23, జనవరి 2024, మంగళవారం

సమస్య - 4654

24-1-2024 (బుధవారం)

కవిమిత్రులారా,

ఈరోజు పూరింపవలసిన సమస్య ఇది...

“మంచికి వోటిడిన క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ”

(లేదా...)

“మంచికి వోటు వేసినఁ గ్రమమ్ముగ దేశము నాశమయ్యెడిన్”

(ఆముదాల మురళి గారి అష్టావధానంలో నాంచారయ్య గారి సమస్య)

32 కామెంట్‌లు:

  1. వంచనవారణయగుగా
    మంచికివోటేసిన, క్షతిక్రమమ్మునమనకే
    యుంచిన మంత్రిని ద్రోహిగ
    త్రెంచునుశాంతినిసుఖమును తెంపరియగుచున్

    రిప్లయితొలగించండి
  2. వంచన బుద్ధిని గల్గియు
    మంచిగ నటియించి ప్రియపు మాటల బలుకు న్
    ముంచెడు వాడని తెలియక
    మంచికి వో టిడిన క్షతి గ్ర మమ్ము గ మనకౌ

    రిప్లయితొలగించండి
  3. మంచియె జరుగును దప్పక
    మంచికి యోటిడిన, క్షతి క్రమంబున జరుగున్
    కొంచపు గుణమున్ గల్గియు
    వంచించెడు నేతకిడిన వాస్తవముసుమీ.

    రిప్లయితొలగించండి
  4. కందం
    కొంచెపుబుద్ధిని ఘనుడై
    మించిన స్వార్థాన నిల్చి మేలెంతుననన్
    వంచకుని నెలవనుచుఁ దా
    మంచికి, వోటిడిన క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ!

    ఉత్పలమాల
    కొంచెపు బుద్ధిలో ఘనుఁడు క్రూరమనస్కుడు దోచ సర్వమున్
    మించిన స్వార్థమై నిలిచి మేలొనఁగూర్తనినమ్మఁ బల్కగన్
    వంచకుడున్బ్రలోభముల పాలొనరించుచుఁ దూట్లువైచుచున్
    మంచికి, వోటు వేసినఁ గ్రమమ్ముగ దేశము నాశమయ్యెడిన్

    రిప్లయితొలగించండి
  5. పంచెద నేనేయందురు
    కొంచెమయిన సిగ్గులేని కొందరు నేతల్
    వంచకులకు మృగ్యంబౌ
    మంచికి వోటిడిన క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ

    పంచిన చాలుమీకనుచు వంచక నేతలు వోట్లుపొందగా
    మంచికిమారుపేరయిన మాన్యుల యెన్నిక సాధ్యమెట్లగున్
    వంచకనేతలన్ విడక పౌరులు విజ్ఞులు నేడు మృగ్యమౌ
    మంచికి వోటు వేసినఁ గ్రమమ్ముగ దేశము నాశమయ్యెడిన్

    రిప్లయితొలగించండి

  6. వంచన జేసి పదవినా
    శించెడు నాయకుల నెపుడు ఛీయనగ దగున్
    క్రించులలో చోటుండదు
    మంచికి, వోటిడిన క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ.


    పంచుచు విత్తమున్ మరియు వారుణి నెన్నిక లందు గెల్వ గు
    ప్పించుచు శుష్కవాక్కులను పీఠము నెక్కదలంచు నేతలే
    వంచకులీ భువిన్ నిజము వారి మనస్సున స్థానముండదే
    మంచికి, వోటు వేసినఁ గ్రమమ్ముగ దేశము నాశమయ్యెడిన్.

    రిప్లయితొలగించండి
  7. -

    కొంచెంబైనను మేలగు
    మంచికి వోటిడిన; క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ
    ద్రుంచగ సరాగముల వా
    దించుచు చేజారనీయ ధీమతి! హక్కున్!


    రిప్లయితొలగించండి
  8. ఎంచుకొనమంచు దెలుపగ
    మంచికి వోటిడిన క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ
    నంచెలుగ పదవిని మరగి ,
    కొంచెము కొంచెముగ నదియె కుదుపగ మారున్

    రిప్లయితొలగించండి

  9. ఎంచినమేలగుజగతికి
    మంచికివోటిడిన,క్షతి క్రమమ్మున మనకౌ
    ముంచెడిమతితో సతతము
    వంచన చేయుమనసున్నవారినె నమ్మన్

    రిప్లయితొలగించండి
  10. కొంచెపు వారే ప్రభులై
    ఎంచకనే మంచి చెడులు యేలును రాజ్యం
    వంచనమున పంచిన కా
    మంచికి వోటిడిన క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ

    నాయకులు పంచే డబ్బు ( కామంచిగడ్డి ) తిని ఓటేస్తే.....అనే భావంలో

    రిప్లయితొలగించండి
  11. -

    అమరునభివృద్ధి యేను మ
    నము "మంచికి వోటు వేసినఁ; గ్రమమ్ముగ దే
    శము నాశమయ్యె డిం"గరు
    లమై మనము తొత్తులై వెలకు బోవంగన్


    రిప్లయితొలగించండి
  12. -

    బాంచను కాలు మొక్కెదను" పాదపు సేవల జేయ నాయకుల్
    వంచన చేయు వారలయి పంచగ భిక్షపు పాత్ర, పూసకా
    మంచికి వోటు వేసినఁ గ్రమమ్ముగ దేశము నాశమయ్యెడిన్
    ద్రుంచుడి బాని సత్వమును దోపిడి దొంగల పాఱనొత్తుడీ!


    జిలే బుల్స్

    రిప్లయితొలగించండి
  13. వంచనచేసి సంపదల వావిరిగా గడియించు నిచ్చతో
    కుంచిత బుద్ధిశాలురగు కూళలు గద్దెలనెక్కి పేదకున్
    పంచుచు తాయిలమ్ములను పాలన చేయుదురట్టి పూజ్యమౌ
    మంచికి వోటు వేసినఁ గ్రమమ్ముగ దేశము నాశమయ్యెడిన్

    రిప్లయితొలగించండి
  14. వంచకులగు నేతలు తమ
    కుంచితమగు బుద్ధి జూపి కూడగబెట్టన్
    మించిన సంపద రిక్తఁపు
    మంచికి వోటిడిన క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ

    రిప్లయితొలగించండి
  15. కం॥ పెంచెదరు దేశ సంపద
    మంచికి వోటిడిన, క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ
    యెంచకను గుణగణములను
    వంచన నేర్చిన ఘనులకు వరమిడి యెన్నన్

    ఉ॥ పెంచఁగ దేశ సంపదను బెంచఁగ దేశ జనాళి క్షేమమున్
    వంచన మోసముల్ గనక పాటుపడంగను వృద్ధిఁ జెందదా
    మంచికి వోటు వేసినఁ గ్రమమ్ముగ, దేశము నాశమయ్యెడిన్
    గొంచెము బుద్ధి నిల్పకను గూళల నెన్నఁగ మంచివారనిన్

    రిప్లయితొలగించండి
  16. కం:మంచి యని యింటి పేరున
    నుంచుకొనగ జాలు నేమి?యోచింపక ,కీ
    డెంచక,మాలతి శంకర
    మంచికి వో టిడిన క్షతి క్రమమ్ముగ మన కౌ.
    (అభ్యర్థి పేరు మాలతి శంకరమంచి.ఇలాంటి ఇంటి పేరు ఉంది.)

    రిప్లయితొలగించండి
  17. ఉ:మంచి ప్రణాళికల్ కనక,మద్యము,మాంసము,సొమ్ము దక్కుటే
    యెంచి, యధర్మ మార్గముల నెంతయు దేశము దోచు వార ,లూ
    హించని ప్రేమ తోడ బులిపించెడు పల్కుల బల్క, మాటలన్
    మంచికి వోటు వేసిన గ్రమమ్ముగ దేశము నాశ మయ్యెడిన్


    రిప్లయితొలగించండి
  18. లంచముదేశమున్విడిపలాయనమంత్రముచిత్తగించుగా

    మంచికివోటువేసిన, గ్ర, మమ్మునదేశము నాశమయ్యెడిన్
    వంచనసేయువారలకు,బాధ్యత నిచ్చిన భావ్యమెట్లగున్
    కంచెనుచేనుమేయుకలికాలమునీయదికానరేజనుల్

    రిప్లయితొలగించండి
  19. మంచియె జరుగును ననిశము
    మంచికి వోటిడిన, క్షతి గ్రమమ్ముగ మనకౌ
    మంచిని కాదని చెడునిడు
    వంచకులకు నోటువేయ బ్రదుకులు భరమౌ

    రిప్లయితొలగించండి
  20. వోటన్యదేశ్యము. ఉంకు (సమ్మతి) దేశ్యపదము.

    వంచకు లుందురు చెంతను
    బొంచి సతమ్మును భృశమ్ము పొగడుచు నిన్నున్
    వంచనకే, దూరం బయి
    మంచికి, నుంకిడిన క్షతి క్రమమ్ముగ మనకౌ


    ముంచుచు మంచి మాటలను మోహము నందు సతమ్ము నిల్పుచున్
    వంచన సేయు వారలను బంచన నుంచిన విస్వసించి నీ
    వెంచి మనమ్ము నందు నిజమే యని యక్కట కృత్రిమంపు టా
    మంచికి నుం కొసంగిన గ్రమమ్ముగ దేశము నాశ మయ్యెడిన్

    రిప్లయితొలగించండి
  21. మంచికి వోటు వేసినఁ గ్రమమ్ముగ దేశము నాశమయ్యెడిన్
    వంచకు లైనవారిటులఁ బల్కుదు రెప్పుడు వారిమాటలన్
    మంచిగ మానసంబునను మన్నన చేయక నెల్లవేళలన్
    మంచినె నమ్ముచుండుచును మాన్యత రీతిని మెల్గుటొప్పగున్

    రిప్లయితొలగించండి
  22. ఉంకు అనగా సమ్మతి ఎగురు అర్థాలున్నాయండి. కాని మనము తెలుగులో ఎప్పుడు అన్యదేశ్యమైనా ఓటు అనే పలుకుతున్నామండి. ఉంకు ఎన్ను ఇలాంటి పదాలు ప్రాచుర్యంలో లేవుమరి. అదే కన్నడలో అచ్చు కన్నడ పదము మత ఉంది ఓటుకు. మత ఎక్కువగనే వాడుతారు. మతనీడు (cast vote) మతదారరు (voters) మతదారర పట్టి (voters’ list) ఇలాగ. మత అంటే మతము (కన్నడలో డుమువులు వాడకము అరుదు) కూడ ఉందండి కన్నడ దల్లి. అభిమత లో అభి తొలగించి మత అన్నారేమో ఓటుకు. ఆంధ్రభారతి నిఘంటువులో చాలా పదాలకు చివరలో కన్నడ తమిళు పదాలిస్తారండి. కానీ ఉంకు కివ్వలేదు మరి. ఓటుకు అచ్చ తెలుగు పదమున్నదా అని విజ్ఞులే తెలపాలండి.

    రిప్లయితొలగించండి
    రిప్లయిలు
    1. ఉంకు : శబ్దరత్నాకరము (బహుజనపల్లి సీతారామాచార్యులు) 1912
      దే. అ.క్రి .
      ఎగురు.
      "గీ. నీరముంచిన సొరకాయయెగసినట్లు, పేరుకొనివైచు తెల్లటి చీరవోలె, నుంకుచెండు విధంబున నుత్తరించు, తములపాకు నిక్కెడుక్రియ దాఁటెనిఱ్ఱి." ఉ, హరి. ౪, ఆ.
      వి.
      సమ్మతి.
      "క. ఎక్కువకులంబు నతనికి, నిక్కపుటాలైనదాని నీచకులుండుం, కెక్కక బలిమిం గవిసినఁ, దక్కొని చంపుటయ రాజధర్మంబెందున్‌." విజ్ఞా. ప్రా, కాం. (చూ. ఉంకుటుంగరము.)

      తొలగించండి
    2. ఇంకా చాల నిఘంటువులలో నీ యచ్చ తెనుఁగు పద మున్నదండి గమ,నింపుఁడు. ఎంపిక కూడ వాడ నగును.

      క్రియగా "ఎన్ను వాడవచ్చును.

      తొలగించండి

  23. పిన్నక నాగేశ్వరరావు.
    హనుమకొండ.

    ఇంచుక మేలే చేతురు
    మంచికి వోటిడిన; క్షతిఁ గ్రమమ్ముగ మనకౌ
    మించిన స్వార్ధము తోడను
    వంచన చేయు తలపు గల వారల వలనన్.

    రిప్లయితొలగించండి