30, నవంబర్ 2016, బుధవారం

సమస్య - 2213 (మాధుర్యము లేని భాష...)

కవిమిత్రులారా!
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"మాధుర్యము లేని భాష మన తెలుఁగు గదా"
లేదా...
"మాధుర్యం బిసుమంత లేనిది గదా మా యాంధ్ర మీ భూమిపై"
గుఱ్ఱం జనార్దన రావు గారికి ధన్యవాదాలతో....

29, నవంబర్ 2016, మంగళవారం

దత్తపది - 103 (దిన-వార-పక్ష-మాస)

దిన - వార - పక్ష - మాస
పై పదాలను అన్యార్థంలో ఉపయోగిస్తూ
మహాభారతార్థంలో
నచ్చిన ఛందస్సులో పద్యాన్ని వ్రాయండి.

28, నవంబర్ 2016, సోమవారం

సమస్య - 2212 (వనితయుఁ గవితయు...)

కవిమిత్రులారా!
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"వనితయుఁ గవితయు జనులను వంతలఁ బెట్టున్"
లేదా...
"వనితయుఁ గావ్యమున్ జనుల వంతలఁ బెట్టుట సత్యమే కదా"
(కవిశ్రీ సత్తిబాబు గారికి ధన్యవాదాలతో...)

27, నవంబర్ 2016, ఆదివారం

ఆహ్వానము!



కాకతీయ పద్య కవితా వేదిక, వరంగల్

అవధాన రాజహంసిని, శతావధాన విశారద
కుమారి పుల్లాభట్ల నాగశాంతి స్వరూప గారిచే
(తెలుగు అధ్యాపకురాలు, ఆంధ్ర యువతీ సంస్కృత కళాశాల, రాజమహేంద్రవరము)

అష్టావధానము

వేదిక : రైజింగ్ సన్ హైస్కూల్, వాసవి కాలనీ రోడ్, కొత్తవాడ, వరంగల్
తేదీ : 04-12-2016 (ఆదివారం); సమయం : ఉదయం 10-00 గం.లకు.

అధ్యక్షులు             : Ln. తమ్మెర లక్ష్మీనరసింహరావు గారు, MJF., T 20 F.,
సమన్వయ కర్త       : డా॥ ఇందారపు కిషన్ రావు గారు, (ప్రముఖ అష్టావధాని)
ముఖ్య అతిథి         : శ్రీ ఆరుట్ల భాష్యాచార్య గారు, (ప్రముఖ పద్యకవి)
విశిష్ట అతిథి          : డా॥ టి. శ్రీరంగస్వామి గారు, (శ్రీలేఖ సాహితి, వరంగల్)

పృచ్ఛకులు
నిషిద్ధాక్షరి                 : శ్రీ గుండు మధుసూదన్ గారు
సమస్య                    : శ్రీ జీడికంటి శ్రీనివాస మూర్తి గారు
దత్తపది                   : శ్రీ కంది శంకరయ్య
వ్యస్తాక్షరి                 : శ్రీమతి బోయినిపల్లి రాధ గారు
వర్ణన                      : డా॥ పాతూరి రఘురామయ్య గారు
ఆశువు                    : శ్రీ చేపూరి శ్రీరామ్ గారు
ఘంటావధానము        : చి॥ యం. వెంకటలక్ష్మి
అప్రస్తుత ప్రసంగము    : డా॥ పల్లేరు వీరస్వామి గారు

అందరూ ఆహూతులే!

ప్రాయోజకులు :
                    శ్రీ రామడుగు షణ్ముఖాచారి గారు,       
ప్రిన్సిపాల్, రైజింగ్ సన్ హైస్కూల్, వరంగల్.

సమస్య - 2211 (రాతినిఁ గూడినట్టి చెలి...)

కవిమిత్రులారా!
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"రాతినిఁ గూడినట్టి  చెలి రాతిగ మారె నదేమి చోద్యమో?"
లేదా...
"రాతిఁ గూడి చెలియ రాయి యయ్యె"

26, నవంబర్ 2016, శనివారం

సమస్య - 2210 (కార్తిక మాసమందు శితికంఠుని...)

కవిమిత్రులారా!
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"కార్తిక మాసమందు శితికంఠుని పూజలు సేయఁ బాపమౌ"
లేదా...
"కార్తికమున శివుని పూజ గడుఁ బాపమగున్"
ఈ సమస్యను పంపిన పోచిరాజు సుబ్బారావు గారికి ధన్యవాదాలు.

25, నవంబర్ 2016, శుక్రవారం

ఆహ్వానం!


సమస్య - 2209 (హృదయముఁ జీల్ప...)

కవిమిత్రులారా!
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"హృదయముఁ జీల్ప రత్నములు హేమములున్ గనవచ్చు నంతటన్"
లేదా...
"ఎదను జీల్పఁ గనంబడు హేమమణులు"
('చిత్ర కవితా ప్రపంచం' బ్లాగు సౌజన్యంతో)

24, నవంబర్ 2016, గురువారం

సమస్య - 2208 (మతిహీన పురుషు...)

కవిమిత్రులారా!
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"మతిహీన పురుషు నుతింప మాన్యులు సుమ్మీ"  
లేదా...
"మతిహీనాచల భావ పూరుషుని సన్మానింప సంభావ్యమే"
ఈ సమస్యను పంపిన పోచిరాజు కామేశ్వర రావు గారికి ధన్యవాదాలు.

23, నవంబర్ 2016, బుధవారం

సమస్య - 2207 (భువి వీడితి వేల...)


 అమర సంగీత విద్వాంసులు
మంగళంపల్లి బాల మురళీకృష్ణ గారికి
శ్రద్ధాంజలి!
కవిమిత్రులారా!
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"భువి వీడితి వేల బాల మురళీకృష్ణా"

22, నవంబర్ 2016, మంగళవారం

సమస్య - 2206 (కట్టలు గలవారి...)

కవిమిత్రులారా!
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"కట్టలు గలవారి బాధ కంజుఁ డెఱుఁగునా"
లేదా...
"కట్టలు గల్గువారు పడు కష్టము నబ్జభవుం డెఱుంగునా"
ఈ సమస్యను పంపిన గుఱ్ఱం జనార్దన రావు గారికి ధన్యవాదాలు.

21, నవంబర్ 2016, సోమవారం

సమస్య - 2205 (తన్నం జూచిన...)

కవిమిత్రులారా!
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"తన్నం జూచిన భక్తి గల్గు మదికిం దత్త్వంబు సుగ్రాహ్యమౌ"
లేదా...
"తన్నం జూచిననె భక్తితత్త్వము దెలియున్"

20, నవంబర్ 2016, ఆదివారం

సమస్య - 2204 (పడ్డవాఁడు కాఁడు...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"పడ్డవాఁడు కాఁడు చెడ్డవాఁడు"

19, నవంబర్ 2016, శనివారం

సమస్య - 2203 (ఆగ్రహ మున్నఁ జాలు...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"ఆగ్రహ మున్నఁ జాలు సుజనావళి మెచ్చును స్తోత్రవాక్కులన్"
లేదా...
"ఆగ్రహ మున్నపుడె మెత్తు రందఱు సుజనుల్"

18, నవంబర్ 2016, శుక్రవారం

సమస్య - 2202 (రద్దన రాద్ధాంత మేల...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"రద్దన రాద్ధాంత మేల రాహుల్ గాంధీ"

17, నవంబర్ 2016, గురువారం

సమస్య - 2201 (భామా రమ్మనుచు...)


కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"భామా రమ్మనుచు ముదిత భర్తను బిలిచెన్" 

16, నవంబర్ 2016, బుధవారం

సమస్య - 2200 (తద్దినమే లేనిరోజు...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"తద్దినమే లేనిరోజు నా తద్దినమే"
(యతిని గమనించండి)
లేదా...
"ఏ దినమందు తద్దినములే కరవౌనొ మదీయ తద్దినం
బా దినమౌను...."

"ఎద్దినం తద్దినం నాస్తి తద్దినం మమ తద్దినమ్" అని ఒక బ్రాహ్మణుడు వాపోయాడట! 
చిన్నప్పుడు మా గురువు గారు చెప్పారు."

15, నవంబర్ 2016, మంగళవారం

సమస్య - 2199 (ఫలితముఁ గోరి పాటుపడు...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"ఫలితముఁ గోరి పాటుపడువారికి దక్కునె లాభ మెయ్యెడన్"
లేదా...
"పాటుపడినవారి కెట్లు ఫలితము దక్కున్"

14, నవంబర్ 2016, సోమవారం

సమస్య - 2198 (పిల్లినిఁ జంకఁ బెట్టుకొని...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"పిల్లినిఁ జంకఁ బెట్టుకొని పెండ్లికిఁ బోయిన మెత్తు రెల్లరున్"లేదా..
"పెండ్లి కేగుము చంకలో పిల్లితోడ"

13, నవంబర్ 2016, ఆదివారం

సమస్య - 2197 (విప్రుఁడు మద్యమాంసముల...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"విప్రుఁడు మద్యమాంసముల విందనగాఁ దల యూపి వచ్చెనే"
లేదా...
"ద్విజుఁడు మద్యమాంసమ్ముల విందుఁ గోరె"

12, నవంబర్ 2016, శనివారం

సమస్య - 2196 (మారుతి చక్రాయుధమున...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"మారుతి చక్రాయుధమున మన్మథుఁ జంపెన్"
లేదా...
"మారుతి చక్రమున్ విడిచి మన్మథుఁ జంపెను గ్రూరకర్ముఁడై"

11, నవంబర్ 2016, శుక్రవారం

సమస్య - 2195 (సిగ్గెగ్గులు లేని...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"సిగ్గెగ్గులు లేని మనుజు సిరి తా వలచున్"
లేదా...
"సిగ్గెగ్గుల్ దమలోన లేని మనుజున్ శ్రీ చేరు నెల్లప్పుడున్"
ఈ సమస్యను పంపిన గుఱ్ఱం జనార్దన రావు గారికి ధన్యవాదాలు.

10, నవంబర్ 2016, గురువారం

సమస్య - 2194 (మానిని మానముం జెఱచి...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"మానిని మానముం జెఱచి మన్ననలన్ మగవాఁడు పొందెరా"
లేదా...
"మానిని మానమ్ముఁ జెఱచి మన్నన లందెన్"

9, నవంబర్ 2016, బుధవారం

సమస్య - 2193 (దోషము లెంచ రెవ్వరును...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"దోషము లెంచ రెవ్వరును దుష్టుని చెంతను విత్త మున్నచో"
లేదా...
"దోషము లరుదు ధనమున్న దుష్టునందు"
ఈ సమస్యను పంపిన పోచిరాజు కామేశ్వర రావు గారికి ధన్యవాదాలు.

8, నవంబర్ 2016, మంగళవారం

సమస్య - 2192 (బోండా లరవై....)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"బోండా లరవై నమిలెను బొరుగుల వలెనే."
లేదా...
"బోండా లర్వది యైన నేమి నమిలెన్ భూమయ్య పేలాల్వలెన్"
ఈ సమస్యను పంపిన గుఱ్ఱం జనార్దన రావు గారికి ధన్యవాదాలు.

7, నవంబర్ 2016, సోమవారం

సమస్య - 2191 (హారము గొలిచిన....)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"హారము గొలిచిన నది పది యామడలుండెన్."
లేదా...
"హారము గొల్చి చూడఁ బది యామడ లున్నది కంటివే సఖీ"
ఈ సమస్యను పంపిన గుఱ్ఱం జనార్దన రావు గారికి ధన్యవాదాలు.

6, నవంబర్ 2016, ఆదివారం

దత్తపది - 102 (సరి-గమ-పద-నిస)

సరి - గమ - పద - నిస
పై పదాలను ఉపయోగిస్తూ
రామాయణార్థంలో
నచ్చిన ఛందస్సులో పద్యాన్ని వ్రాయండి.

5, నవంబర్ 2016, శనివారం

సమస్య - 2190 (దేవుఁడు లేనెలేఁడని....)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"దేవుఁడు లేనెలేఁడని మదిన్ నెర నమ్ముచుఁ గొల్తు భక్తితోన్"
లేదా...
"దేవుఁడు లేఁడనుచు నమ్మి తిరముగఁ గొల్తున్"

4, నవంబర్ 2016, శుక్రవారం

సమస్య - 2189 (తనయుఁడు తమ్ముఁ డయ్యె...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"తనయుఁడు తమ్ముఁ డయ్యె నది తప్పగునో మఱి యొప్పునో సఖీ"
లేదా...
"తనయుఁడు తన తమ్ముఁ డయ్యెఁ దప్పో యొప్పో"

కాశీయాత్ర (ఖండకావ్యము)

                           రచన - పోచిరాజు సుబ్బారావు
 

కన్నకొడుకగు కిరణును గలుపుకొనుచు
విజయ, జామాత లిరువురు వెంట రాగ
కాశి కేగితి విశ్వేశు గనుట కొఱకు
హాయి  గొలిపెను  యాత్ర మా కందఱకును.

కాశికాపురమున గనువిందు గావించె
కనకమయపు  దేహకాంతి తోడ
నన్నపూర్ణ  తల్లి, యభయ మీయంగను
భక్తకోటి కెల్ల రక్తి నుండె.

చూసితి దుర్గా మాతను
జూసితి మఱి యాంజనేయు జూసితి గపులన్
జూసితి వీణాధారిని
జూసితి నే గవల మాత జూడ్కుల కింపౌ.

విశ్వనాధుని జూడంగ వేల కొలది
భక్త జనములు వత్తురు ప్రతిదినమ్ము
వారి నందర బ్రోవను వాసముండె
కాశి యందున తిరముగ గాలు డచట.

ఘాటు లరువది నాలుగు గలవు కాశి
నందులో మణికర్ణిక యధికతరము
తాన మాడిన దొలగును దప్పు లన్ని
కల్ల కాదిది నిజమునే బల్కుచుంటి.

కాలభైరవ దర్శన కాంక్షతోడ
పరుగు పరుగున బోవంగ ప్రభువు దరికి
సరిగ జూడంగ జాలము జనము మధ్య
ప్రణతు  లిడుదును నా కాలభైరవునకు.

చింతించ దగిన  విషయ
మ్మంతయు నిక చెత్త యుండె నా పుర మందున్
గుంతల మాదిరె వీధులు
నంతయు నా శివుని లీల లాహా యరయన్.

చీరల  విషయము జూసిన
భారమ్మే లేక యుండి బహు తేలికగా
నీరము తడిసిన చెడక బె
నారసులో పట్టు చీర నాణ్యతతోడన్.

శివుని యాజ్ఞయే లేనిచో చీమయైన
కుట్ట దందురు పండితు లట్టు లయ్యె
నాజ్ఞ గలుగగ భర్గుని యాత్మనుండి
వెడల గలిగితి మయ్య యా విభుని దరికి.

పండ్లలో గన యాపిలు పండు మఱియు
నాకు కూరల యందున నలరు నట్టి
పాల కూరను వదిలితి బ్రమద మలర
దుంప లందున చిలగడ దుంప కూడ.
కాశి యందున విడిచితి  గంగలోన.

3, నవంబర్ 2016, గురువారం

సమస్య - 2188 (కారాగారమునందు ...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"కారాగారమునందు లభ్యమగు సౌఖ్యంబుల్ ముదం బొప్పగన్"
లేదా...
"కారాగారమున ఘనసుఖంబులు దక్కున్"

2, నవంబర్ 2016, బుధవారం

సమస్య - 2187 (అయ్యనుఁ గని...)

కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరించవలసిన సమస్య ఇది...

"అయ్యనుఁ గని విరహ మందె నతివ సహజమే"
లేదా...
"అయ్యనుఁ గాంచి నాతి విరహాతుర యయ్యెను సాజమే కదా"

1, నవంబర్ 2016, మంగళవారం

వేంకటేశ్వర శతకము - 11



వేంకటేశ్వర శతకము
(ప్రణీతము: పోచిరాజు కామేశ్వర రావు)
 (౧౧)
మహిమపు స్వామి పుష్కరిణి మాన్పు రజోఘము స్వర్ణ చౌర్య దో
ష హరము సేయు మజ్జనము సల్పిన మాత్రమ సత్వరమ్ముగ
న్నిహపర సౌఖ్య దాయకము నింపుగ దర్శన పాన సంగమా
ద్యహరహ పుణ్య కృత్యముల నక్షధ రాచ్యుత! వేంకటేశ్వరా!                 96.

శరణము లెల్ల దుఃఖముల శార్ఙ్గధ రాంచిత పాదపద్మముల్
తరణము లిభ్భవాంబుధుల దాట రమావిభు నామకీర్తనల్
తురగము లక్షయస్థలికిఁ దోయజ నాభు సుపూజనావళుల్
కరములు మోడ్చి మ్రొక్కెదను గైటభ ఖండన! వేంకటేశ్వరా!                    97.

అక్షము లేని తేరున విహారము ధారుణిఁ జేయ శక్యమే
పక్షము లున్నఁ గాని భువిఁ బక్షులు పైకెగు రంగ శక్యమే
చక్షువు లున్నఁ గాని కన శక్యమె మేదినిఁ బ్రాణి కోటికి
న్నక్షయు జ్ఞాన యోగమున నైహిక ముక్తులు వేంకటేశ్వరా!                   98.

అమర సహస్ర భోగ చతురానన షణ్ముఖ కీర్త నాతిరి
క్తము సిరి వాస భూషితము తామరసాక్ష మనో వికాస శై
లము ధన హేమ ధాన్యద విరాజిత మిద్ధర వేంకటాద్రినిన్
సముచిత రీతిఁ గొల్చెదము సన్మతి నిత్యము వేంకటేశ్వరా!                     99.

శిష్ట జనాళి రక్షక విశేష కృపారస సిక్త వీక్షణా
దుష్ట జనాళి శిక్షక సదుద్భవ పాలన నాశ హేతుకా
కష్టతరానివార్య భవ ఖండన కార్య నిమగ్న దైవమా
తుష్ట సుభక్త సేవిత సదుజ్వల విగ్రహ వేంకటేశ్వరా!                              100.

శ్రీకర! భక్త సంచయ వశీకర! పాప వినాశ కారకా!
నాక నివాస నిర్జర గణప్రభు పూజిత పాదపద్మ! ప
ద్మాకర భాసిత క్షితిధరాలయ! మాధవ! భూరమా కరా
నేక సుమార్చితాంఘ్రియుగ! నిన్ను నుతించెద వేంకటేశ్వరా!                   101.

ఇది విబుధజన వినత కౌశిక సగోత్రోద్భవ పోచిరాజాన్వయ సత్యసుందరీపేర్రాజదంపతీ సుత
వేంకట రామ లక్ష్మీ సతీ సేవిత కామేశ్వర రావు నామధేయ విరచిత
శ్రీ వరాహ పురాణ ప్రామాణిక
వేంకటేశ్వర శతకము.
-*-

దత్తపది - 101 (కన్ను-ముక్కు-చెవి-నోరు)

సోదరీ సోదరులకు యమద్వితీయ (భగినీ హస్త భోజనం) శుభాకాంక్షలు!
కన్ను - ముక్కు - చెవి - నోరు
పై పదాలను ఉపయోగిస్తూ
దీపావళి సంబరాలను వర్ణిస్తూ
నచ్చిన ఛందస్సులో పద్యాన్ని వ్రాయండి.