29, నవంబర్ 2016, మంగళవారం

దత్తపది - 103 (దిన-వార-పక్ష-మాస)

దిన - వార - పక్ష - మాస
పై పదాలను అన్యార్థంలో ఉపయోగిస్తూ
మహాభారతార్థంలో
నచ్చిన ఛందస్సులో పద్యాన్ని వ్రాయండి.

64 కామెంట్‌లు:

  1. రిప్లయిలు
    1. ఈశ్వరః సర్వభూతానాం హృద్దేశే௨ర్జున తిష్ఠతి |
      భ్రామయన్‌సర్వభూతాని యంత్రారూఢాని మాయయా ||

      తమేవ శరణం గచ్ఛ సర్వభావేన భారత |
      తత్ప్రసాదాత్పరాం శాంతిం స్థానం ప్రాప్స్యసి శాశ్వతమ్ ||

      ...భగవద్గీత



      హృదినది ప్రతివారలజని
      మదినాడింజుచును శివుడు మాయావియెగా
      హృది పక్షపాత మెరుగక,
      మది నెపుడు మరువకుమా!
      సమమగు మనమునన్!

      తొలగించండి
    2. ప్రభాకర శాస్త్రి గారూ,
      మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.

      తొలగించండి
  2. యుద్ధరంగమున దీరిన కౌరవులజూపి, శ్రీ కృష్ణుడు అర్జునునితో:

    వారి'ది న'చ్చని మార్గము
    తీరున పో! 'వార'లటుల దీరిరి గనుమా!
    నేరు'ప, క్ష'ణంబు లివియా!
    పోరగ లే! 'మాస'టీడ! పూనిక తోడన్!

    మాసటీడు= శూరుడు, శ్రేష్టుడు

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. డా.పిట్టా
      భారత గాథనందిన సవాళులవే పరివార పక్షము
      న్నారయు ధర్మమార్గములు నప్పటి మాటలెగావు చూడ ను
      న్నారిలలో సుయోధనుని యాత్మను గొన్న హుతాశనుల్ సుమా!
      మారణ జేయ పాండవ సమాస సమీకరణాలు గావలెన్
      భారత రాజనీతి యిది బట్టిన "పాకుల"గూల్చ వీలగున్
      (సమాసము॥సంక్షేపము,సమ్యక్ గ్రహణము."పాకులు"పాకిస్తాన్ వారలు.)

      తొలగించండి
    2. శిష్ట్లా శర్మ గారూ,
      మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.

      తొలగించండి
    3. పిట్టా సత్యనారాయణ గారూ,
      మీ పూరణ బాగున్నది. ముఖ్యంగా దత్త పదాలను మొదటిపాదంలోనే ఇమిడ్చిన మీ ప్రతిభ ప్రశంసనీయం. అభినందనలు.

      తొలగించండి

  3. భగవద్గీత నుపదేశించి పరమాత్ముడు అర్జునిని ప్రోత్సహిస్తూ ,

    ఇది నమ్ముము పార్థా నను
    మదినిలిపి తన పరివారమను భావన వీ
    డి దిటవుగొని ప్రతిపక్షము
    నెదిరించుము మాసటివలె, నెంజెలి విడుమా !



    జిలేబి

    రిప్లయితొలగించండి
  4. (దుర్యోధనునితో శ్రీకృష్ణుని మాటలు.....)

    ది నమ్ముము పాండుసుతులు
    కదనమ్మున గెలుపు నందఁగాఁ దగు వారల్,
    జెదఱును నీ పక్షము, సం
    పద లవనియు నీకు సొంతమా సతతమ్మున్?

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. పూజ్యులు శంకరయ్య గారికి వందనములు. శ్రీకృష్ణ సందేశ భరితము గా మీ పూరణ విలసిల్లుచున్నది.

      తొలగించండి
  5. శ్రీగురుభ్యోనమః

    మహా భారత యుద్ధమున శల్యుడు కర్ణునిన్ గని

    ఆది నరుని యరదము కర్ణ యబలు డీవు
    సైన్య పరివారములు నీకు సాయపడునె
    పద్మనాభుడె వారల పక్షమాయె
    మోద మొందకు వినుమా సముడవు కావు
    నీవు, ఫల్గునున్ గెలువంగ నీకు తరమె.

    రిప్లయితొలగించండి
  6. నీకందిన నూర్వశినే
    తాకఁగ లేవా? రసికుడ! తడబాటేలా?
    నా కరమందింప క్షణమ
    నేకుల మనమాసపడుట నీవెరుగవహో?

    రిప్లయితొలగించండి
  7. వినుమా సంజయ!రణమున
    నెనయగబరివారమంతయాపక్షమునన్
    గనుమరుగావగనామది
    ననునయముంజింతనొందెనదినచ్చదుగాధూ

    రిప్లయితొలగించండి
  8. ..................................

    గు రు మూ ర్తి ఆ చా రి
    ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,


    శ్రీ కృష్ణ రాయభారము


    హనుమ కేతనము పై ను౦డ ,

    …………… స్య౦దన మేన్ నడిపి౦ప ,


    దినకర ప్రతిమాన శౌర్య

    ………… దీప్తి ( న్ ) గా౦డీవి మీ వార


    లను గూల్చు నెవరి నేనియు , వి

    …… డక | పక్షములు తెగు పులుగు


    లన , గూలెదరు | కౌరవాధి

    ........ పా ! వలదు సుమా సమరము !

    రిప్లయితొలగించండి
  9. లసదినమయూఖ పక్ష స
    మ సితావారణ సుదేహ మహి మాసదృశున్
    బిసరుహ నయన పృథ కనియె
    నసమాన వరప్రదాత హరిదశ్వునకున్

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. పోచిరాజు కామేశ్వర రావు గారూ,
      మీ పూరణ అత్యుత్తమంగా ఉంది. అభినందనలు.

      తొలగించండి
    2. పూజ్యులు శంకరయ్య గారికి వందనములు. ధన్యవాదములు.

      తొలగించండి
  10. క్షణ మొక యుగ మది నరునకు
    దునుమగ పరివారమందు దూరిన సింధీ
    శుని తన పక్షము మెచ్చం
    గను విను మాస లుడుగంగ కౌరవ తతులన్.

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. మిస్సన్న గారూ,
      మీ పూరణ ప్రశస్తంగా ఉంది. అభినందనలు.
      'సింధు+ఈశుని=సింధ్వీశుని' అవుతుంది.

      తొలగించండి
    2. ధన్యవాదాలండీ. సింధీశుడని సంధి చేసాను కాని ఏదో తేడాగా అనిపించింది. యణాదేశ సంధి సూత్రం గుర్తు రాలేదు.

      తొలగించండి
    3. మదిన శంకను వీడుము మదిని యెంచు
      వారొనర్చిన యెగ్గులు మర్వ బోకు
      పక్షపాతమేల పార్థనీకీవేళ
      మాసమాన మెవడటంచు మదిని తలచు

      తొలగించండి
  11. దిన-వార-పక్ష-మాస

    శ్రీకృష్ణుడు ధర్మరాజుతో..........

    నీవిది నమ్ముము కదనము
    నేవిధి వారింపగలమదెట్టుల వారల్
    భావించి మనదు పక్షము
    రావించుట తెలుపుమా సరైన విధమునన్.

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. సంపత్ కుమార్ శాస్త్రి గారూ,
      మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.

      తొలగించండి
  12. దినకరుండస్తమించెడి తీరు గనిన
    యర్జునుండేగు యమపురి కదియె చాలు,
    నాపవశమా సమరమందు నన్ను; గూల్తు
    శత్రుపక్షము పరివార సహితము గను

    రిప్లయితొలగించండి
  13. హృది నమ్మగ దగు నర్జున!
    కదనం బనివారణీయ కర్మము, కలుషం
    బది నీపక్షము చేరునె
    యిది వినుమా సమ్మతించు మీ పోరునకున్.
    హ.వేం.స.నా.మూర్తి.

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. హరి వేంకట సత్యనారాయణ మూర్తి గారూ,
      మీ పూరణ ప్రశస్తంగా ఉంది. అభినందనలు.

      తొలగించండి

  14. 'కనుమా!సభ! నాశ్రయమం
    దినవార మిట తగవు వలదే సైరంధ్రీ!
    వినుము!,కలదు నీపక్ష
    మ్మున ధర్మ మటంచు 'కంకు ముసరుచు పలికెన్

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. కెంబాయి తిమ్మాజీ రావు గారూ,
      మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.

      తొలగించండి
  15. క్రొవ్విడి వెంకట రాజారావు:

    "నాది ననియెడి భావము నణచు చుండి
    యుద్ధ మొనరించు వారల యునికి నొదలి
    ఎదిరి పక్షము నున్నట్టి విమతుల యెడ
    మాసటి వగుచు పోరులో మలయు మిపుడు
    కేవలము నిమిత్తుడ వీవు క్రియను జేయ" -
    ననుచు కృష్ణుడా పార్ధుని ననువు జేసి
    బవర మెంచగ నుత్సాహ బఱచి యుండె.

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. రాజారావు గారూ,
      మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      'నాది + అనెడి' అన్నపుడు 'నాది యనెడి' అని యడాగమం వస్తుంది. 'యునికి నొదలి' అని వదలిని ఒదలి అన్నారు. 'యునికి వదలి' అనవచ్చు.

      తొలగించండి
  16. కీచకుడు ద్రౌపదిని చూసి మోహముతో పలికిన మాటలుగా నూహించి ( కందం )

    ఓ మగువా రమ్మిటకున్
    మా మది నచ్చిన పడంతి మా సరసకు రా
    వే మము మురిపింప క్షణము
    మా మోహము దీర్చ గోరి మమకారముతో.

    రిప్లయితొలగించండి
  17. మాధవా! రణమునుజేయ మదిన కలిగె
    జంకు, మాన్పుమా సమరము శత్రు సంహ
    రమ్ము , పాపక్షయముగాని రాజ్యమేల
    భోగముల్ సుఖములవేల పుణ్యచరిత

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. విరించి గారూ,
      మీ రెండు పూరణలు బాగున్నవి. అభినందనలు.
      'మదిని' అనడం సాధువు. 'సంహరమ్ము'ను 'సంహరణము' అనండి.

      తొలగించండి
  18. కృష్ణరాయబారమునదెలిపినపలుకులు
    29.11.16.దినమణి నవ్వు| పాండవులు దెల్పిన రీతిగ భాగమివ్వకన్
    “పనిగొను దార్థరాష్ట్ర పరివారము గొల్తురు మిమ్ముయెప్పుడున్
    ఘనతను చాటు లోకులిల గౌరవమందున పక్ష పాతమే
    వినుటకు లేకపోవుగద? విజ్ఞులమాసర వెట్టుధర్మమౌ| {పనిగొను=సేవజేయు;మాసరవెట్టు=మచ్చుకుఇచ్చు}

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. ఈశ్వరప్ప గారూ,
      మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      'ధార్తరాష్ట్ర'ను 'దార్తరాష్ట్ర' అన్నారు. 'మిమ్ము నెప్పుడున్' అనండి.

      తొలగించండి
  19. మదినలరిన చాపల్యము
    తుదవర కునుకుంతి యెదను తూట్లు పరచెన్
    ఉదరధి సుతుడై యుండియు
    ఎదివా రలపక్ష మందు నెక్కటి మాసటీ

    హమ్మయ్య కిట్టించాను .గురువు గారి దయ

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. అక్కయ్యా,
      మీరే అన్నారు 'కిట్టించాను' అని. 'తూట్లు పరచెన్, మాసటీ' అన్నచోట్ల గణదోషం.

      తొలగించండి
    2. గురువులకు ధన్య వాదములు
      -----------------
      మదినల రినచా పల్యము
      తుదవర కునుకుంతి యెదను తునియలు జేయన్
      ఉదరధి సుతుడై మాసటి
      ఎదివారల పక్షమందు నెక్కొని బోయెన్

      తొలగించండి
  20. చేతి కందిన వారికి చేటు జేయ
    నిఛ్ఛ గింపక వారల విడిచి పెట్టె
    ధర్మ పక్షమును వహించు ధర్మజుండు
    మాసములరులు కాదని మారుతి యనె.

    రిప్లయితొలగించండి
  21. మిత్రులందఱకు నమస్సులు!

    [బంధువులతో యుద్ధముచేసి వారలఁ జంపవలసివచ్చెఁగదా యని యుద్ధరంగమున విషాదమందిన యర్జుననునకుఁ గర్తవ్యబోధ నుపదేశించుచున్న కృష్ణుని మాటలు]

    బంధు మృతిపట్లఁ గుందిన, భండనమునఁ
    బగఱ గెలుచుట యెట్టు? ల
    వ్వారలపయిఁ
    గరుణ వీడి వి
    పక్షమున్ గాండివమునఁ
    జంపి, రాజ్యమ్ము నందు
    మా సవ్యసాచి!

    స్వస్తి

    రిప్లయితొలగించండి
  22. కద ధర్మ పక్షపాతివి
    మదినమ్మిన వారమయ్య మాధవ నిన్నే
    కదనమ్మున మాసఖునిగ
    సదయుడ తగు సాయమిచ్చి జయమీయ గదే!

    రిప్లయితొలగించండి
  23. వదినగా జూడక వారలొనర్చిన
    యవమాన భారమ్ము ననుభవించి
    నిష్పక్షపాతియై నెయ్యమున్ ఘటించు
    ధర్మతనూజుని తలపు గాంచి
    నాతరమా సహనంబు నాశ్రయించ
    పలుకవే నీవైన వాసుదేవ!
    భీకర రణదుందుభీధ్వనవిభ్రమా
    భ్యంతరస్థలిఁపరిభంజితశిర
    తే.గీ
    కౌరవభటసంఘ సంయుతుఁ కౌరవేశు
    నుగ్రుడై యనిలాత్మజుండూరు భంగ
    ము సలుపన్గని యనినే ముదిత చిత్త
    నగుచు నట్టహాసంబున నడర జూతు

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. మూర్తి గారూ,
      మీ సీసపద్య పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      'సహనంబు నాశ్రయించ' అన్నచోట గణదోషం.

      తొలగించండి
    2. ఇప్పటికీ గణదోషం తొలగిపోలేదు. 'సహనము నాశ్రయించగ' అనండి.

      తొలగించండి
  24. డా.బల్లూరి ఉమాదేవి గారి పూరణ:

    మదిన శంకను వీడుము మదిని యెంచు
    వారొనర్చిన యెగ్గులు మర్వ బోకు
    పక్షపాతమేల పార్థనీకీవేళ
    మాసమాన మెవడటంచు మదిని తలచు

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. డా. బల్లూరి ఉమాదేవి గారూ,
      మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
      'మదిన' అనరాదు. 'మదిని' అన్నది సాధువు.

      తొలగించండి
  25. వదినగా జూడక వారలొనర్చిన
    యవమాన భారమ్ము ననుభవించి
    నిష్పక్షపాతియై నెయ్యమున్ ఘటించు
    ధర్మతనూజుని తలపు గాంచి
    నాతరమా సహనమ్ము పాటించగా
    పలుకవే నీవైన వాసుదేవ!
    భీకర రణదుందుభీధ్వనవిభ్రమా
    భ్యంతరస్థలిఁపరిభంజితశిర
    తే.గీ
    కౌరవభటసంఘ సంయుతుఁ కౌరవేశు
    నుగ్రుడై యనిలాత్మజుండూరు భంగ
    ము సలుపన్గని యనినే ముదిత చిత్త
    నగుచు నట్టహాసంబున నడర జూతు

    కృతజ్ఞతలు గురువుగారూ, సవరించాను. చిత్తగించ ప్రార్థన

    రిప్లయితొలగించండి
  26. నాపతుల వారణ మరిది నాకపతికి
    నాపతుల ననిఁ బ్రతిపక్ష మాపలేదు
    కీచ కాధమా సరగు నీ పీచ మడుచు
    కొనుము లేకున్న నేడే నీ దినము ముగియు

    రిప్లయితొలగించండి