13-7-2025 (ఆదివారం)
కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరింపవలసిన సమస్య ఇది...
“వరద ముంచె జనులు ప్రమదమంద”
(లేదా...)
“వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్”
కరువుకాటకముల కష్టాలు చవిచూచిత్రాగు నీరు లేక తల్లడిల్లివాన కొరకు జనులు ప్రార్థించుచుండగావరద ముంచె జనులు ప్రమదమందసరియగు వర్షపాతమును సాగుకునీరు లభింపకుండగాకరువుకు చిక్కి గ్రామటిక కష్టములన్ జవిచూచి యుండగాచెరువులు నిండునట్లు వరిచేలకు చాలినయంత నీటితోవరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్
ఆటవెలదివరదరూపమందు వారిధిఁ జేరెడునంబువు కొరకని జలాశయమ్ముగట్టినంత, నింపు కాల్వలఁ బారుచువరద ముంచె! జనులు ప్రమదమంద!(నింపు కాల్వలు = Reservoir feeder channels)చంపకమాలగురుతర బాధ్యతన్ ప్రభుత కూర్చ జలాశయ, మందునొక్కటేబురమది మున్గ వారలకు పుష్టిగ నా పరిహారమంచనన్మరియొక యూరినేర్పరచి మన్నన పంపఁగ, సాగునీరుగన్వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్!
పంట పండి చేరు నింటికని దలచి ,మారుమూల నున్న మందు జల్ల ,చీడ పట్టి నట్టి చేను నంత నిపుడువరద ముంచె ; జనులు ప్రమదమంద
పంట లెండు చుండె వర్షమ్ము కురియక నింగి వైపు చూచె నీరస ముగ వరుణ కరుణ చేత వర్షమ్ము లధిక మై వరద ముంచె జనులు ప్రమద మంద
చ.సరస విలాస భావముల సాంద్ర పటుత్వ గుణాఢ్య బుద్ధితో మురిసి కవీశుడచ్చట ప్రమోదముతోడుత నిల్పి, సత్కళా భరిత వినూత్న పద్యముల భాసిలఁ జేసెను దీపి కైతలౌ వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ తలంపగన్ !
ఉచితముగ ధనమ్ము నువిదల కిత్తుమువృద్ధులకు నెలనెల విత్తమిత్తునోట్లకొరకు నచట నుచిత వాగ్దానాలవరద ముంచె జనులు ప్రమదమంద.ఇరువులు లేని పేదలకు నిచ్చెదమిండ్లను పేదవారలాదరణయె లేని వారకుచితమ్ముగ విత్తము పంచుచుందుమే మరువక నోటువేయుమను మాన్యుల వ్యర్థపు మాటలంచనే వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్.
ఆ॥ కష్టములను సైఁచి కలసిమెలసి చన సేద్యమందు ప్రజలు చివరి వరకువిరియ ఫలములెన్నొ విరివిగ శుభములవరద ముంచె జనులు ప్రమదమొందచం॥ విరియఁగ నైకమత్యమటు ప్రీతినిఁ గాంచుచు సేద్య మెంచఁగన్బరఁగఁగఁ గష్టనష్టముల వాడి భరించుచు గ్రామమందునన్వరలఁగ సౌఖ్యసంపదలు భవ్యత మీరఁగఁ దృప్తి వెల్లువైవరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్వెల్లువ ప్రవాహము
వరుణుడు బూనెనో కినుక వర్షపు చుక్కకు నోచుకోరు యాపరివసధమ్ములోని జనపాళి పొలమ్ములు బీడువారెనాతరుణమునందు వర్షము ముదంబొనగూర్చుచు తొల్కరించగన్వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్
వానచుక్కలేక పంటపొలమ్ములుబీడువారె కరువు పిచ్చలించెనట్టితరిని వాన బిట్టుగా కురియఁగవరద ముంచె జనులు ప్రమదమంద
ఆ.వె:తెలుగు రాని యట్టి దేశప్రథాని మావిజయవాడ వచ్చి వీరు లైనతెలుగు వారి ఘనత దలచి ప్రశంసలవరద ముంచె జనులు ప్రమదమంద”(ప్రథానమంత్రి ఏ రాష్ట్రం వెళ్లినా అక్కడి చరిత్రని,ప్రాచీనులని ప్రశంసిస్తూ ఉంటాడు.)
చం:వరదల దెచ్చి గ్రామమును పాడొనరించును వాగు,దాని పైసరియగు వంతెనన్ నిలిపి చక్క నొనర్తుమటంచు నెల్లరున్బిరబిర వచ్చి రెన్నికల,వీర లొనర్చు ప్రమాణరూపమౌవరదలు ముంచె నూరి దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్”
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
వరుణుని వేడగా గురిసె వానలుమిక్కిలి కర్షకాళియున్మురిసెను పంటలన్నియును భూరిగ పండునటంచు నాత్మలోగరగొను నీరుచే చెరువు కట్ట తెగెన్వడిగాను వచ్చి యా వరదలు ముంచె నూరు తమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపగా
అడ్డగించి నిలిచి యర్భకుం డొక్కండు దొడ్డ దుఃఖ మొసఁగు చెడ్డ వారి దొరతనమ్ము నీట నరు దగు నీ దయ వరద! ముంచె జనులు ప్రమద మంద హరిహర గేహినీ మణు లనంత దయాంబుధు లైన వారిదౌ కరుణ చెలంగి మిక్కటముగా వెస నిండుగ భాగ్య రాసులందరయ స్వకీయ భక్త తతి నంచ దనామయ భోగ యుగ్వయో వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్య మటంచు జనుల్ దలంపఁగన్ [అంచ దనామయ భోగ యుగ్వయో వరదలు = ఒప్పిదమైన యారోగ్యము సుఖముల తోఁ గూడిన ప్రాయముల వరముల నొసఁగు దేవతలు]
సమస్య:వరదలు ముంచె నూరి దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్”చంపకమాల (లు) :1 సరగున వేడరో రయితు స్వార్ధము లేకను దున్న భూములన్ నెఱియలు పూడి భూమి తన నెయ్యపు పంటను పంచ మందికిన్ తరతమ భేదమే మరచి తప్పని దీక్షను గొల్వ వర్షణిన్ వరదలు ముంచె నూరి దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్”2 కరువది కంటకమ్ముగద కష్టపు కాలము ముందు సాగగన్ ఇరువును వీడలేము మరి యీప్సిత మందగ నెందు బోగదో చెరువులు కానమే, చెలమ చేరగ నోచము, గంగ పూజతో వరదలు ముంచె నూరి, దమ భాగ్యమటంచు, జనుల్ దలంపఁగన్”
పిన్నక నాగేశ్వరరావు.హైదరాబాద్. ఓట్లు గుంజుకొనగ నూరిలో సభ పెట్టివేది కెక్కి తనకె వేయమనుచునూరి మేలు కోరి యుచిత వాగ్దానాలవరద ముంచె జనులు ప్రమద మంద.
కరువుకాటకముల కష్టాలు చవిచూచి
రిప్లయితొలగించండిత్రాగు నీరు లేక తల్లడిల్లి
వాన కొరకు జనులు ప్రార్థించుచుండగా
వరద ముంచె జనులు ప్రమదమంద
సరియగు వర్షపాతమును సాగుకునీరు లభింపకుండగా
కరువుకు చిక్కి గ్రామటిక కష్టములన్ జవిచూచి యుండగా
చెరువులు నిండునట్లు వరిచేలకు చాలినయంత నీటితో
వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్
ఆటవెలది
రిప్లయితొలగించండివరదరూపమందు వారిధిఁ జేరెడు
నంబువు కొరకని జలాశయమ్ము
గట్టినంత, నింపు కాల్వలఁ బారుచు
వరద ముంచె! జనులు ప్రమదమంద!
(నింపు కాల్వలు = Reservoir feeder channels)
చంపకమాల
గురుతర బాధ్యతన్ ప్రభుత కూర్చ జలాశయ, మందునొక్కటే
బురమది మున్గ వారలకు పుష్టిగ నా పరిహారమంచనన్
మరియొక యూరినేర్పరచి మన్నన పంపఁగ, సాగునీరుగన్
వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్!
పంట పండి చేరు నింటికని దలచి ,
రిప్లయితొలగించండిమారుమూల నున్న మందు జల్ల ,
చీడ పట్టి నట్టి చేను నంత నిపుడు
వరద ముంచె ; జనులు ప్రమదమంద
పంట లెండు చుండె వర్షమ్ము కురియక
రిప్లయితొలగించండినింగి వైపు చూచె నీరస ముగ
వరుణ కరుణ చేత వర్షమ్ము లధిక మై
వరద ముంచె జనులు ప్రమద మంద
చ.
రిప్లయితొలగించండిసరస విలాస భావముల సాంద్ర పటుత్వ గుణాఢ్య బుద్ధితో
మురిసి కవీశుడచ్చట ప్రమోదముతోడుత నిల్పి, సత్కళా
భరిత వినూత్న పద్యముల భాసిలఁ జేసెను దీపి కైతలౌ
వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ తలంపగన్ !
రిప్లయితొలగించండిఉచితముగ ధనమ్ము నువిదల కిత్తుము
వృద్ధులకు నెలనెల విత్తమిత్తు
నోట్లకొరకు నచట నుచిత వాగ్దానాల
వరద ముంచె జనులు ప్రమదమంద.
ఇరువులు లేని పేదలకు నిచ్చెదమిండ్లను పేదవారలా
దరణయె లేని వారకుచితమ్ముగ విత్తము పంచుచుందుమే
మరువక నోటువేయుమను మాన్యుల వ్యర్థపు మాటలంచనే
వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్.
ఆ॥ కష్టములను సైఁచి కలసిమెలసి చన
రిప్లయితొలగించండిసేద్యమందు ప్రజలు చివరి వరకు
విరియ ఫలములెన్నొ విరివిగ శుభముల
వరద ముంచె జనులు ప్రమదమొంద
చం॥ విరియఁగ నైకమత్యమటు ప్రీతినిఁ గాంచుచు సేద్య మెంచఁగన్
బరఁగఁగఁ గష్టనష్టముల వాడి భరించుచు గ్రామమందునన్
వరలఁగ సౌఖ్యసంపదలు భవ్యత మీరఁగఁ దృప్తి వెల్లువై
వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్
వెల్లువ ప్రవాహము
వరుణుడు బూనెనో కినుక వర్షపు చుక్కకు నోచుకోరు యా
రిప్లయితొలగించండిపరివసధమ్ములోని జనపాళి పొలమ్ములు బీడువారెనా
తరుణమునందు వర్షము ముదంబొనగూర్చుచు తొల్కరించగన్
వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్
వానచుక్కలేక పంటపొలమ్ములు
రిప్లయితొలగించండిబీడువారె కరువు పిచ్చలించె
నట్టితరిని వాన బిట్టుగా కురియఁగ
వరద ముంచె జనులు ప్రమదమంద
ఆ.వె:తెలుగు రాని యట్టి దేశప్రథాని మా
రిప్లయితొలగించండివిజయవాడ వచ్చి వీరు లైన
తెలుగు వారి ఘనత దలచి ప్రశంసల
వరద ముంచె జనులు ప్రమదమంద”
(ప్రథానమంత్రి ఏ రాష్ట్రం వెళ్లినా అక్కడి చరిత్రని,ప్రాచీనులని ప్రశంసిస్తూ ఉంటాడు.)
చం:వరదల దెచ్చి గ్రామమును పాడొనరించును వాగు,దాని పై
రిప్లయితొలగించండిసరియగు వంతెనన్ నిలిపి చక్క నొనర్తుమటంచు నెల్లరున్
బిరబిర వచ్చి రెన్నికల,వీర లొనర్చు ప్రమాణరూపమౌ
వరదలు ముంచె నూరి దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్”
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండివరుణుని వేడగా గురిసె వానలు
రిప్లయితొలగించండిమిక్కిలి కర్షకాళియున్
మురిసెను పంటలన్నియును భూరిగ
పండునటంచు నాత్మలో
గరగొను నీరుచే చెరువు కట్ట తెగెన్
వడిగాను వచ్చి యా
వరదలు ముంచె నూరు తమ భాగ్య
మటంచు జనుల్ దలంపగా
అడ్డగించి నిలిచి యర్భకుం డొక్కండు
రిప్లయితొలగించండిదొడ్డ దుఃఖ మొసఁగు చెడ్డ వారి
దొరతనమ్ము నీట నరు దగు నీ దయ
వరద! ముంచె జనులు ప్రమద మంద
హరిహర గేహినీ మణు లనంత దయాంబుధు లైన వారిదౌ
కరుణ చెలంగి మిక్కటముగా వెస నిండుగ భాగ్య రాసులం
దరయ స్వకీయ భక్త తతి నంచ దనామయ భోగ యుగ్వయో
వరదలు ముంచె నూరుఁ దమ భాగ్య మటంచు జనుల్ దలంపఁగన్
[అంచ దనామయ భోగ యుగ్వయో వరదలు = ఒప్పిదమైన యారోగ్యము సుఖముల తోఁ గూడిన ప్రాయముల వరముల నొసఁగు దేవతలు]
సమస్య:
రిప్లయితొలగించండివరదలు ముంచె నూరి దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్”
చంపకమాల (లు) :
1 సరగున వేడరో రయితు స్వార్ధము లేకను దున్న భూములన్
నెఱియలు పూడి భూమి తన నెయ్యపు పంటను పంచ మందికిన్
తరతమ భేదమే మరచి తప్పని దీక్షను గొల్వ వర్షణిన్
వరదలు ముంచె నూరి దమ భాగ్యమటంచు జనుల్ దలంపఁగన్”
2 కరువది కంటకమ్ముగద కష్టపు కాలము ముందు సాగగన్
ఇరువును వీడలేము మరి యీప్సిత మందగ నెందు బోగదో
చెరువులు కానమే, చెలమ చేరగ నోచము, గంగ పూజతో
వరదలు ముంచె నూరి, దమ భాగ్యమటంచు, జనుల్ దలంపఁగన్”
రిప్లయితొలగించండిపిన్నక నాగేశ్వరరావు.
హైదరాబాద్.
ఓట్లు గుంజుకొనగ నూరిలో సభ పెట్టి
వేది కెక్కి తనకె వేయమనుచు
నూరి మేలు కోరి యుచిత వాగ్దానాల
వరద ముంచె జనులు ప్రమద మంద.