22, జులై 2021, గురువారం

సమస్య - 3790

23-7-2021 (శుక్రవారం)
కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరింపవలసిన సమస్య ఇది...
“గంగమ్మను రోసి మురుగుకాల్వను మునిఁగెన్”
(లేదా...)
“చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్”

69 కామెంట్‌లు:

  1. సమస్య :
    చెంగట నున్న గంగ నిసి
    సీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్

    ( ఏ మాట చెప్పినా చెవిన బెట్టక వ్యతిరేకంగా వర్తించే ఉలిపికట్టె వంటి వింతమనిషి )

    ఉత్పలమాల
    -----------

    మ్రింగుడు కాడు వీడు ; మన
    మెంతగ జెప్పిన సుంత యేనియున్
    బొంగుచు గర్ణమందునను
    బోడిమి నిల్పుచు నాచరింపడే ?
    వంగి నమస్కరింపు ; మదె
    వంపుల గంగమ మున్గు మన్ననున్
    జెంగట నున్న గంగ " నిసి
    సీ !" యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్ .

    రిప్లయితొలగించండి

  2. విరించి.

    వెంగళులై జను లెల్లరు
    దొంగనరసుగ గెలిపించి తొందరపడ నా
    సంగతి వినినే దలచితి
    గంగమ్మను రోసి మురుగు కాల్వను మునిగెన్.

    రిప్లయితొలగించండి
  3. హేమ సింహాసనమ్మున గ్రామ‌ సింహ

    మును మంచి లగ్నములోన జనులు సంత

    సముగ కూర్చుండ బెట్టగా జగతి లోన

    తనదు గుణము‌ విడువని చందమున భువిని

    వాసి దైన గంగమ్మను రోసి మురుగు

    కాల్వన మునిగెన్ చక్ర ముఖంబు నొకటి

    రిప్లయితొలగించండి

  4. విరించి.


    వెంగళులైన పౌరులవివేకము తోడ ధనమ్ము గోరుచున్
    దొంగను దుష్టశీలుడగు తుచ్ఛుని నేతగ జేసివారలే
    భంగము నొంద గాంచి యొక ప్రాజ్ఞుడు మిత్రుని తోడ జెప్పెనే
    చెంగటనున్న గంగని సిసీ యనిరోసి మునింగె కాల్వలోన్.

    రిప్లయితొలగించండి
  5. హంగులు విడి , విడి రాజ్యపు

    రంగుల సంద్రము కురు కుల రాజు చెరువునన్

    వంగెనయో , మాతంగము

    గంగమ్మను రోసి మురుగుకాల్వను మునిఁగెన్”

    ...భారతీనాథ్ చెన్నంశెట్టి...

    రిప్లయితొలగించండి
  6. కందం
    లింగని గొల్వఁగ కాశీ
    ముంగిటఁ గని స్నానమాడ పొంగెడు భక్తిన్
    చెంగట పారఁగ మ్రొక్కుచు
    గంగమ్మను, రోసి మురుగుకాల్వను, మునిఁగెన్

    ఉత్పలమాల
    భంగము చేయుచున్ పరమపావన తీర్థము దుష్టులెవ్వరో
    యింగితమన్నదే మఱచి యేహ్యమనంగ శవాల వైచినన్
    బొంగెడు రోగమున్ దలఁచి ముక్కును భక్తుడు మూసి గబ్బనన్
    చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. గురుదేవులకు ధన్యవాదములు. సవరించిన కందం:
      కందం
      లింగని గొల్వఁగ కాశిన్
      ముంగిటఁ గని స్నానమాడ పొంగెడు భక్తిన్
      చెంగట పారఁగ మ్రొక్కుచు
      గంగమ్మను, రోసి మురుగుకాల్వను, మునిఁగెన్

      తొలగించండి
  7. జంగమదేవరచూడగ
    నంగనగంగనుమునుగగయలసటఁదీరన్
    క్రుంగగనారోగ్యంబును
    గంగమ్మనురోసిమురుగుకాల్వనుమునిగెన్

    రిప్లయితొలగించండి
  8. పొంగులు వారెడు కలుషిత
    గంగానదినేగని భయకంపితమతియై
    ఇంగితమెరిగినవాడిట
    గంగమ్మను రోసి మురుగుకాల్వను మునిఁగెన్

    రిప్లయితొలగించండి
  9. చెంగట బాధకు గురియై
    క్రుంగెడు నార్తులకు సేవ కుండగు వాడా
    రంగము విడి మంత్రి యగుచు
    గంగమ్మను రోసి మురుగు కాల్వను మునిగెన్

    రిప్లయితొలగించండి
  10. హంగులుఁజూపెనేప్రభుతహానినిమాత్రమునాపలేదుగా
    క్రుంగెనుభక్తుడయ్యెడనుక్రోధముబాధనుమానసంబునన్
    తుంగలునాచుతోయములధూయనిపించగపుణ్యతీర్ధమున్
    చెంగటనున్నగంగనిసిసీయనిరోసిమునింగెకాల్వలోన్

    రిప్లయితొలగించండి
  11. ~~~~~~~~~~~~~~~~~
    అంగము సద్గుణంబధిక
    మౌ మమతానురాగముల్
    చంగము గల్గినట్టి కడు స
    క్కని కోమలి మోహనాంగినిన్
    బంగరు మేని చాయగల
    భార్యను వీడి వివేకహీనుడై
    చెంగటనున్న గంగ నిసిసీయని
    మున్గెను ముర్కి కాల్వలో
    ~~~~~~~~~~~~~~~~~

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      మొదటి పాదంలో గణభంగం. సవరించండి. "కడు జక్కని" అని సరళాదేశం వస్తుంది.

      తొలగించండి
  12. రంగడు భక్తుండై శ్రీ
    రంగడు మారెను మతముయు లాభముకొరకున్
    భంగపడె సమాజముయున్
    గంగమ్మను రోసి మురుగుకాల్వను మునిఁగెన్

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      "మతమును లాభము ... భంగపడె నీ సమాజము.." అనండి.

      తొలగించండి
  13. సుఖాన యున్న ప్రాణాన్ని దుఃఖాన పెట్టుకోవడమనే భావనగా ఈ నా ప్రయత్నము:

    ఉ:

    దొంగతనమ్ము నందు కడు దూకుడు శిక్షణ బొంద గోరనై
    దొంగల రాణి వాసమగు దూరపు ఛంబలు లోయ జేరగన్
    ముంగిట నిల్చి రక్షకులు ముట్టడి సేయగ బంది పోటనన్
    చెంగట నున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్

    వై. చంద్రశేఖర్

    రిప్లయితొలగించండి
  14. నమ్మి మోసపోయిన రైతు---
    వంగడమిద్ది నవ్యమును;పచ్చని పైరు ఫలాల నిచ్చు;నీ
    ముంగిట దెచ్చి పెట్టితిని,మోసము లేదిట-నమ్ము మిత్రమా!"--
    చెంగట నిల్చి పల్కు నొక సీమ జులాయికి దాసుడయ్యెగా!!
    చెంగట నున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్.

    రిప్లయితొలగించండి
  15. బొంగరము వోలె తిరుగును
    సంగడియటతనకు దుష్ట చరితుల తోడన్
    మింగుడు పడదు సతి పలుకు
    "గంగమ్మను రోసి మురుగు కాల్వను మునిగెన్"

    డా.ద్వారకానాథ్

    రిప్లయితొలగించండి
  16. ఉత్పలమాల:
    రంగని దివ్య పాద కమలమ్ములఁ బుట్టిన దేవగంగ, సా
    రంగము చేతఁబట్టిన పరాత్పరుఁజేరె, భగీరథుండు కో
    రంగ భువిన్ చరించు జలరాశి మహాత్మ్య మెఱుంగఁ మూఢుడై
    “చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్”
    ---కటకం వేంకటరామశర్మ.

    రిప్లయితొలగించండి
  17. ప్రాంగణమందు దోచు పలు పచ్చని మ్రానుల పూల
    తీవెలన్
    ముంగిట రంగవల్లులను ముద్దుగ గూర్చెడు ముద్దుగుమ్మలన్
    హంగులులేక నిత్యము సహాయము జేసెడు బంధువర్గమున్
    బంగరు పల్లెపట్టులను వద్దని పట్నము బోవనెంచి దా
    చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యనిరోసి మునింగె కాల్వలోన్

    రిప్లయితొలగించండి
  18. లింగడి కర్చన జేయగ
    గంగమ్మను రోసి , మురుగుకాల్వను మునిఁగెన్
    జంగము విరాళి మత్తున ,
    భంగపడె జనుల యెదుటన బైసి విడివడన్

    విరాళి = భక్తి

    రిప్లయితొలగించండి
  19. మంగళ వాద్య ఘోషలను మానిని జీవన నౌక చేరగన్

    చెంగును కూడియుండకను ,రంగుల పొంగుల నాట్య భంగిమన్

    హంగులు చూపు భామ పలు హాయిలు పంచుర యన్చు కామమున్

    చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్

    ...భారతీనాథ్ చెన్నంశెట్టి...

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      రెండవ పాదంలో యతి తప్పింది. సవరించండి.

      తొలగించండి
  20. బంగరు భార్య జెప్పినది వద్దని దానిని నమ్మకుండగన్
    చెంగున వేరువాని దరి జేరగ
    వానిని నమ్మియుండగన్
    కృంగిన రీతి జూడగనె కిట్టని
    వారు తలంచిరిట్టులన్
    చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      కృంగిన సాధువు కాదు. "క్రుంగిన రీతి జూడగనె కూడనివారు.." అందామా?

      తొలగించండి
  21. వెంగలి వానికెట్లు వినిపించు హితోక్తులు, సత్కృతమ్మునున్
    భంగమొనర్చు రీతి తనభావనలుండును మానసంబునన్
    యింగితమేమిలేక తన యిష్టమువచ్చినరీతి మెల్గుచున్
    చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      'మానసంబునన్+ఇంగిత' మన్నపుడు యడాగమం రాదు. "మానసంబులో నింగిత..." అనండి.

      తొలగించండి
    2. వెంగలి వానికెట్లు వినిపించు హితోక్తులు, సత్కృతమ్మునున్
      భంగమొనర్చు రీతి తనభావనలుండును మానసంబులో
      నింగితమేమిలేక తన యిష్టమువచ్చినరీతి మెల్గుచున్
      చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్

      తొలగించండి
  22. వెంగలివానికిదెలియదు
    మంగళకరమౌ విధముగ మసలుటయన్నన్
    యింగితమన్నది చూపక
    గంగమ్మను రోసి మురుగుకాల్వను మునిఁగెన్

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      "మసలుట యనగా నింగిత..." అనండి.

      తొలగించండి
    2. వెంగలివానికిదెలియదు
      మంగళకరమౌ విధముగ మసలుటయనగా
      నింగితమన్నది చూపక
      గంగమ్మను రోసి మురుగుకాల్వను మునిఁగెన్

      తొలగించండి
  23. మంగళ కారకంబుకడు మంజుల భావ సమన్వితమ్ముగా
    బెంగలు దీర్చునేర్పులను బెంచుచు మించగు తెల్గుభాషనున్
    తుంగలొ తొక్కుచున్నకట తుచ్చులు యెంగిలి భాష నేర్వగన్
    చెంగటనున్న గంగనుసిసీయని రోసిమునింగె కాల్వలోన్

    రిప్లయితొలగించండి
  24. భంగము జేసి రాగమును భార్యను వీడుచు, వేశ్యవాడలో
    రంగును జూసి నిత్యము వరాంగన పొంతను సంచరించగా
    నంగము లన్నిక్రుంగి రుజ లంటగ, పొర్గు వచించి రివ్విధిన్
    “చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్”


    రిప్లయితొలగించండి
  25. ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. సవరించిన పాఠము:

      త్రుంగెను విజ్ఞత ఖలుఁడై
      బంగారము వంటి సతిని బాధించెను దా
      లొంగెను వేశ్యాంగనకే
      గంగమ్మను రోసి మురుగుకాల్వను మునిఁగెన్

      తొలగించండి
  26. ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. సవరించిన పాఠము:

      అంగన మాయ జిక్కి చెడెనాతఁడు జూడుము బిల్వమంగళున్
      మంగళగౌరివంటి సతి మానిని రాధను బాధవెట్టి వే
      శ్యాంగన పొందు గోరెనట శాస్త్ర విశారదుడయ్యు నక్కటా
      చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్

      తొలగించండి
  27. ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. పొంగుచు గోరి తెచ్చుకొన పూర్తిగ నాశము చేసె రాజ్యమున్
      దొంగను రాజు జేయనిల దుష్పరిపాలన గాక నేమగున్
      బంగరు పైమెరుంగు గని వంచన పాలయె వోటరక్కటా
      చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగె కాల్వలోన్

      తొలగించండి
  28. భంగురమైన కాయమును భద్రము శాంతము నిచ్చునట్టిదౌ
    అంగజవైరి సేవలకు నంకితమీయక లౌకికమ్ములౌ
    వెంగలి వృత్తులన్ నిలిపి వేసటనొందెడు మానవుండు దా
    చెంగటనున్న గంగ నిసిసీ యనిరోసి మునింగె కాల్వలోన్

    రిప్లయితొలగించండి
  29. అంగాంగ విలాసమ్ము ల
    భంగమ్ము సెలంగ వీడి భార్యను దా వే
    శ్యాంగనను గూడె నక్కట
    గంగమ్మను రోసి మురుగు కాల్వను మునిఁగెన్


    పొంగ నవీన శుద్ధ జల ముంచ దభంగ తరంగ సంగ తో
    రంగ విహీన సుస్రవ విలాస యుతమ్ముగ నిచ్చ మెచ్చుచుం
    జంగునఁ బోయి యప్పురుష చంద్రుఁడు పంకము నిండి యుండఁగాఁ
    జెంగట నున్న గంగ నిసిసీ యని రోసి మునింగెఁ గాల్వలోన్

    [గంగ = నీరు]

    రిప్లయితొలగించండి
  30. గంగకు మతి చెడిపోవగ
    గంగమ్మను రోసి మురుగుకాల్వను మునిగెన్
    భంగము నొందిన వారల
    భంగిమ లునునటు లెయుండు బరికింపంగన్

    రిప్లయితొలగించండి
  31. గంగకు డెందమున్ జెడగ గానని చోటులు దిర్గుచుండుచున్
    చెంగటనున్న గంగని సిసీయని రోసి మునింగె కాల్వలోన్
    భంగము నొందు భామలిల వారల చేష్టల వారి భావముల్
    మంగపతీ! గనంబఱగ మంజుల రీతిని దెల్పుచుందురే

    రిప్లయితొలగించండి
  32. మంగళసూత్రము కట్టిన
    యంగనసంగమమువీడి యక్రమ రీతిన్
    చెంగట చేరె పరాంగన
    గంగమ్మ నురోసిమురుగుకాల్వనుమునిగెన్

    రిప్లయితొలగించండి