శ్రీమతి రాజేశ్వరి గారూ! తమ్ముడు చి. డా. గన్నవరపు వ. న. మూర్తి మిత్రులు శ్రీ ఛంద్రశేఖర్ గారూ!
శుభాశీస్సులు.
నేను న్యూ జెర్సీలో ఫిబ్రవరి నుండి జూలై వరకు ఉంటాను. అప్పటిలోనే నా 70వ జన్మదినము 23-2-2014 ఆదివారమునాడు జరుగును. మీరు అందరు ఆ నిర్వహణలో పాలు పంచుకొంటారను కొనుచున్నాను. మీ ఆదరాభిమానములతో పండువ జరుపు కొనుటయే నిజమైన ఆనందదాయకము కదా. స్వస్తి. సన్యాసిరావు
శ్రీ నేమాని గారూ ! నమస్కారములు. మీ విదేశీ యానము మిక్కిలి ఆనందదాయకముగా సాగాలని కోరుకొనుచున్నాను.మీ 70వ జన్మదిన వేడుకలు వైభవోపేతముగా కవిమిత్రుల సమక్షములో జరుగగలదని ఆకాంక్షిస్తున్నాను.
శ్రీ శంకరయ్య గారూ! శ్రీ గోలి హనుమఛ్ఛాస్త్రి గారూ! శుభాశీస్సులు. మా విదేశీ యానము గురించి మీరు అభినందనలు తెలిపినందులకు సంతోషము. పూర్వము నేను 2 పర్యాయములు చలికాలములో అమెరికాలో గడిపితిని. ఈ మాటు ఇంగ్లండులో గడపుతాను. అలవాటు పడిన వాడినే. వేసవి అంతయు అమెరికాలో నుంటాను. స్వస్తి.
శ్రీ తిమ్మాజీ రావు గారూ! శుభాశీస్సులు. మీ పద్యమును చూచేను. అభినందనలు. కొన్ని సూచనలు: యాగము + అన్న అని సంధి చేసినచో యాగమన్న అగును; యడాగమము రాదు. విధిన్ + ఒనరించి అని సంధి చేసినచో విధినొనరించి అగును. విధిన్నొనరించి అనుట సాధు ప్రయోగము కాదు. ఎందరో కవులు ఇట్టి ప్రయోగములు చేయుచున్నను ఇది వ్యాకరణ శుద్ధము కాదనియే నా భావము. మీరు మొదటి పాదములో యతిని కూడా వేయ లేదు. అందుచేత మీ పద్యములోని మొదటి పాదమును ఇలాగ మార్చుదాము: యాగమునందు కర్మల సమంచిత రీతి నొనర్చి వాసనల్ -- -- స్వస్తి.
అమ్మా! శ్రీమతి లక్ష్మీ దేవి గారూ! శుభాశీస్సులు. మీ పద్యము బాగుగ నున్నది. అభినందనలు. "ప్రజాహితాఖ్య" అనే ప్రయోగములో దోషము లేదు. కాని అది వేరొక కోణమునుండి చూచినచో విరుద్ధమైన అర్థమును ఇచ్చును; చూడండి: ప్రజా + హిత = ప్రజాహిత (2) ప్రజా + అహిత = ప్రజాహిత. ఇట్టి వ్యంగ్యములకు తావు లేకుండా ప్రయోగములు చేయుట శ్రేయస్కరము. స్వస్తి.
అయ్యా! శ్రీ బొడ్డు శంకరయ్య గారూ! శుభాశీస్సులు. మీ పద్యము 2వ పాదములో అతియాత్రము అనే సమాసము సాధువు కాదు. అతి సంస్కృతము పదము, ఆత్రము తెలుగు పదము. అందుచేత కడునాత్రము గా మార్చుదాము. స్వస్తి.
సంతో్షమండి. తిమ్మాజీ్రావు గారి పూరణలో మూడవపాదములో యతి కుదిరినదా అని సందేహము. శంకరయ్య గారి పూరణలో నుడ్చుచు అంటే నుడువుచు అనేనా అని సందేహము. మిత్రులు శ్రమనుకోక వివరించగలరు.
పండిత నేమానిచారికి వందనములు మీరు సూచించిన సవరణకు ధన్యవాదములు చిరంజీవి లక్స్మిదేవికి ఆశీస్సులు మీ సందేహము సమంజసమే కానియతిభంగము కాలేదు దయచేసి యతిమైత్రిని మరియొకసారి పరిశీలించండి
శ్రీమతి లక్ష్మీదేవి గారికి నమస్కారములు, నుడ్చుచు ప్రయోగం తప్పో ఒప్పో పెద్దలే చెప్పగలరు. కాని మీరు సందేహం వ్యక్తం చేసిన తర్వాత నాకు కూడ అనుమానం కలిగింది. నుడ్చుచు అన్న చోట నుడ్వుచు అని చదవమనవి.
ఈ సమస్యకు చక్కని పూరణలు చెప్పిన కవిమిత్రులు.... వసంత కిశోర్ గారికి, రాజేశ్వరి అక్కయ్యకు, పండిత నేమాని వారికి, లక్ష్మీదేవి గారికి, కెంబాయి తిమ్మాజీ రావు గారికి, మిస్సన్న గారికి, బొడ్డు శంకరయ్య గారికి, అభినందనలు, ధన్యవాదాలు. * నా అనుపస్థితిలో మిత్రుల పూరణల గుణదోషాలను ప్రస్తావించి, సవరణలను సూచించిన పండిత నేమాని వారికి పాదాభివందనములు.
శ్రీమతి లక్ష్మీ దేవి గారూ. శ్రీ మిస్సన్న గారూ! శుభాశీస్సులు. శ్రీ తిమ్మాజీ రావు గారి మొదటి పద్యము 2వ పాదము చివరలో "న్" ఉన్నది కదా. దానిని 3వ పాదము ముందున జేర్చి చదువుకొనినచో యతి మైత్రి కుదురు చున్నది కదా. అందుచేత యతి భంగము కాలేదు. స్వస్తి.
అందరికీ వందనములు !
రిప్లయితొలగించండిఅందరి పూరణలూ అలరింప నున్నవి !
మనస్సులో తపోయాగము చెయ్యడానికి ఏం కావాలి
రావణ హిరణ్యకశిపాదులకున్న దీక్ష తప్ప :
01)
____________________________________________
భోగము నిచ్చు సంపదల, - భూమిని, భామిని,నెల్లవారలన్
వేగమె వీడి, చేరి వన - పీఠిని , గూర్చొని ధ్యానమగ్నుడై
యీగలు వాలనీ , మధువు - నిచ్చెడి యీగలు పట్టి కుట్టనీ
సాగగ నేండ్లు పూండ్లు, మది, - జాబిలి తాల్పదె మెచ్చగన్, తపో
యాగముఁ జేయఁగా సమిధ - లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో ?
____________________________________________
ఏండ్లు పూండ్లు = అనేక సంవత్సరములు
జాబిలితాల్పు = శంకరుడు
రాగము జెంది చేయగను రక్కసి మూకల పార ద్రోలగా
రిప్లయితొలగించండిభోగము లంది దేవతలు భూరి శుభంబుల నిచ్చు గావుతన్
సాగిల మ్రొక్కి భక్తిమొయి సాదర మొప్పగ నీమ నిష్టలన్
యాగముఁ జేయఁ గా సమిధ లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో
రాజకీయ నిరుద్యోగుల వసతి కోసం
రిప్లయితొలగించండిరాష్ట్రం ముక్కలవడం దారుణం ! దుర్భరం !
02)
____________________________________________
ఏ గతి లేని నాయకుల - యీసదె ద్రోహపు రూపు దాల్చగా
బాగుగ నున్న రాష్ట్రమున - భాగము బంచగ గోరుచున్న , దుర్
యాగముఁ జేయఁగా సమిధ - లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో ?
ఈ గతి చీలుచుండె గద - యీర్ష్య , యసూయల ద్రోహచింతనన్
సోగగ నున్న రాష్ట్రమదె - సూనృత శూన్యము ! దుర్భరంబహో !!!
____________________________________________
ఏ గతి లేని నాయకులు = రాజకీయ నిరుద్యోగులు
సోగ = దీర్ఘము (పెద్దది దక్షిణాదిలో)
సూనృతము = శుభము
దుర్భరము = భరింపగూడనిది
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండివానా , వరదా పంటల్నీ ,పల్లెల్నీ ,పట్నాల్నీ ముంచెత్తగా
రిప్లయితొలగించండివరదబాధితుల నాదుకొనాలనే సత్సంకల్పానికి
యేం గావల్నె భాయ్ :
03)
____________________________________________
వాగులు, వంకలున్ బొరలి - బంగరు పంటలు , పల్లె పట్నముల్
దోగగ జేయు వానల, న - ధోగతి జేరిన దుఃఖ్ఖితాత్ములన్
వేగమె జేరి యాదుకొని - వేదన దీర్చగ పూనుకొన్న , సద్
యాగముఁ జేయఁగా సమిధ - లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో ?
____________________________________________
పొరలు = పొర్లు = To be in excess, to over-flow.
దోగు = 1.To be wet. తడియు.
2. To be bruised, కొట్టుకొనిపోవు
అధోగతి = utter destruction. నాశనము.
శ్రీగిరిజా మనోహరుని చిత్తమునన్ నెలకొల్పి దీక్షతో
రిప్లయితొలగించండిసాగుచు యోగమార్గమున సర్వము తన్మయమంచు గాంచుచున్
త్యాగ మొనర్చి సర్వమును ధ్యానము వెల్గ మనస్థ వేదిపై
యాగము జేయగా సమిథ లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో?
నమస్కారములు
రిప్లయితొలగించండిపూజ్య గురువులు అవధాన సరస్వతులు శ్రీ పండిత నేమాని ఆది దంపతులకు స్వాగతం సుస్వాగతం
నేను పరాధీనను ఈ సారైనా అతిధ్య మివ్వ గలిగితే ధన్యు రాలను
శ్రీమతి రాజేశ్వరి గారూ!
రిప్లయితొలగించండితమ్ముడు చి. డా. గన్నవరపు వ. న. మూర్తి
మిత్రులు శ్రీ ఛంద్రశేఖర్ గారూ!
శుభాశీస్సులు.
నేను న్యూ జెర్సీలో ఫిబ్రవరి నుండి జూలై వరకు ఉంటాను. అప్పటిలోనే నా 70వ జన్మదినము 23-2-2014 ఆదివారమునాడు జరుగును. మీరు అందరు ఆ నిర్వహణలో పాలు పంచుకొంటారను కొనుచున్నాను. మీ ఆదరాభిమానములతో పండువ జరుపు కొనుటయే నిజమైన ఆనందదాయకము కదా. స్వస్తి.
సన్యాసిరావు
శ్రీ నేమాని గారూ ! నమస్కారములు. మీ విదేశీ యానము మిక్కిలి ఆనందదాయకముగా సాగాలని కోరుకొనుచున్నాను.మీ 70వ జన్మదిన వేడుకలు వైభవోపేతముగా కవిమిత్రుల సమక్షములో జరుగగలదని ఆకాంక్షిస్తున్నాను.
రిప్లయితొలగించండిశ్రీ శంకరయ్య గారూ!
రిప్లయితొలగించండిశ్రీ గోలి హనుమఛ్ఛాస్త్రి గారూ!
శుభాశీస్సులు.
మా విదేశీ యానము గురించి మీరు అభినందనలు తెలిపినందులకు సంతోషము. పూర్వము నేను 2 పర్యాయములు చలికాలములో అమెరికాలో గడిపితిని. ఈ మాటు ఇంగ్లండులో గడపుతాను. అలవాటు పడిన వాడినే. వేసవి అంతయు అమెరికాలో నుంటాను. స్వస్తి.
భోగము కొంత మానుకొని పుణ్యముగూర్చుకొనంగ భక్తిమై
రిప్లయితొలగించండిబాగులు జూడనెంచు జన బంధువు- దీనజనాళి వృద్ధికై
త్యాగము సేవలున్ బ్రతుకు ధర్మమటంచు ప్రజాహితాఖ్యయౌ
యాగముఁ జేయఁగా సమిధ లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో?
పండిత నేమాని గారికి పూజ్యగురుదేవులు
రిప్లయితొలగించండిశంకరయ్య గారికివందనములు
యాగము యన్న కర్మలను ధర్మవిధిన్నొనరించి వాసనల్
త్యాగము జేసి కర్మ ఫలితమ్మును కృష్ణున కర్పణమ్మిడన్
రాగముమత్సరమ్ము విడనాడుచు జేసిన కార్యమే యనన్
యాగము సేయగా సమిధలాజ్యము లగ్నులు హోతలె౦దుకో
కవిమిత్రులకు నమస్కృతులు.
రిప్లయితొలగించండిమా బంధువుల వివాహానికి గ్రామాంతరం వచ్చాను. సమయాభావం వల్ల ఈనాటి పూరణలను సమీక్షించలేకపోతున్నాను. మన్నించండి.
భోగము, యోగమున్, విరతి, మోహము లoటక తామరాకు పై
రిప్లయితొలగించండిదోగెడు నీటి బొట్టువలె దుస్తరమౌ భవమున్ తరింపగన్
యోగిగ సాగ యజ్ఞమన యుక్తము కాదొకొ? యెంచి చూడగన్
యాగముఁ జేయఁగా సమిధ లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో!
శ్రీ తిమ్మాజీ రావు గారూ! శుభాశీస్సులు.
రిప్లయితొలగించండిమీ పద్యమును చూచేను. అభినందనలు. కొన్ని సూచనలు:
యాగము + అన్న అని సంధి చేసినచో యాగమన్న అగును; యడాగమము రాదు. విధిన్ + ఒనరించి అని సంధి చేసినచో విధినొనరించి అగును. విధిన్నొనరించి అనుట సాధు ప్రయోగము కాదు. ఎందరో కవులు ఇట్టి ప్రయోగములు చేయుచున్నను ఇది వ్యాకరణ శుద్ధము కాదనియే నా భావము. మీరు మొదటి పాదములో యతిని కూడా వేయ లేదు. అందుచేత మీ పద్యములోని మొదటి పాదమును ఇలాగ మార్చుదాము:
యాగమునందు కర్మల సమంచిత రీతి నొనర్చి వాసనల్ -- --
స్వస్తి.
అమ్మా! శ్రీమతి లక్ష్మీ దేవి గారూ! శుభాశీస్సులు.
రిప్లయితొలగించండిమీ పద్యము బాగుగ నున్నది. అభినందనలు.
"ప్రజాహితాఖ్య" అనే ప్రయోగములో దోషము లేదు. కాని అది వేరొక కోణమునుండి చూచినచో విరుద్ధమైన అర్థమును ఇచ్చును; చూడండి: ప్రజా + హిత = ప్రజాహిత (2) ప్రజా + అహిత = ప్రజాహిత. ఇట్టి వ్యంగ్యములకు తావు లేకుండా ప్రయోగములు చేయుట శ్రేయస్కరము. స్వస్తి.
అయ్యా , ఈ విధము గా సవరణ చేసినాను. ధన్యవాదములు.
రిప్లయితొలగించండిత్యాగము సేవలున్ బ్రతుకు ధర్మమటంచును జీవనమ్మునే
అమ్మా! లక్ష్మీ దేవి గారూ!
రిప్లయితొలగించండిమీరు వ్రాసిన పద్యములో మార్పు అక్కరలేదు. నేను ఒక చిన్న సూచన చేసేను - అందులోని వ్యంగ్యమును కూడా చూపించుచు - అంతే. స్వస్తి
రోగము బాగుజేతుమని రోగుల దగ్గర దొంగసాధువుల్
రిప్లయితొలగించండియాగము సల్పమంచు నతి యాత్రము జూపుచు నమ్మబల్కుచున్
వేగము తోడ మంత్రములు పెద్దగ నుడ్చుచు డబ్బుకోసమై
యాగముఁ జేయఁ గా సమిధ లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో.
అయ్యా! శ్రీ బొడ్డు శంకరయ్య గారూ! శుభాశీస్సులు.
రిప్లయితొలగించండిమీ పద్యము 2వ పాదములో అతియాత్రము అనే సమాసము సాధువు కాదు. అతి సంస్కృతము పదము, ఆత్రము తెలుగు పదము. అందుచేత కడునాత్రము గా మార్చుదాము. స్వస్తి.
సంతో్షమండి.
రిప్లయితొలగించండితిమ్మాజీ్రావు గారి పూరణలో మూడవపాదములో యతి కుదిరినదా అని సందేహము.
శంకరయ్య గారి పూరణలో నుడ్చుచు అంటే నుడువుచు అనేనా అని సందేహము.
మిత్రులు శ్రమనుకోక వివరించగలరు.
పండిత నేమానిచారికి వందనములు
రిప్లయితొలగించండిమీరు సూచించిన సవరణకు ధన్యవాదములు
చిరంజీవి లక్స్మిదేవికి ఆశీస్సులు
మీ సందేహము సమంజసమే కానియతిభంగము
కాలేదు దయచేసి యతిమైత్రిని మరియొకసారి పరిశీలించండి
శ్రీమతి లక్ష్మీదేవి గారికి నమస్కారములు,
రిప్లయితొలగించండినుడ్చుచు ప్రయోగం తప్పో ఒప్పో పెద్దలే చెప్పగలరు.
కాని మీరు సందేహం వ్యక్తం చేసిన తర్వాత నాకు కూడ అనుమానం కలిగింది.
నుడ్చుచు అన్న చోట నుడ్వుచు అని చదవమనవి.
పండిత నేమాని గురువు గారికి నమస్కారములు, మీరు సూచించిన సవరణతో.......
రిప్లయితొలగించండిరోగము బాగుజేతుమని రోగుల దగ్గర దొంగసాధువుల్
యాగము సల్పమంచు కడు నాత్రము జూపుచు నమ్మబల్కుచున్
వేగము తోడ మంత్రములు పెద్దగ నుడ్వుచు డబ్బుకోసమై
యాగముఁ జేయఁ గా సమిధ లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో.
ఈ సమస్యకు చక్కని పూరణలు చెప్పిన కవిమిత్రులు....
రిప్లయితొలగించండివసంత కిశోర్ గారికి,
రాజేశ్వరి అక్కయ్యకు,
పండిత నేమాని వారికి,
లక్ష్మీదేవి గారికి,
కెంబాయి తిమ్మాజీ రావు గారికి,
మిస్సన్న గారికి,
బొడ్డు శంకరయ్య గారికి,
అభినందనలు, ధన్యవాదాలు.
*
నా అనుపస్థితిలో మిత్రుల పూరణల గుణదోషాలను ప్రస్తావించి, సవరణలను సూచించిన పండిత నేమాని వారికి పాదాభివందనములు.
తిమ్మాజీ రావుగారి పూరణ లోని మూడవపాదంలో యతి మైత్రి గురించి నాకూ అనుమానమే.
రిప్లయితొలగించండిబొడ్డు శంకరయ్య గారు నుడ్వుచు అనడానికి బదులు పల్కుచు లేదా చెప్పుచు అంటే సరిపోతుంది.
శ్రీమతి లక్ష్మీ దేవి గారూ.
రిప్లయితొలగించండిశ్రీ మిస్సన్న గారూ!
శుభాశీస్సులు.
శ్రీ తిమ్మాజీ రావు గారి మొదటి పద్యము 2వ పాదము చివరలో "న్" ఉన్నది కదా. దానిని 3వ పాదము ముందున జేర్చి చదువుకొనినచో యతి మైత్రి కుదురు చున్నది కదా. అందుచేత యతి భంగము కాలేదు. స్వస్తి.
నేమాని పండితార్యా! సందేహ నివృత్తి చేసినందుకు ధన్యవాదాలు.
రిప్లయితొలగించండిజాగృతి చేయగా ప్రజల శంకలు మాపుచు ధైర్యమివ్వగన్
రిప్లయితొలగించండివేగమె చంద్రశేఖరుడు బింకము మీరగ మాటిమాటికిన్
యాగముఁ జేయఁగా సమిధ లాజ్యము లగ్నులు హోత లెందుకో
బాగుగ వక్కణించెదరు బామ్మలు తాతలు సోమయాజులున్