30, అక్టోబర్ 2019, బుధవారం

దత్తపది - 163

కవిమిత్రులారా,
"గుఱ్ఱం - మైలవరపు - గుండా - రావెల"
మన కవిమిత్రుల ఇంటిపేర్లైన
పై పదాలను ప్రయోగిస్తూ భారతార్థంలో
మీకు నచ్చిన ఛందంలో పద్యం వ్రాయండి. 

54 కామెంట్‌లు:

  1. శ్రీకృష్ణుఁడు ద్రౌపదితో...

    పావనత్వమ్ము గుఱ్ఱమై పరుగుఁ దీయు
    నంట దేమైల వరపుత్రి వమ్మ నీవు
    తరుణి! కొంత జాగుం డా పిదప శుభంబు
    తృప్తిగం బొందరా వెలదీ! సయిఁపుము.

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. పూజ్యులు శంకరయ్య గారికి వందనములు.
      మీ పూరణము నాకు నర్థానందమే గాని సంపూర్ణ తృప్తి నీయ లేదండి.
      ఆపద్ధర్మముగా దత్తపది “గుఱ్ఱం” ను గుఱ్ఱము గా సాధురూపము చేసి ప్రయోగించినారు. దత్తపది లోని సున్నను నే యచ్చు తోను సంధి చేయ లేము కదా. దత్త పదిని మార్చి నట్లే యయ్యింది.

      తొలగించండి
  2. కుడిచెన్ బేర్మిని కంఠదఘ్నము నటన్ గూర్మిన్ హితాహూతుడై
    వడి నేతెంచు తరిన్ గనుంగొనె సఖున్ బాల్యాప్తునిన్ ద్రోవలో
    నెడబాటుం దలబోసి మద్యమును వారెందేనిఁ ద్రావన్ గటా!
    యడలెన్ సోదరుఁ డారగింప భగినీహస్తాన్నమున్ భీతుఁడై

    రిప్లయితొలగించండి
  3. ( ధర్మరాజు అశ్వమేథం చేసి అర్జునుని అశ్వరక్షకునిగా
    నియమించి పలుకుతున్నాడు )
    లెమ్ము ! రావయ్య ! రా ! వెలలేని పార్థ !
    గుర్రము ననుసరింపుము కూర్మి మీర ;
    అంట దేమైల అర్జున ! యగును జయము ;
    వేదపారగుం డాధౌమ్యు వెంట గొనుము .
    (ధౌమ్యుడు - పాండవపురోహితుడు )


    రిప్లయితొలగించండి

  4. ఖాండవదహనము-


    పారగ గుఱ్ఱము గుండా!
    హేరాళము కంజరమిక హివ్వన వలె రా!
    నారాశంసుని కై బా
    వా రా వెలబోవ మైల! వరపు నెలకొనన్!


    జిలేబి

    రిప్లయితొలగించండి
  5. మైలవరపు వారి పూరణ

    వెస గుఱ్ఱంబులనాపి కృష్ణుడనె "నిర్భీతిన్ బ్రవర్తింపుమా!
    అసలేమంటదు నీకు మైల., వరపుత్రా! యోధులన్ జంపగాన్
    గసితో., యుద్ధములన్న పెక్కు సుడిగుండాలయ్య ! యోచింపుమా !
    పస జూపింపనినాడు రావెలమితో భాగ్యమ్ములిద్ధాత్రిలో" !!

    మైలవరపు మురళీకృష్ణ వెంకటగిరి

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. మైలవరపు వారి పూరణ ప్రశస్తంగా ఉన్నది. అభినందనలు.

      తొలగించండి
    2. పది గుఱ్ఱంబుల శక్తి వచ్చు హరి! నీ పాదమ్ములన్ బట్ట., నెం..
      తది యైనన్ మదిలోనీ మైల వరపుణ్యంబౌను ., భాగ్యాలకున్
      కొదువేముండును? కోటికోటి యఘముల్ గుండాలలో దగ్ధమౌ !
      పదిలమ్మీవిక యేలరావెలమితో పగ్గంబులన్ బట్టుమా !!

      మైలవరపు మురళీకృష్ణ వెంకటగిరి

      తొలగించండి


  6. డాక్టర్ గుఱ్ఱం‌ సీతాదేవి గారి పుస్తకానికి కితాబు కష్టేఫలి వారిది లంకె బిందె :)

    https://kastephale.wordpress.com/2019/10/30/%e0%b0%b6%e0%b0%b0%e0%b1%8d%e0%b0%ae-%e0%b0%95%e0%b0%be%e0%b0%b2%e0%b0%95%e0%b1%8d%e0%b0%b7%e0%b1%87%e0%b0%aa%e0%b0%82%e0%b0%95%e0%b0%ac%e0%b1%81%e0%b0%b0%e0%b1%8d%e0%b0%b2%e0%b1%81-%e0%b0%b6-15/


    జిలేబి



    రిప్లయితొలగించండి
  7. *కీచకుడు తనని కాంక్షించుచున్నాడని ద్రౌపది రహస్యముగా భీముని కలిసి చెప్పినపుడు భీముడామెను ఓదారుస్తూ పలికిన మాటలుగ...*


    చేర రావెలతాంగినా చెంతకనుచు
    కోరికలవి గుఱ్ఱంబులై కూయ నేమి
    యంటదేమైల వరపుత్రి యాలకింపు
    నీ మొగుండాలమిక సేయ నేరడంటి

    రిప్లయితొలగించండి

  8. నా పూరణ. తే.గీ.
    **** **** **

    (.....కీచకుడు ద్రౌపదితో.......)

    కలగ దేమైల వరపుత్రిక వలె గలవు

    రావె! లలన !నీకొరకు గుఱ్ఱమయి నాదు

    మనసు పరుగిడుతున్నది.మనవిని విని

    నంత చక్కగుం డానందమౌను! నిజము

    నిన్ను జేపట్ట వరమౌను వన్నెలాడి


    ఆకుల శాంతి భూషణ్
    వనపర్తి

    రిప్లయితొలగించండి
  9. గుఱ్ఱమధి రోహణము సేసి గొప్ప గాను
    లేక యేమైల వరపును లేకయె మఱి
    మేటి గుండాల నెదిరింప మేలుగాను
    వెసగ నభిమన్యు డేగెరా!వెలక వాఱ !
    **)(**
    వరపు = లేమి;క్షామము
    గుండాల = ధీరుల
    వెలకవాఱ = తెల్ల వారగ

    రిప్లయితొలగించండి
  10. తే.గీ.
    భటులు (గుఱ్ఱం)బునకు (మైలవరపు)సీమ
    బాగు (గుండా)డ నొకయింత యాగు టొప్పు
    నలఘుఖాద్యంబు దొరకు(రా వెల)యు సుంత
    యనిరి ధర్మజు యజ్ఞాశ్వ మనుసరించి.

    రిప్లయితొలగించండి
  11. ఈ రోజు దత్తపది
    గుఱ్ఱం - మైలవరపు - గుండా - రావెల"
    మన కవిమిత్రుల ఇంటిపేర్లైన
    పై పదాలను ప్రయోగిస్తూ భారతార్థంలో
    మీకు నచ్చిన ఛందంలో పద్యం వ్రాయవలెన్ .


    సీసములో నా పూరణము


    కీచకునితో ద్రౌపది పలుకులు

    ఉత్త (గుర్రమ)ని నీ చిత్తమున కలిగె, వెల్ల గుఱ్ఱము యిది, వేశ్య వీవు,
    దరికి (రా, వెల) కట్టి దండగా వేతును నీ బారక సమమౌ జాంబవంబు
    ననుచు పిలచితివి,కనులకు కమ్మెను మైల, వరపు కల్గు శీల వతిని
    హింసించ రాజ్యమున్,హేయమైన పనులు మానుము,ధూర్తుడా!మానవతిని,

    గలరు గంధర్వులైదుగుర్,కాచు సతము,
    మాట వినుము,తొలగునీకు చేటు,చిక్కు
    కొందువు సుడి(గుండ)ము లందు పొందు కోర,
    ననుచు పలికె ద్రుపద సుత దనుజు గాంచి


    ఉత్త గుఱ్ఱము = రౌతు లేని గుఱ్ఱము
    వెల్ల గుఱ్ఱము = ఉచ్చైశ్శ్రవము. బారకము = బరువు జాంబవము = బంగారము
    మైల = చీకటి, వరపు = కరువు



    రిప్లయితొలగించండి
  12. తీరుగ (గుర్రం) బెక్కిరు
    (మైల వర)పును దలపింప మారిని ద్రుంచున్
    నౌర యనం(గుండా)తడు
    లే(రా వెల)యింప నకులు రీతిని కవులే

    ఇరుమైల = ఇరువైపుల; వరపు = అనావృష్టి; మారి = వాన

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. నకులుడు గుర్రపు స్వారీ చేస్తూ కత్తితో వాన చినుకులు ఛేదిస్తూ పోయేవాడనీ, అందగాడని పేరొంఫిన వాడు కదా... గుర్రపు స్వారీ చేస్తూ వానను ఛేదుస్తుండగా ఇరువైపులా వాన లేనట్లుగా ఉందనే ఉద్దేశ్యంతో వ్రాశాను. సరి కాదనిపిస్తే మరల ప్రయత్నిస్తాను. 🙏

      తొలగించండి
  13. కీచక ప్రలాపము
    రావె!లక్ష్మీసమాన!వరాంగ!నీవె!
    కోర్కెలవియె గుర్రంబులై గుబులుబుట్టె
    నంటదే మైల వరపుత్రి యంటనన్ను
    కన్ను లగ్నిగుండాలయ్యె కావరావె!

    రిప్లయితొలగించండి
  14. కృష్ణుడు అర్జును ని తో కురు క్షేత్ర ము న ----
    మన సు గుర్రము న దు పు లో మనుజు లుంచి
    సకల జనులు బాగుండాలి సవ్య సాచి
    రాదు గద మైల వర పుత్రి రాజ్య లక్ష్మి
    రా వెల యు దు వీ వ య్య రమ్య మల ర

    రిప్లయితొలగించండి
  15. తేటగీతి
    జవ్వనపు గుఱ్ఱమూర్వశి దువ్వినంత
    నంటదే మైల వరపుత్ర! యాగకుండ
    వలపు సీమగుండా నిను చెలఁగి సాగి
    నరవరా! వెలయన్ జేర్తు సరస మాడ

    రిప్లయితొలగించండి

  16. కీచకుడు సైరంధ్రి తో
    రావె లలనామణీ వేగ రాగమధిక
    మయ్యె కోర్కెలు గుర్రము లయ్యె నాకు
    నంట దిట మైల వరపుత్రి యగుట వలన
    చేయబోను గుండాగిరి చేరరమ్ము.


    రిప్లయితొలగించండి
  17. గుండాటా?యిది జూదమా? తెలివిగా గొట్టంగ ప్రత్యర్థినిన్,
    గుండెల్ తీసినబంట! రావె లయమౌ క్రోధోగ్రతన్ పార్థుడే
    చెండన్ నీ దగు సేనలన్, బరచ నీ సేనాపతుల్ గుఱ్ఱమో
    బండో చూచుక, పొంద మైలవరపుం బాటున్, సుయోధాగ్రణీ!

    మైలు=దేహములు, అవరపుంబాటును=చిన్నతనమును

    రిప్లయితొలగించండి
  18. వనిఁ బృథ గుఱ్ఱం గన విని
    తన కనుమైల వరపు జిగి తగ్గ నడియఁగాఁ
    దన కడుపును బోఁగుం డా
    య నెలఁత ముని రా వెలవెల యాయె భృశమ్మున్

    [కనుమైలు = మేను కనులు; పోఁగు = రాశి, పిండపు రాశి; నెలఁత =వనిత, గాంధారి; ముని = వ్యాస మహర్షి]

    రిప్లయితొలగించండి
  19. కోరికయనెడుగుర్రమ్ముకోరునెడల
    పొసగనోపమైలవరపుపుత్రివినుము
    వానిగుండాటనాడింతునీనిమిసము
    చీరరావెలతాంగికజేరనన్ను

    రిప్లయితొలగించండి
  20. ..............🌻శంకరాభరణం🌻...............
    ..................🤷🏻‍♂సమస్య 🤷‍♀....................
    దత్తపది
    *"గుఱ్ఱం - మైలవరపు - గుండా - రావెల"*
    పై పదాలతో భారతార్థంలో పద్యం

    సందర్భము: "రాముడు రావణుని సంహరించిన తరువాత సీత అగ్ని పరీక్ష జరిగింది. ఆ సాధ్వికి కళంక మనేదే లే దని అగ్ని దేవుడు ప్రత్యక్షమై చెప్పి సీత నప్పగించినాడు.
    రాముడు సతీ సోదర వానర సమేతంగా హంసలతో కూడిన పుష్పక విమాన మెక్కి అయోధ్యకు బయలుదేరాడు. ప్రయాణంలో గత సంఘటనలను చెప్పుకున్నారు. దూరంగా అయోధ్యాపురి కనిపించింది. పుష్పకం నేలకు దిగింది.
    శ్రవణా నక్షత్రంలో రామునికి పట్టాభిషేకం జరిగింది. పుష్పకాన్ని కుబేరునికడకు వెళ్ళిపొ మ్మన్నాడు రాముడు."
    అని ధర్మరాజుకు మార్కండేయుడు రామునిగూర్చి చెప్పాడు.
    బభౌ తేన విమానేన
    హంస యుక్తేన భాస్వతా..
    అని అధ్యాత్మ రామాయణము యు.కాండం స.13 శ్లో.59
    అబ్రవీత్ పుష్పకం దేవో
    గచ్ఛ వైశ్రవణం వహ..
    అని అధ్యాత్మ రామాయణం యుద్ధకాండం స.14 శ్లో.99
    వాహనమా! కుబేరుని కడకు పొమ్ము.. అన్నాడు రాముడు. కిష్కింధను సుగ్రీవునికి, లంకను విభీషణునికి ఎట్లా అప్పగించాడో పుష్పకాన్ని కూడా కుబేరుని కప్పగించాడు.
    ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
    "గుఱ్ఱంబులా కావు.. కొమరారు హంసలన్
    పుష్పక మొప్ప రాముండును త ది
    తరు లెక్కి.. " 'రెది మైల? వరపుత్రి యీ సీత..'
    యని యగ్ని రామున కప్పగించె..
    వానరేశ్వర! శాస్త్ర పారగుండా! వింటె!"
    యని గత కథఁ జెప్పికొనుచుఁ జనిరి..
    వేగ మయోధ్య రా వెలలేని సౌధాలు
    కనిపించె.. దిగె పుష్పకమ్ము భువికిఁ..
    జెలగి రాముని పట్టాభిషేక మాయె
    శ్రవణమందు.. రాముండు వైశ్రవణు కడకు
    నా విమానమున్ బొ మ్మనె" ననుచుఁ జెప్పె
    ధర్మజునకు మార్కండేయ తాపసుండు..

    ✍️~డా.వెలుదండ సత్యనారాయణ
    పరమార్థ కవి
    30.10.19
    -----------------------------------------------------------

    రిప్లయితొలగించండి
  21. ఔర యనంగుం డాతడు
    లేరా వెలరారు నకులు రీతిని సములే
    గుర్రంబుల వీలెరిగిన
    పారగు డే మైల వరపు బడయని జోదే

    రిప్లయితొలగించండి
  22. కురుక్షేత్రంలో శ్రీకృష్ణుడు అర్జునునితో:

    కదన రంగాన గుండాల మదమడంచ
    తాకదయ్య మైల, వరపుత్ర!భయము విడి
    రథములును,గుఱ్ఱముల నతిరథుల గూడు
    యనిని హరికుమారా వెలయంగ వలయు!

    రిప్లయితొలగించండి