కం:వీక్షించితె సీతను "ఫా లాక్షా!గృహ మందు లవుడు లంకిణి గూల్చెన్ శిక్షించె హనుమ "యనుకథ భక్షించెడు వేళ జెప్ప భక్షణ జేయున్. (సీతాదేవి తన పరిస్థితిని శివునికి విన్నవించుకుంటోంది.చూశావాఫాలాక్షా ! ఈ లవుడు అన్నం తినా లంటే హనుమంతుడు లంకిణిని చంపిన కథ చెప్పాలి.ఇలా వీడికి రామాయణ కథలు చెపితేనే అన్నం తింటాడు.)
రక్షించె భీముఁడెచటన్
రిప్లయితొలగించండిదక్షత సోదరుల?కుశుని తమ్ముండెవడౌ?
దీక్ష నెవతెఁగూల్చె హనుమ?
లక్షాగృహమందు,లవుడు,లంకిణిఁగూల్చెన్.
ఏవిధి దాటెసంద్రము కపీశ్వరుఁ,?డెవ్వడు సీతపుత్త్రుడౌ?
రావణు రాజ్యమేగి సమరంబున మారుతి కూల్చె నెవ్వతెన్
ఠీవిగ?రాజరాజెచట నేర్పుగ నుంచెను పాండవేయులన్?
లావునుజూపుచున్,లవుడు,లంకిణిఁగూల్చెను,లక్కయింటిలో.
కుక్షిన్ ,నిండుగఁద్రాగి,వి
రిప్లయితొలగించండిలక్షణముగ బొమ్మలాట గ్రామము నాడన్
సాక్షాత్కరించె తెరపై
లక్షాగృహమందు లవుడు లంకిణిఁగూల్చెన్.
ఈవిధమౌసమస్య మఱి యెంతయొ కష్టము పూర్తిఁజేయ,నా
హా!వివరింతు గ్రామమున నాడగ వచ్చియు తోలు బొమ్మలన్
వావిరిఁగ్రోలిరందఱును బాపురె!మద్యము నేమి చెప్పుదున్
లావునుఁజూపుచున్ లవుడు లంకిణిఁగూల్చెను లక్కయింటిలో.
కుక్షిని నింపిమదిరతో
రిప్లయితొలగించండిలక్షింపక సిగ్గుశరము లాహిరిబట్టన్
బిక్షపతివదరెనిట్టుల
లక్షాగృహమందు లవుఁడు లంకిణిఁ గూల్చెన్
లావుగ జెప్పువాడనని
రిప్లయితొలగించండిలాస్యమొసంగెడి కైత లల్లెద
న్నావల నీవలన్ మిగుల
హాస్య మొసంగుదు నంచు నెచ్చులన్
హావము నిండ నిట్టుల వి
హాయస మెత్తున నెత్తె కంఠమున్
"లావును జూపుచున్ లవుఁడు
లంకిణిఁ గూల్చెను లక్కయింటిలో!"
మిత్రుల సంభాషణ:
రిప్లయితొలగించండికందం
కుక్షిని నింపితె కల్లును?
సాక్షాత్ సామీరి చంప సత్త్వమ్మున నే
శిక్షకునువాచఁ బలికితె?
"లాక్షాగృహమందు లవుఁడు లంకిణిఁ గూల్చెన్?"
ఉత్పలమాల
సేవకుఁడట్లు లంకఁ దరిఁ జేరుచు మారుతి రామకార్యమై
చేవను జూపి చంపెఁగద చిందఁగ రక్తము ద్వారపాలికన్
గావర మెక్కువై చెలఁగి కల్లును ద్రావియు నిట్టులంటె? యే
లావును జూపుచున్ లవుఁడు లంకిణిఁ గూల్చెను లక్కయింటిలో?
కక్షను దీర్చగ వేషము
రిప్లయితొలగించండిదక్షతతో లవుని వలెను దాల్చియు నామెన్
దీక్ష ను బూనియు నాతడు
లాక్షా గృహమందు లవుడు లంకిణి గూల్చెన్
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండికం:వీక్షించితె సీతను "ఫా
రిప్లయితొలగించండిలాక్షా!గృహ మందు లవుడు లంకిణి గూల్చెన్
శిక్షించె హనుమ "యనుకథ
భక్షించెడు వేళ జెప్ప భక్షణ జేయున్.
(సీతాదేవి తన పరిస్థితిని శివునికి విన్నవించుకుంటోంది.చూశావాఫాలాక్షా ! ఈ లవుడు అన్నం తినా లంటే హనుమంతుడు లంకిణిని చంపిన కథ చెప్పాలి.ఇలా వీడికి రామాయణ కథలు చెపితేనే అన్నం తింటాడు.)
కందం
రిప్లయితొలగించండికక్షన పాండుసుతులను కు
రుక్షితిపతి పంపె ,నెవ్వరు కుశానుజు డౌ
రాక్షస పురిలోన హనుమ
లక్షాగృహమందు ,లవుడు ,లంకిణి గూల్చెన్
ప్రబల వేంకట సుబ్రహ్మణ్య శాస్త్రి
ఉండవల్లి సెంటర్.
చక్షువులెంతటిఘనమో
రిప్లయితొలగించండిశిక్షణ లేకున్న కలల చిత్రంబొదవన్
వీక్షించె త్రిజట కలలో
లాక్షాగృహమందు లవుఁడు లంకిణిఁ గూల్చెన్
కుక్షిని నిండుగ శర్మ,వి
రిప్లయితొలగించండిచక్షణ లేకుండ ద్రాగి చదివెను నిటులన్
భిక్షపతి!వినుమా యీయది
లాక్షాగృహమందు లవుడు లంకిణి గూల్చెన్
ఉ:పూవుల జూపుచున్,వనిన బూజల జూపుచు,నమ్మ కొక్క తె
రిప్లయితొలగించండిల్లావును జూపుచున్ లవుడు "లంకిణి గూల్చెను ,లక్క యింటిలో
పావకు జృంభణ మ్మటుల పావని దైత్యుల నెల్ల జంపె" నం
చేవియొ రామగాధలనె యెప్పుడు బల్కును బాల్యచేష్టగన్.
కావర మెక్కి యాభటుడు గాలికి దూలుచునిట్లనెన్ రమా!
రిప్లయితొలగించండిలావును జూపుచున్ లవుడు లంకిణి గూల్చెను లక్కయింటిలో
సేవకుడైన వాడిటుల చేటగు మాటలు బల్కనొప్పునే
లావును జూపుచున్ బ్రభువు రాముడు చంపెను లంకిణిన్ గదా
అక్షయముగఁ గోతలు దా
రిప్లయితొలగించండినాక్షేపణ మెంచ కుండ ననవరతమ్మున్
దక్షుఁ డనె నిట్లు లవుఁడే
లాక్షాగృహమందు లవుఁడు లంకిణిఁ గూల్చెన్
[లవము=కోత; లవుఁడు = కోతల రాయఁడు]
పోవుచు నుండ నూరికిని ముచ్చట లాడుచు వింత వింతగా
భావ విహీన పండిత నివారిత పామర రంజకమ్మునుం
ద్రోవ వచించె వింత కథ దూరము నేరక యుంట కివ్విధిన్
లావును జూపుచున్ లవుఁడు లంకిణిఁ గూల్చెను లక్కయింటిలో
[లంక = రావణ నియోగిత లంకా నగర రక్షక రాక్షసి, లంకిని గ్రామ్య మని నా భావన.]
మావు వనంబు జేర గని మారు దలంపక బట్టెనెవ్వరో
రిప్లయితొలగించండిపావని లంకలో దొలుత పాదము మోపగ నేరి గూల్చెనో
కావరమూని పాండవుల గాల్పదలంచె సుయోధనుండెటన్
లావును జూపుచున్ లవుఁడు, లంకిణిఁ గూల్చెను, లక్కయింటిలో
పావన జన్న పశ్వమును బట్టెన దెవ్వడు
రిప్లయితొలగించండిభీతి వీడియున్?
రావణు లంకద్వారమున రాము సు
భక్తుడు గూల్చె నెవ్వరిన్?
జీవము దీయ పాండవుల చేర్చిరి
యెక్కడ కౌరవాదముల్?
లావును జూపుచున్ లవుడు, లంకిణి
గూల్చెను, లక్కయింటిలో
శైక్షుడు నేర్చె నొకేపరి
రిప్లయితొలగించండిలక్షణముగ భారతమును రామా యణమున్ ,
తక్షణమె నాతడిట్లనె
“లాక్షాగృహమందు లవుఁడు లంకిణిఁ గూల్చెన్”