2, డిసెంబర్ 2025, మంగళవారం

సమస్య - 5322

3-12-2025 (బుధవారం)
కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరింపవలసిన సమస్య ఇది...
“మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్”
(లేదా...)
“మతిచాంచల్యము గల్గు వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్”

19 కామెంట్‌లు:

  1. సతతము పన్నుల సొమ్మును
    కృతకంబౌ కరుణచూపి కేరింతలతో
    వితరణ సల్పెద నేనను
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. పితృసంపాదన మాద్రి దానమనుచున్ బేట్రేగుటే కావలెన్
      గృతకంబౌ దయచూపు చుండ వలయున్ గేరింతలన్ దేలుచున్
      సతతంబివ్విధి పంచిపెట్ట మనెదన్ సామాన్యుడో మూర్ఖుడో
      మతిచాంచల్యము గల్గు వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్

      తొలగించండి
  2. మ.
    శ్రుతి సంభావిత ధర్మ యుక్త సుకృతాస్తోకాళి రాజ్యంబునన్
    రతుడై పెంచుచు తండ్రి భంగి జనులన్ రక్షించి యా జానకీ
    పతి నాదర్మము సేసి రాజవరుడై భాసించి తోడుండ నే
    మతి చాంచల్యము గల్గు ? వాడె ప్రభువై మమ్మెల్ల బాలించుతన్ !

    రిప్లయితొలగించండి
  3. సతతము చదువరులేలఁగ
    గతిమారక జనులు బ్రతుకఁ గగనంబయ్యెన్
    అతిరోతన దలచిరకట
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్

    రిప్లయితొలగించండి
  4. సతతము మసనము నందున
    నతులముగా వాసముండు నతఁడు తనువునన్
    వితతము దాలుచు బూడిద
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్

    రిప్లయితొలగించండి
  5. సతిపై ప్రేమను జాపనెంచిమదిలో సాక్షాత్కరింపంగ, నా
    పతి నే డింటికి ముందు వచ్చె ననుచున్ బ్రాణేశుపై ప్రేమతో
    నతిమాధుర్యత నొల్కబోసిపలికెన్ నాభర్త నాపైననే
    మతిచాంచల్యము గల్గు వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్.

    రిప్లయితొలగించండి
  6. మితిమీరిన వలసలతో
    గతిదప్పిన పాలకులను గర్హించ జనుల్
    మతదాతలమెరికనులనె
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్

    రిప్లయితొలగించండి
  7. సతతంబా దొర రుద్రభూమి కడ విస్తారంబుగా నుండు సం
    తతమాతండు ధరించు బూది, తలపై తాగంగనుందాల్చు శా
    శ్వతుడౌ భూతగణాధి నాథుని గళంబందుండు సర్పంబునా
    మతిచాంచల్యము గల్గు వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్

    రిప్లయితొలగించండి
  8. కందం
    క్షితిపై ధర్మ పథమ్మున్
    గతిగఁ దలంచి జనరంజకమ్మగు రీతిన్
    నుతులందగ నేలుచు 'దు
    ర్మతి చలియించిన' ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్

    (దుర్మతి చలియించిన= దుర్మతి వీగిన)

    మత్తేభవిక్రీడితము
    క్షితిపై ధర్మపథమ్మునన్ కదలి నిశ్చింతన్ ప్రసాదించి స
    ద్గతులన్ బాలన సాగెడున్ సరళిలో దాక్షిణ్యమేపారఁ దా
    'నుతులందన్', ప్రతిపక్షమన్నటుల మందుండే? యయోగ్యుండనన్
    మతిచాంచల్యము గల్గు వాఁడె? 'ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్'

    రిప్లయితొలగించండి

  9. క్రతువుగ దలంచి యిప్పుడు
    ప్రతివారికి యుచిత మంచు ప్రభుత పలుక తం
    డ్రితుడుల మైతిమి కావున
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్.



    ప్రతిభా పాటవ మేలరా జనులనే పాలింప నీకాలమున్
    బ్రతి మాసమ్ము చితమ్ముగా ధనమునే బట్వాడ ద్రవ్యమ్ము కై
    సతమాశించెడి మూర్ఖులున్న నిక నీ సామ్రాజ్య మేలన్ గనన్
    మతిచాంచల్యము గల్గు వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్.

    రిప్లయితొలగించండి
  10. కృతమతుల సదస్యులనిరి
    శతావధానమొనరించు శాస్త్రులు కలుగన్
    వతనుగ వారొసగెడు యను
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్

    రిప్లయితొలగించండి


  11. శంకరాభరణం

    సమస్య 03/12/2025

    మతిచాంచల్యము గల్గు వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్

    మత్తేభము
    ( లంకావాసులు రావణుడి గూర్చి ఇలా తల్చుచున్నారు,)


    సతతమ్మున్ బరమేశుఁ గొల్చు కడు నా క్ష్మాభృత్తు లంకేశుడే

    యతి చక్కంగను గాచి మమ్ములను విఖ్యాతమ్ముగా నేలినన్

    మతిహీనుండయి సాధ్వి సీతఁ గొనెఁ గామంబున్ ; లతాంగిన్ గనన్

    మతిచాంచల్యము గల్గు వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్


    ఆకుల శాంతి భూషణ్
    వనపర్తి

    రిప్లయితొలగించండి
  12. కం:మృతు డయ్యెను మూర్ఖుండౌ
    పతి, శంకరు వంటి జ్ఞాని పతి గా దక్కెన్
    గతమును మరచెద , మేలన్
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్?
    (ఉభయభారతి తో కామశాస్త్ర వాదం చెయ్యటానికి శంకరులు ఒక మృతు డైన రాజు శరీతం లోకి పరకాయప్రవేశం చేసారు.అది గ్రహించిన రాణులు తమకు మూర్ఖు డైన భర్త బదులు జ్ఞాని ఐన శంకరుడు లభించినందుకు సంతోషించి శంకరులు తన శరీరం లోకి తిరిగి ప్రవేశించకుండా దానిని తగుల బెట్ట మని భటులకు ఆజ్ఞాపించారు.)

    రిప్లయితొలగించండి
  13. అతి క్రూరుని కన్న మతి చాంచల్య మున్న వాడే నయమని అండి

    కం॥ అతి దుష్టుఁడుగఁ జరించుచు
    సతతము బాధఁ గని ప్రజలు సతమత మొందన్
    వెతల నిడు విభుని కన్నను
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్

    మ॥ అతి దుష్టుండుగఁ గ్రూర కర్మలను సంహ్లాదమ్ము నేపారఁగన్
    సతతమ్మావిధి స్వార్థమే పరఁగ విస్తారమ్ముగన్ బన్నులన్
    మితి లేకుండ విధించు కాపురుషుఁడౌ మ్లేచ్ఛుండుతోఁ బోల్చఁగన్
    మతి చాంచల్యము గల్గు వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్

    రిప్లయితొలగించండి
  14. మ:అతిదుర్మార్గులు మంత్రు లిట్లనిరి విద్యావంతుడౌ రాజు తో
    నతి కష్ట మ్మగుచుండె, నింతయును నే యర్థమ్ము రానీడు గా!
    హతుడై పోగనె యీత, డీతని సుతుండౌ రాజు,శీఘ్రమ్ము గా
    మతిచాంచల్యము గల్గు వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్”
    (రాజు విద్యావంతుడు,తెలివైన వాడు.వాడి పరిపాలన లో మాకు ఆర్థికం గా ప్రయొజనం లేదు.ఈ రాజు తొందరగా పోతే మతి చాంచల్యం ఉన్న వీడి కొదుకు రా జౌతాడు.అది జరిగితే బాగుండును అనుకొన్నారు మంత్రులు. )

    రిప్లయితొలగించండి
  15. కం॥
    అతి యెచ్చుల వాగ్దానము
    లతినలి చూపంగ వెడగులబడుచు గెలిపిం
    చితిమిక మాఖర్మిదె! యీ
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేలవలెన్!!

    రిప్లయితొలగించండి
  16. మతి లేని రాజు కంటెను
    మతి చలి యించిన ప్రభుండె మ మ్మే ల వలె న్
    గతి లేదు మా క టంచు ను
    వెత తో బలికిరి ప్రజ లిల విధి లేక గదా

    రిప్లయితొలగించండి
  17. అతులిత మత్సర గుణ సం
    వృత మనమునఁ బల్కుచుంటివి సకల జన స
    న్నుత రాజశేఖరుఁ డితడు
    మతి చలియించిన ప్రభుండె మమ్మేల వలెన్


    శతమన్య్వాభ నరోత్తముండు ఘన సంస్కారుం డజేయుండునున్
    వితత జ్ఞానుఁడు నిర్వికార మతి గంభీరాజి సద్యశ్శిరో
    నత రాజన్యుఁడు వీరుఁ డాతనికి నెన్నం డేల తర్కింపఁగా
    మతి చాంచల్యము గల్గు, వాఁడె ప్రభువై మమ్మెల్లఁ బాలించుతన్

    రిప్లయితొలగించండి