30, అక్టోబర్ 2025, గురువారం

సమస్య - 5290

31-10-2025 (శుక్రవారం)
కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరింపవలసిన సమస్య ఇది...
“రావణునకు గుడినిఁ గట్టె రాముఁ డయోధ్యన్”
(లేదా...)
“రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్”
(వద్దిపర్తి పద్మాకర్ గారి శతావధానంలో ఉప్పలధడియం భరతశర్మ గారి సమస్య) 

16 కామెంట్‌లు:

  1. ఉ.
    పావన శిల్ప సంప్రచయ బంధుర పూర కళా సమాఢ్యమై
    జీవము పొంగు రీతులుగ చెన్ను బెడంగులు రేపు లీల న
    ద్దేవ సముచ్ఛయార్చిత సుదీపిత ఘోర పురాసురోరు వి
    ద్రావణు దేవళమ్ము రఘురాముడు కట్టె నయోధ్యలో దమిన్ !

    రిప్లయితొలగించండి
  2. రావణుని బంధనములను
    పావని కుజను విడిపించి వచ్చిన పిదపన్
    సావిత్రుని బత్తుడనుచు
    రావణునకు గుడినిఁ గట్టె రాముఁ డయోధ్యన్”

    రిప్లయితొలగించండి

  3. నీవిట్లు చెప్పుటొప్పునె
    యావహమున గూల్చినట్టి యసురున కిలలో
    కోవెల గట్టునె, యెప్పుడు
    రావణునకు గుడినిఁ గట్టె రాముఁ డయోధ్యన్.?


    ఆవహ మందునీచుడని యంతము జేసిన వానికీ భువిన్
    గోవెల గట్టునే, యెటుల కూసెద వంటిని యిట్టి పల్కులన్
    కావలు డెవ్వడేని పలుకంగను వింటివొ యెక్కడంటి నా
    రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్.?

    రిప్లయితొలగించండి
  4. కోవిద!, పదితల లెవనికి ?
    భావింపగనేమి జేసె భాజప ? కొలువౌ
    దేవుడెవ ? రేపురమునన్ ?
    *రావణునకు గుడినిఁ గట్టె రాముఁ డయోధ్యన్*

    భాజప : భారతీయ జనతాపార్టీ ప్రభుత్వం
    (క్రమాలంకారం)

    రిప్లయితొలగించండి
  5. దైవము రావణుండనుచు దానవ లందరు మానసంబునన్
    భావన జేసి కట్టిరి సువర్ణము తోడ ప్రకాశమానమౌ
    రావణు దేవళమ్ము ,రఘురాముడు గట్టె నయోధ్యలో దమిన్
    పావనమైన కోవెలను ఫాలుని కొల్చను భక్తితోడుతన్

    రిప్లయితొలగించండి
  6. పావని మండోదరి మది
    రావణునకు గుడినిఁ గట్టె; రాముఁ డయోధ్యన్
    బోవిడిచి సాగెనడవికి
    జీవన సహచరిని గూడి జీవించుటకై

    రావణుఁ మట్టుబెట్టి తన రాణినిఁ దెచ్చిన రామచంద్రుడే
    కోవెలఁ గట్టనెంచెనట కోమలి జానకి చెంతఁ జేరగా
    జీవన ముక్తిదాతయును చిచ్చరకంటి సుపర్వుడౌ జగ
    ద్రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్

    రిప్లయితొలగించండి
  7. కావర మణ చగ లంకకు
    ధీ వరు డై వెడలి వాని దెగ తార్చె గదా
    భావింప దగు నె యె ప్పు డు
    రావణు నకు గుడి ని గ ట్టె రాము డ యో ధ్యన్?

    రిప్లయితొలగించండి
  8. కం:ద్రావిద వాది యెవండో
    రావణునకు గుడినిఁ గట్టె- రాముఁ డయోధ్యన్
    ఠీవిగ మందిరము బడసి
    సేవల గైకొనుచు నుండ చెన్నై లోనన్.
    (ఈ మధ్య ద్రావిడ వాదం పెరిగింది.రాముడు అయోధ్యలో మందిరం లో వెలసిన రోజే ఆ ద్రవిడ వాది చెన్నై లో రావణుడి గుడి కట్టాడు.)

    రిప్లయితొలగించండి
  9. ఉ:పావని ,లక్ష్మణుండు, కపివర్యులు బాసట నిల్వ జేసి సీ
    తావనమున్,ససైన్యముగ నంత మొనర్చియు న ద్దురాత్ముడౌ
    రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్
    దేవత లెల్లరున్ గొలువు తీరెడు రీతిగ నద్భుతమ్ముగన్.
    (రావణవధ తరువాత రాముడు అయోధ్య లో ఒక దేవాలయం నిర్మించాడు. )

    రిప్లయితొలగించండి
  10. సమస్య:
    రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్

    ఉ.మా :

    రావణు సంహరించి రఘురాముడు నేగె నయోధ్య నమ్మమే !
    పావని సీతసాధ్వియని, పంతము లేని విభీషు డందుమే !
    భావన జేయనేమి మది భాగ్యము రావణు భక్తి నమ్ముచున్ !
    రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్ !!

    రిప్లయితొలగించండి
  11. రిప్లయిలు
    1. వే వీడి తండ్రి పంపునఁ
      దా వైదేహి కయి కడలి దాఁటక మునుపే
      యీవల హరునకు వెఱవక
      రావణునకు గుడినిఁ గట్టె రాముఁ డయోధ్యన్


      వావిరి కంటకమ్ములను బన్నుగ వేల నతిక్రమించి యీ
      పావన భారతావనినిఁ బౌర వరేణ్యుఁడు భక్త కోటినిం
      గావఁగ బ్రహ్మ నామ శర ఖండిత ముంచ దసృగ్ద్రవచ్ఛిరో
      రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్

      [ముంచత్+అసృక్+ద్రవత్+ శిరస్+రావణు = ముంచ దసృ గ్ద్రవ చ్ఛిరో రావణు]

      తొలగించండి
  12. కందం
    సేవించి భక్తవరుఁడై
    పావని, సీతమ్మ యునికి ప్రభువు నెరుంగన్
    గావింప, భీతి నొసఁగన్
    రావణునకు, గుడినిఁ గట్టె రాముఁ డయోధ్యన్

    ఉత్పలమాల
    పావని జానకిన్ మరుల పాతకమెంచియు లంకఁ జేర్చగన్
    జేవను దాటి సంద్రమును సీత విలాసము నందజేయుచున్
    గావర పీడితుండనగ గాల్చియు భీతిని రేగి ముంచఁగన్
    రావణు, దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్

    రిప్లయితొలగించండి
  13. క్రమాలంకారాలండి

    కం॥ పావనిఁ జెరనిడ మూడెనె
    కోవిదుఁడుగ రామునకటు గోపన్న కనెన్
    దేవుడు పుట్టె మనుజునిగ
    రావణునకు గుడినిఁ గట్టె రాముఁడయోధ్యన్

    ఉ॥ ఆవని సీతనుంచె గద యాతఁడు, ప్రార్థనఁ జేయు స్థానమే!
    దేవుడ టంచుఁ గొల్తురిలఁ దీరుగ నాతని పేరుఁ దెల్పవో
    భావన మీర రామునిట భక్తిగ వేడఁగ నిల్చె కోవెలై
    రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్

    మరొక చాలా సులువైన పూరణ

    భావమె లేని కావ్యమును భవ్యమటంచు నుతించ నమ్ముమా
    తావియె లేని పుష్పమటు తావులఁ జిమ్మె ననంగ నమ్ముమా
    ఈవిధి బుద్ధిహీనులుగ నెవ్వరొ పల్కఁగ నమ్మశక్యమే!
    ”రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలో”

    రిప్లయితొలగించండి
  14. పావన నాముఁడు రాముఁడు
    రావణు వధియించెఁ గాదె లంకాపురిలో
    భావన సేయఁగఁ దగునా
    రావణునకు గుడినిఁ గట్టె రాముఁ డయోధ్యన్

    రావణుడొక్క దానవుడు రామునిచే నిహతుండయెంగదా
    నీవిటులెట్లు బల్కెదవు నింద్యములన్ మతి చంచలించెనా
    త్రావితివొక్కొ సీధువును తప్పుగ బల్కెదవేల నిట్టులన్:
    "రావణు దేవళమ్ము రఘురాముఁడు గట్టె నయోధ్యలోఁ దమిన్"

    రిప్లయితొలగించండి
  15. దేవుడనుచునసురుడొకడు
    *రావణునకు గుడిని గట్టె, రాముడయోధ్యన్*
    ఠీవిగ పాలించగ నా
    పావని కరము లను మోడ్చి బంటుగ నిలిచెన్

    రిప్లయితొలగించండి