పరంపరానుగత వైద్య విధానములోరగించుచున్
వదరెదరిట్లు కొందరిల పథ్యమె మేలని నూత్న సూత్రముల్
మొదటనె పండు జార్చుకొని ముద్దుగఁ దొక్క భుజింప మేలగున్
పండుగ వేళ ప్రసాదము
రిప్లయితొలగించండిదండుగయో వాని కిడుట దంభకుడా పా
షండుండిటు బల్కునెపుడు
పండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
కం.
రిప్లయితొలగించండిమెండుగ దేవులు ముక్కో
ట్లుండగ బాబాలవెంట యూరేగుట యి
ట్లుండును పరికింపంగన్
పండు విడిచి తొక్కనుఁ దినవలె మేల్గనఁగన్
సవినయ మంత్రి వర్యులును సద్గణు
రిప్లయితొలగించండిలైన ప్రధాను లుండగన్
భవితను జక్క దిద్దగల భాసుర
మైన ప్రవక్తలుండ మా
నవులను భాగ్యవంతులుగ
నడ్పెడు జ్యోతిష శాస్త్రులుండగా
గవులను గొప్పవారనుచు గౌరవ
మిచ్చుట వ్యర్థమే సుమా.