ఆ.వె:కన్న కొడుకు కాదు కాని యశోదమ్మ "కన్న!"యంచు బిలుచు,నెన్నడతడు వెన్ను డంచు నెరుగకున్న నా యమ్మకు కన్నఁ గాంచ కున్నఁ గలఁత రేఁగు” (నా దృష్టిలో అత్యుత్తమ భక్తి యశోదది.ఆయన భగవంతు డనో,తన కోరికలు తీరుస్తాడనో,ముక్తి ఇస్తాడనో ఏ ప్రయోజనమూ లేని అమాయక ప్రేమ ఆమెదే.)
ఉ:ఎన్నగ నామరూపముల నే పరతత్త్వము జూచు భక్తి నీ కున్నను ద్వైతమే కద!మహోన్నత మద్వయ తత్త్వ మంద నే భిన్నత యైన నల్ప మగు,వేదన జెందుట మూర్తి యైన వెం కన్ననుఁ గాంచకున్నను వికారము నొందుట చిత్త నైజమే” (అచ్చమైన అద్వైఅతం లో పరబ్రహ్మమే పూర్ణసత్యం.దానితో పోలిస్తే విగ్రహారాథన,వెంకన్న ని చూడకున్నా మనస్సు బాధ పడటం చిత్త నైజమే కానీ జ్ఞానం కాదు.అని ఒక అద్వైతి అన్నట్టు.)
జీవితమున దరికి జేర వచ్చెడి వారు
రిప్లయితొలగించండిపలు రకముల లావు బడయు చుంద్రు ,
మనను కదియు వాని మంచి గూ ర్చి వినుట
కన్నఁ గాంచ కున్నఁ గలఁత రేఁగు
ఆటవెలది
రిప్లయితొలగించండిమధురకేగెదనని మాత యశోదను
కృష్ణమూర్తి యడుగ, ఖేదమొంది
యెందుకనుచు?ననియె,"నెక్కువ దినములు
కన్నఁ గాంచ కున్నఁ గలఁత రేఁగు!"
ఉత్పలమాల
"తిన్నగ వెళ్లియున్ మధురఁ దీరిచి కార్యము లెల్ల"వత్తునన్
వెన్నునితో యశోదయనె, "వేడుక లెన్నియొ సల్పు నీవు నా
కన్నులముందరన్ దిరుగ కమ్మని విందగు నిత్యమయ్య! నా
కన్ననుఁ గాంచకున్నను వికారము నొందుట చిత్త నైజమే!"
రిప్లయితొలగించండిమడుగు లోన మునిగె కొడుకని తెలిసి య
శోద యటకు జేరె శోక మందు
గొల్ల బాలలెల్ల గుమిగూడి రచ్చోట
కన్నఁ గాంచ కున్నఁ గలఁత రేఁగు.
కన్నుల నీరునిండ నట కాంత యశోదయె చేరె పుత్రుడా
పన్నుడు దుష్టపన్నగము వాసము నున్నతటాక మందునన్
వెన్నుడు మున్గెనంచువిని వేగము నందట జేరె నామెకున్
గన్ననుఁ గాంచకున్నను వికారము నొందుట చిత్త నైజమే.
ఆ॥ భోగ లాలసతను మోదమొందు జనులు
రిప్లయితొలగించండిసుఖపు వేటయందు సొమ్మసిల్లు
విధము నెంచి చూడ నధిక తృప్తి మధువు
కన్నఁ గాంచ కున్నఁ గలత రేఁగు
ఉ॥ ఎన్నుచు జీవితమ్మనఁగ నెప్పుడు నన్యముఁ దల్చకుండఁగన్
మిన్నగు భోగ లాలసత మిక్కిలి మోదమటంచు సర్వదా
గ్రన్నన పొందఁ గోరఁగను గాఢత హెచ్చుగ మద్యమాంసముల్
కన్ననుఁ, గాంచకున్నను వికారము నొందుట చిత్త నైజమే!
కన్న ను పంచమీ విభక్తి ప్రత్యయంగా తీసుకున్నానండి నిఘంటువు సూచన ప్రకారము
సన్నుత భక్త పాలకుడు సాధు జనాళికి దిక్కు సప్త శై
రిప్లయితొలగించండిలోన్నత శేషతల్ప పురుషోత్తమ మాధవ పద్మనాభుడే
యిన్నగ పాలుడై తిరుమలేశుడు దీపిలుచుండ స్వామి వెం
కన్ననుఁ గాంచకున్నను వికారము నొందుట చిత్త నైజమే!!
తిరుమలగిరిపైన దరిసెన మమరినన్
రిప్లయితొలగించండిదిరుమలేశునిగన మరియొకపరి
పర్వతంబు నెక్కి పావనమూర్తి వెం
కన్నఁ గాంచ కున్నఁ గలఁత రేఁగు
పన్నుగ వేంకటేశ్వరుని పావనమూర్తిని జూచి వచ్చినన్
గ్రన్నన జేయవచ్చని పరాత్పర రూపుని దర్శనంబుకై
తిన్నగ కొండనెక్కెదరు దివ్యమనోహర రూపుడైన వెం
కన్ననుఁ గాంచకున్నను వికారము నొందుట చిత్త నైజమే
మ్రొ క్కు బడిని దీర్చి ముడుపులు చెల్లి o చి
రిప్లయితొలగించండిద ర్శినo బు సేయ దపన దీరు
తగిన సమయ మందు తప్పని సరిగవెం
కన్న గాంచ కున్న గలత రే గు
కన్నులార గాంచ కళ్యాణగుణధాము
రిప్లయితొలగించండిసరగున నరుదెంచ తిరుమలగిరి
గాంచనైతినొక్క క్షణమైన, స్వామి వెం
కన్నఁ గాంచ కున్నఁ గలఁత రేఁగు
కన్నుల పండువై దనరు కైటభవైరి మనోజ్ఞ రూపమున్
రిప్లయితొలగించండిపన్నుగ గాంచనేగితిని పావన ధామము వేంకటాద్రికిన్
కన్నుల వేంకటేశ్వరుని గానగనైతి నిమేషమైన వెం
కన్ననుఁ గాంచకున్నను వికారము నొందుట చిత్త నైజమే
ఆ.వె:కన్న కొడుకు కాదు కాని యశోదమ్మ
రిప్లయితొలగించండి"కన్న!"యంచు బిలుచు,నెన్నడతడు
వెన్ను డంచు నెరుగకున్న నా యమ్మకు
కన్నఁ గాంచ కున్నఁ గలఁత రేఁగు”
(నా దృష్టిలో అత్యుత్తమ భక్తి యశోదది.ఆయన భగవంతు డనో,తన కోరికలు తీరుస్తాడనో,ముక్తి ఇస్తాడనో ఏ ప్రయోజనమూ లేని అమాయక ప్రేమ ఆమెదే.)
ఉ:ఎన్నగ నామరూపముల నే పరతత్త్వము జూచు భక్తి నీ
రిప్లయితొలగించండికున్నను ద్వైతమే కద!మహోన్నత మద్వయ తత్త్వ మంద నే
భిన్నత యైన నల్ప మగు,వేదన జెందుట మూర్తి యైన వెం
కన్ననుఁ గాంచకున్నను వికారము నొందుట చిత్త నైజమే”
(అచ్చమైన అద్వైఅతం లో పరబ్రహ్మమే పూర్ణసత్యం.దానితో పోలిస్తే విగ్రహారాథన,వెంకన్న ని చూడకున్నా మనస్సు బాధ పడటం చిత్త నైజమే కానీ జ్ఞానం కాదు.అని ఒక అద్వైతి అన్నట్టు.)
చిన్నతనంబునుండి హరి చిత్రవిచిత్రము సేసె మాయలన్ !
రిప్లయితొలగించండికన్నది దేవకీ, సుతుగ గాచె యశోదయు, కంటిరెప్పగా !
మన్నును దింటివా యనిన, మాయగ చూపెను, మూడు లోకముల్ !
కన్నను, గాంచకున్నను, వికారము పొందుట చిత్తనైజమే!
కన్నెలు నాడు బృందముల, కన్నయ జేరిరి, శాప మోక్షమన్ !
సమస్య:
రిప్లయితొలగించండికన్నను, గాంచకున్నను, వికారము పొందుట చిత్తనైజమే!
ఉత్పలమాల:
చిన్నగ సెప్పి జూతు నిక శీఘ్రము భాగము పంచనెంచగా
మన్నన జేయ కార్యమును మంథన దీరదు హీన జ్ఞాతులన్
కన్నయనంప సంధికిని కారణ మియ్యది కౌరవేంద్రునిన్
కన్నను, గాంచకున్నను, వికారము పొందుట చిత్తనైజమే!