28-9-2024 (శనివారం)
కవిమిత్రులారా,
ఈరోజు పూరింపవలసిన సమస్య ఇది...
“కూసెఁ గావు కావుమనుచుఁ గోకిలమ్మ”
(లేదా...)
“కోకిల కావు కావు మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్”
(బందరు దుర్గాప్రసాద్ గారికి ధన్యవాదాలతో...)
వారి ప్రతినిధిగ జనులు పదవినొసగిచట్టములను రచించెడి సభకుబంపబూతుమాటలు పలుకుట బొడగనంగకూసెఁ గావు కావుమనుచుఁ గోకిలమ్మ
తేటగీతిగాన'కోకిల' బిరుదమై కలికి మెరసెచెలఁగి భక్తి వైరాగ్యంపు చిత్రమందుశౌరి వేడుచు నార్తి సుస్వరములొల్కఁగూసెఁ 'గావు' 'కావు'మనుచుఁ గోకిలమ్మ!ఉత్పలమాలవేకువ సుప్రభాతములు వెన్నెలరేయి వియోగ గీతముల్దాక మనంబులన్ బలుక ధన్యతఁ బిల్చగ గాన'కోకిలై'చేకురె గాయనీ మణిగ, శ్రీహరి వేడుచు సుస్వరమ్ములన్'కోకిల', 'కావు' 'కావు' మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రక్షకులు లేక యొంటరి రమణి భీతచిత్త చిక్కి మార్గమున నిశీథ మందు నళిన నేత్ర యత్తఱిని సన్నని యెలుఁగునఁ గూసెఁ గావు కావు మనుచుఁ గోకిలమ్మ మా కుల మెల్ల వర్ధిలఁగ మానవ! నీ దయఁ జూపి నిత్యమున్ వీఁక వహించి పాడఁగను వీనుల విందుగ మెత్తు రింపుగా లోకులు నాదు పాటలను రుచ్యము లౌ నిల రిత్త లెన్నఁడేఁ గోకిల కావు కావు మని కూసె రసజ్ఞులు మోద మందఁగన్ [కావు = కాఁ జాలవు; కావు మని = కాపాడు మని]
తే॥ కాకినిఁ బొగడ గానము కడు మధురమ టంచు సర్వులు పికపు కంఠ మధురిమయునచ్చకను గొంతు మార్చుచు మెచ్చ జనులుకూసెఁ గావు కావుమనుచుఁ గోకిలమ్మ ఉ॥ కాకిని మెచ్చు లోకమున గానము కమ్మన యంచు సర్వులున్గోకిల గాన మాధురియు కొంతయు నచ్చని వారలై సదాప్రాకటనమ్ముఁ గాకి కన భవ్యము గానటు గొంతు మార్చుచున్గోకిల కావుకావు మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్ఏఎండ కాగొడుగు అను రీతిలో నండి
గూడు జేరియు కాకము గ్రుడ్డు పెట్ట పొదిగె తెలియక కోకిల పుట్టి యపుడు కూసె కావు కావు మనుచు కోకిల మ్మ ఖంగు దినియును వెరచె నా కాకి గాంచి
కోకను బట్టి లాగు తఱి కోమలి వేడెడి ఘట్టమద్దియేశోకము తోడ పాడుమని సూత్రముఁ జెప్పగ పాటకత్తెకున్గోకులనాథ!దేవ!హరి! కుయ్యని రాగము తోడ లీలగాకోకిల కావు కావు మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్!!
వెడలిపోవఁగ నామని పిదపవచ్చెనుష్ణతాపము వ్యాపింప నుర్వియందుమండువేసవి దాహమ్ము మెండు గాఁగకూసెఁ 'గావు కావు' మనుచుఁ గోకిలమ్మ
కోకిల మావి కొమ్మపయి కూజితముం బొనరించె నామనిన్వ్యాకులమొంద నెల్లరును వచ్చెను వేసవి భూతలంబునన్వ్రేఁకపు నుష్ణతాపమతి వేదన గూర్చఁగ దాహమోపకన్కోకిల 'కావు కావు' మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్
శ్రీమతి సరోజినీ నాయుడు రచించిన The Bird Sanctuary ఆధారంగా.....ప్రియ సరోజినీ నాయుడు పిలువబడునుభరత కోకిలగా మన భారతమునపక్షితతి రక్షణముఁగోరు ప్రార్థనమునకూసెఁ 'గావు కావు'మనుచుఁ గోకిలమ్మకోకిల పాడుచుండు గద కోమల గీతము లింపుగూర్చగాకోకిలఁ బోలునట్టి కవి కోకిల సల్పిన ప్రార్థనంబునన్వాకము లెల్ల రుచ్యములు భద్రత నిమ్మని వేడుచున్ భరత్కోకిల 'కావు కావు' మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్[కావు కావు = రక్షింపుము రక్షింపుము]
వారి ప్రతినిధిగ జనులు పదవినొసగి
రిప్లయితొలగించండిచట్టములను రచించెడి సభకుబంప
బూతుమాటలు పలుకుట బొడగనంగ
కూసెఁ గావు కావుమనుచుఁ గోకిలమ్మ
తేటగీతి
రిప్లయితొలగించండిగాన'కోకిల' బిరుదమై కలికి మెరసె
చెలఁగి భక్తి వైరాగ్యంపు చిత్రమందు
శౌరి వేడుచు నార్తి సుస్వరములొల్కఁ
గూసెఁ 'గావు' 'కావు'మనుచుఁ గోకిలమ్మ!
ఉత్పలమాల
వేకువ సుప్రభాతములు వెన్నెలరేయి వియోగ గీతముల్
దాక మనంబులన్ బలుక ధన్యతఁ బిల్చగ గాన'కోకిలై'
చేకురె గాయనీ మణిగ, శ్రీహరి వేడుచు సుస్వరమ్ములన్
'కోకిల', 'కావు' 'కావు' మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిరక్షకులు లేక యొంటరి రమణి భీత
తొలగించండిచిత్త చిక్కి మార్గమున నిశీథ మందు
నళిన నేత్ర యత్తఱిని సన్నని యెలుఁగునఁ
గూసెఁ గావు కావు మనుచుఁ గోకిలమ్మ
మా కుల మెల్ల వర్ధిలఁగ మానవ! నీ దయఁ జూపి నిత్యమున్
వీఁక వహించి పాడఁగను వీనుల విందుగ మెత్తు రింపుగా
లోకులు నాదు పాటలను రుచ్యము లౌ నిల రిత్త లెన్నఁడేఁ
గోకిల కావు కావు మని కూసె రసజ్ఞులు మోద మందఁగన్
[కావు = కాఁ జాలవు; కావు మని = కాపాడు మని]
తే॥ కాకినిఁ బొగడ గానము కడు మధురమ
రిప్లయితొలగించండిటంచు సర్వులు పికపు కంఠ మధురిమయు
నచ్చకను గొంతు మార్చుచు మెచ్చ జనులు
కూసెఁ గావు కావుమనుచుఁ గోకిలమ్మ
ఉ॥ కాకిని మెచ్చు లోకమున గానము కమ్మన యంచు సర్వులున్
గోకిల గాన మాధురియు కొంతయు నచ్చని వారలై సదా
ప్రాకటనమ్ముఁ గాకి కన భవ్యము గానటు గొంతు మార్చుచున్
గోకిల కావుకావు మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్
ఏఎండ కాగొడుగు అను రీతిలో నండి
గూడు జేరియు కాకము గ్రుడ్డు పెట్ట
రిప్లయితొలగించండిపొదిగె తెలియక కోకిల పుట్టి యపుడు
కూసె కావు కావు మనుచు కోకిల మ్మ
ఖంగు దినియును వెరచె నా కాకి గాంచి
కోకను బట్టి లాగు తఱి కోమలి వేడెడి ఘట్టమద్దియే
రిప్లయితొలగించండిశోకము తోడ పాడుమని సూత్రముఁ జెప్పగ పాటకత్తెకున్
గోకులనాథ!దేవ!హరి! కుయ్యని రాగము తోడ లీలగా
కోకిల కావు కావు మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్!!
వెడలిపోవఁగ నామని పిదపవచ్చె
రిప్లయితొలగించండినుష్ణతాపము వ్యాపింప నుర్వియందు
మండువేసవి దాహమ్ము మెండు గాఁగ
కూసెఁ 'గావు కావు' మనుచుఁ గోకిలమ్మ
కోకిల మావి కొమ్మపయి కూజితముం బొనరించె నామనిన్
రిప్లయితొలగించండివ్యాకులమొంద నెల్లరును వచ్చెను వేసవి భూతలంబునన్
వ్రేఁకపు నుష్ణతాపమతి వేదన గూర్చఁగ దాహమోపకన్
కోకిల 'కావు కావు' మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్
శ్రీమతి సరోజినీ నాయుడు రచించిన The Bird Sanctuary ఆధారంగా.....
రిప్లయితొలగించండిప్రియ సరోజినీ నాయుడు పిలువబడును
భరత కోకిలగా మన భారతమున
పక్షితతి రక్షణముఁగోరు ప్రార్థనమున
కూసెఁ 'గావు కావు'మనుచుఁ గోకిలమ్మ
కోకిల పాడుచుండు గద కోమల గీతము లింపుగూర్చగా
కోకిలఁ బోలునట్టి కవి కోకిల సల్పిన ప్రార్థనంబునన్
వాకము లెల్ల రుచ్యములు భద్రత నిమ్మని వేడుచున్ భరత్
కోకిల 'కావు కావు' మని కూసె రసజ్ఞులు మోదమందఁగన్
[కావు కావు = రక్షింపుము రక్షింపుము]