కం॥ క్రతువులు సేయుచు గతమున సతతము జంతు బలి మదిరఁ జవిగొను కతనన్ హితమని, బలికిరి యిటులను వ్రత ధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రావుట మేలౌ
మ॥ క్రతువుల్ సేయుచుఁ బ్రాఁత కాలమునఁ బెక్కండ్రావిధిన్ బ్రాణులన్ సతతమ్మున్ బలి చేయు చుండిరి గదా సామాన్యమేనంచు నా తతిలోఁ బల్కినఁ బల్కియండఁ దగునే తర్కించఁగా నిట్టులన్ వ్రతధర్మంబుగ నామిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా
తతి సమయము గతములో అమ్మ గుడులలో జంతుబలి మామూలేనండి. తూగోజి లోని గండి పోచమ్మతల్లి గుడిలో ఇప్పుడూ జరుగుతున్నది. అంతే కాకుండా చిక్కబళాపురం - అనంతపురం జిల్లాలలో కొందరు ఎల్లమ్మ సాగు అనే క్రతువులో కల్లు ముంతలలో తెచ్చి పూజ చేస్తారండి. చాలవరకు ఇప్పుడు తగ్గియుండవచ్చునండి. చిన్నతనములో చూసినదే! ఈరెండింటిని కలిపి వ్రాసాను.
మ:స్తుతశౌర్యుండవు మద్రదేశనృపతీ!శోభించె నా సేన స న్నుత మౌ నీదగు మైత్రి చే గెలుతు మంచున్ ధైర్యమున్ వచ్చె నీ మతికిన్ నచ్చగ నీ సుయోధనుడు సన్మానించు నో సూనృత వ్రత!ధర్మంబుగ నామిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా! (నకులసహదేవుల మేనమామ ఐన శల్యుణ్ని ఉపాయం గా తన వైపు త్రిప్పుకొన్నాడు దుర్యోధనుడు. ఆ సందర్భం లో అతిథి మర్యాదల తో అతడు పలికిన మాటలు.)
కందం
రిప్లయితొలగించండికృతకము సాత్వికమైనన్
సతతము నాహారమునకు శాకములొప్పున్
కుతుకల్ గోయగ సాగెడు
వ్రతధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రాగుట మేలౌ!
మత్తేభవిక్రీడితము
కృతకమ్మన్నది నిర్ణయించు తినుటల్ గీతాప్రబోధమ్ముగన్
క్రతువుల్ జేసెడి వారలొప్పునది శాకాహారమే యోగ్యమై
కుతుకల్ గోసెడు రాజసానఁ గదులన్ గ్రూరాత్ముఁడై సాగెడున్
వ్రతధర్మంబుగ నామిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా!
సవరించిన కందం
తొలగించండికందం
కృతకము సాత్త్వికమైనన్
సతతము నాహారమునకు శాకములొప్పున్
కుతుకల్ గోయగ సాగెడు
వ్రతధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రాగుట మేలౌ!
రిప్లయితొలగించండిఅతివా యిష్టం బది నా
సతి నాతోకలిసి నాటు సారను గ్రోలన్
ప్రతిదిన మికనీవు పతి
వ్రత ధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రాగుట మేలౌ.
సతి ధర్మమ్ము నెఱుంగగా వలయునో శంపాంగి నేచెప్పెదన్
పతి మాటన్ జవదాట కూడదుకదా ప్రాణేశుడే సర్వమౌ
యతివా! చెప్పెడి నాదు మాటలవియే యాలింప మేలౌ పతి
వ్రత ధర్మంబుగ నామిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా.
పితరుడు జెప్పిన విధమున
రిప్లయితొలగించండిపతియే సతికి పరమమను భావన యుండన్
సతతమతని తోడన పతి
వ్రతధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రాగుట మేలౌ”
మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండి'పతివ్రత' అన్నపుడు 'తి' గురువై గణభంగం. "తోడ పతి । వ్రత..." అనండి.
మ.
రిప్లయితొలగించండిపతయాళు ప్రతిమాన శోణ తర తత్పంచాస్య రక్తంబు నా
దితిజానీకము సేరెఁ బాత్రలను బుత్తెంపంగ రావే మృగా
క్షి ! తమోవేళలు వచ్చె వంటగదిలో క్షిప్రంబుగా వేగమై
వ్రతధర్మంబుగ నాశిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా !
మీ పూరణ అద్భుతంగా ఉన్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిజతకూడుఁ జెలిమి కత్తియ
రిప్లయితొలగించండిప్రతిరోజు లభించుచుండు లంచా లికపై
కుతిదీరన్ గుడుచుటయౌ
వ్రతధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రాగుట మేలౌ
ప్రతిరోజున్ నిను జేరవత్తురుగదా లంచాల ముంచెత్తగా
జతకూడున్ గద సాకినీకు విధిగా సాయంత్రమిచ్చోటనే
కుతిదీరన్ గబళించునట్టి వ్రతమే కొంగ్రొత్తదై యుండగా
వ్రతధర్మంబుగ నామిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా
మీ పూరణలు ప్రశస్తంగా ఉన్నవి. అభినందనలు.
తొలగించండిధన్యవాదాలు గురూజీ 🙏
తొలగించండిక్రతువౌనప్పుడుఁజిత్తశాంతిగదరాఁగాంచంగ దైవంబులన్
రిప్లయితొలగించండిశ్రుతిసూక్తంబులె మద్యపానమనగా స్తోత్రంబుఁదోయంబునై
మతిదీరంగను రాగఁదాళములతోమార్తాండ దేజంబుతో
వ్రతధర్మంబుగ నామిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా
కొరుప్రోలు రాధాకృష్ణ రావు
కం:అతిగా త్రాగము మన,మీ
రిప్లయితొలగించండిగతి మిత్రులు కోరు చుండ కాదన గలమా?
మితముగ త్రాగుము ,స్నేహ
వ్రతధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రాగుట మేలౌ”
(పార్టీలలో ఇది సహజం.మన మేమీ తాగుబోతులం కాదు.మిత్రులు అడుగుతున్నారు కాబట్టి కాస్త తీసుకుందాం అన్నట్టు.)
కం॥ క్రతువులు సేయుచు గతమున
రిప్లయితొలగించండిసతతము జంతు బలి మదిరఁ జవిగొను కతనన్
హితమని, బలికిరి యిటులను
వ్రత ధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రావుట మేలౌ
మ॥ క్రతువుల్ సేయుచుఁ బ్రాఁత కాలమునఁ బెక్కండ్రావిధిన్ బ్రాణులన్
సతతమ్మున్ బలి చేయు చుండిరి గదా సామాన్యమేనంచు నా
తతిలోఁ బల్కినఁ బల్కియండఁ దగునే తర్కించఁగా నిట్టులన్
వ్రతధర్మంబుగ నామిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా
తతి సమయము
గతములో అమ్మ గుడులలో జంతుబలి మామూలేనండి. తూగోజి లోని గండి పోచమ్మతల్లి గుడిలో ఇప్పుడూ జరుగుతున్నది. అంతే కాకుండా చిక్కబళాపురం - అనంతపురం
జిల్లాలలో కొందరు ఎల్లమ్మ సాగు అనే క్రతువులో కల్లు ముంతలలో తెచ్చి పూజ చేస్తారండి. చాలవరకు ఇప్పుడు తగ్గియుండవచ్చునండి. చిన్నతనములో చూసినదే! ఈరెండింటిని కలిపి వ్రాసాను.
కం॥ 3 వ పాదము హితమని పలికిరి అండి పొరపాటున బలికిరి అని సరళము వ్రాసాను
తొలగించండిమ:స్తుతశౌర్యుండవు మద్రదేశనృపతీ!శోభించె నా సేన స
రిప్లయితొలగించండిన్నుత మౌ నీదగు మైత్రి చే గెలుతు మంచున్ ధైర్యమున్ వచ్చె నీ
మతికిన్ నచ్చగ నీ సుయోధనుడు సన్మానించు నో సూనృత
వ్రత!ధర్మంబుగ నామిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా!
(నకులసహదేవుల మేనమామ ఐన శల్యుణ్ని ఉపాయం గా తన వైపు త్రిప్పుకొన్నాడు దుర్యోధనుడు. ఆ సందర్భం లో అతిథి మర్యాదల తో అతడు పలికిన మాటలు.)
వ్రతములు దీక్షలు బూజలు
రిప్లయితొలగించండిప్రతి యొక్కరు జేయు చుంద్రు పరి శుద్ధ ము గాన్
గతి సె డ సల్పు దు రె ట్టు ల
వ్రత ధర్మ మ్ము గ మధిర ము త్రాగుట మే లౌ?
మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిపతియే దైవము నాతికిఁ
రిప్లయితొలగించండిబతి వాక్య మలంఘ్య మనెడు పడతికి మఱి సం
తత నిజ చిత్తేశాను
వ్రత ధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రాగుట మేలౌ
కుత లావాసముఁ గోర యక్షవర! యక్షోనాథ సందిష్ట సు
వ్రత ధర్మంబుగ సోమపానమును సంరంభంబునం జేయుమా
కుతలప్రాప్తముఁ గోరితే నసుర! రక్షోనాథ సందిష్ట దు
ర్వ్రత ధర్మంబుగ నామిషాశన సురాపానంబులం జేయుమా
[కుతలము = 1. భూమి, 2. అథోలోకములలో నొకటి]
మీ పూరణలు అద్భుతంగా ఉన్నవి. అభినందనలు.
తొలగించండి
రిప్లయితొలగించండిపిన్నక నాగేశ్వరరావు.
హైదరాబాద్.
సతతము జాతర లందున
హితమని జీవాలను బలి యిడు చుండన్
మితముగ శ్రమజీవు లచట
వ్రత ధర్మంబుగ మదిరనుఁ ద్రాగుట మేలౌ.