వసంత కిశోర్ గారు చిన్న వ్యాకరణ చర్చ: మగ్గంజికము లింక (మగ్గు+అంజికములు+ఇంక): మగ్గు అకర్మక క్రియగా నంజికమునకు తద్ధర్మార్థక విశేషణము. అప్పుడు మగ్గునంజికము లవుతుంది. విశేష్యముగా తీసుకున్న మగ్గి పోవుట , లేక మగ్గుడు అని అర్థము. అప్పుడు దీనిని కర్తగా ప్రయోగించ వచ్చును గాని అంజికమునకు విశేషణముగా వాడుట సమంజసము గా దనుకుంటాను. మగ్గిన యంజికము లనవచ్చును. పరిశీలించండి.
భీముడు శ్రీకృష్ణునితో ఫలికన పలుకులు:-
రిప్లయితొలగించండిఅన్న ముదమొంద సంధియే యన్న మున్ను
జావళియె నాకు, నాచేతఁ జావడె, కురు
ఖలుని హంగంజికలను నే గనెద! పెద్ద
తోప? శాంతోపదేశముతో పని హరి!!
హంగు + అంజికలు = హంగంజికలు
అంజిక = భయము
సత్యనారాయణ గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
"అన్న! ముద్దుల కొడుకుర చిన్నవాణ్ణి
రిప్లయితొలగించండిజావగొట్టె సైంధవుడట సంధ్య వేళ !
పాశుపతముతో పడగొట్టి వాని తలను
వేయి గంజింపి దవ్వున వేతు జూడు!"
:)
ప్రభాకర శాస్త్రి గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
ధౌమ్య హితోప దేశముల్ తనరి వినగ
రిప్లయితొలగించండిఅన్న ముచ్చటిం చినరీతి యాచ రించ
జావ డములేక సోదరుల్ సంత సమున
విరటు కొలువున జేరగం జినుని పలుకు
------------------------------
జావడము = పిరికితనము, బేలతనము సోదరుల్
అక్కయ్యా,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
మొదటి పాదంలో గణదోషం. "ధౌమ్యుని హితోపదేశముల్..." అనండి.
ధౌమ్యుని హితోప దేశముల్ తనరి వినగ
తొలగించండిఅన్న ముచ్చటిం చినరీతి యాచ రించ
జావ డములేక సోదరుల్ సంత సమున
విరటు కొలువున జేరంగ జినుని పలుకు
-----------------------------------
జావడము = పిరికితనము, బేలతనము
సైంధవునితో ద్రౌపది పలుకులు
రిప్లయితొలగించండిఅన్న! మున్నెన్నడెరుగలే దన్న చెల్లి
గోర, నిను జావగం జిత్తు గొట్టెదరుగ
పట్టపగలు చుక్కలుదోప చుట్టుముట్టి
బావలైదుగురు మిక్కిలి బాగుగాను
*
బావలైవురు మిక్కిలి బాగుగాను గా చదవ ప్రార్ధన!
తొలగించండిసీతాదేవి గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
"బావ లేగురు.." అనండి.
గురువుగారికి నమస్సులు! ఏవురు వ్రాయబోయి ఐవురని వ్రాశాను! ఏవురు ఏగురు సమానార్ధకాలని యిప్పిడే గ్రహించాను. ధన్యవాదములు!🙏🙏🙏
తొలగించండిద్రౌపది శ్రీకృష్ణునితో పల్కిన మాటలు
రిప్లయితొలగించండి*అన్న!ము*నుపేను చీరలిమ్మన్నదాన!
కౌరవులుఁ*జావ*తథ్యంబు కదనమందు
ఊడి*గంజి*త్తులన్ని నేనోర్వజాల
వారి*తోప*నిమాకేమి వారిజాక్ష!!
ప్రసాద రావు గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
అన్న!మురహరి! శ్రీకృష్ణ!యదుకులప్ర
రిప్లయితొలగించండిజావరిష్ఠ! చక్రీ! కురుసభను పణము
గం జికాకుఁబెట్టితిరె, శక్యమెటులిపుడు
సంధి పేర హితోపదేశములఁబల్క?
రామకృష్ణ గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ అద్భుతంగా ఉంది. అభినందనలు.
పద్మవ్వ్యూహానికి అభిమన్యుని పంపమని భీముడు ధర్మరాజుతో
రిప్లయితొలగించండిఅన్న!ముదమార నభిమన్యు ననికి బంపు;
సందియంబేల!శత్రుల జావనణచి
చేరెదము;కృష్ణ మురియగం జివరివరకు;
జయముతో పసమీరగ సాగుమయ్య!
బాపూజీ గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
అందరికీ వందనములు !
రిప్లయితొలగించండిఅందరి పూరణలూ అలరించు చున్నవి !
అలరించ నున్నవి !
రాయబారమున కేగబోవు శ్రీకృష్ణునితో వలలుడు :
01)
___________________________
అన్న ముద్దుగ పలికిన - విన్నపముల
నీదు సుహితోప వచనముల్ - కాదనంగ
వలలు గద చేత జావదే - కలుగు ననుచు
ముగియు మగ్గంజికము లింక - ముగియు ననుచు
పలుకు మో బావ రాజుతో - వలలు పలుకు !
___________________________
వలలుడు = భీముడు
మగ్గు+అంజికములు+ఇంక
మగ్గు = చెడు
అంజికము = కన్ను
ముగియు = మూతపడు
వసంత కిశోర్ గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
ఈ కామెంట్ను రచయిత తీసివేశారు.
తొలగించండివసంత కిశోర్ గారు చిన్న వ్యాకరణ చర్చ:
తొలగించండిమగ్గంజికము లింక (మగ్గు+అంజికములు+ఇంక):
మగ్గు అకర్మక క్రియగా నంజికమునకు తద్ధర్మార్థక విశేషణము. అప్పుడు
మగ్గునంజికము లవుతుంది.
విశేష్యముగా తీసుకున్న మగ్గి పోవుట , లేక మగ్గుడు అని అర్థము.
అప్పుడు దీనిని కర్తగా ప్రయోగించ వచ్చును గాని అంజికమునకు విశేషణముగా వాడుట సమంజసము గా దనుకుంటాను.
మగ్గిన యంజికము లనవచ్చును. పరిశీలించండి.
శంకరార్యా ! ధన్యవాదములు !
తొలగించండికామేశ్వరరావు గారూ ధన్యవాదములు
మీరు చెప్పేటి మ్రగ్గు కాదు
మగ్గు = చెడు (ఆంధ్రభారతి నిఘంటువు)
చెడ్డవైన కనులు అని నా భావన
వసంత కిశోర్ గారు ధన్య వాదములు.
తొలగించండిమగ్గు అ. క్రియ : చెడు (చెడును) ఇచ్చిన చెడు క్రియా పదమే. విశేష్య మైతే చెడుట.
మగ్గు, మ్రగ్గు సమానార్థకములే.
మగ్గు : శబ్దరత్నాకరము (బహుజనపల్లి సీతారామాచార్యులు) 1912
దే. అ.క్రి .
ఉక్కచే చెమ్మగిల్లి చెడు.
ఆర్యా,
రిప్లయితొలగించండిడా.పిట్టా సవరించిన పూరణము
నేటి భారత మానాటి నీతి నియమ
*మన్నము*దమొంద*గం జి*ల్కు మాటలందె
కృష్ణు*తోప*ని నని*జావ*రిట్టె కోటి
దుష్టులుందురు;పాండవుల్ దొరుకరైరి!
డా. పిట్టా వారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
డా.పిట్టానుండి
తొలగించండిఆర్యా,ధన్యవాదాలు. ఈసమాసాలింత పొడవుగా రావడం ఆశ్చర్యకరము.అది తెలుగు కాదు సంస్కృతమే.
(అన్న! ము)దిత నిట్టు లవమాన పరచిన
రిప్లయితొలగించండివాని (జావ) దన్ని వత్తు నిప్పు
డనుమతించు మనియె ననిలజు డోర్వ(గం
జి)రము చేతగాక చేవ (తోప).
హ.వేం.స.నా.మూర్తి.
సత్యనారాయణ మూర్తి గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
ఈ కామెంట్ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిసహదేవుడు గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
'బావగం జిద్దు...' అనండి.
గురుదేవులకు ధన్యవాదములు. సవరించిన పూరణ :
తొలగించండిఅర్జునునితో శ్రీ కృష్ణపరమాత్మ:
అన్న ముదమున సంధికై యాశపడఁగ
బావగం జిద్దు నాపఁగ పలుచనైతి
పార్థ! రణము సజావగు బంధము విడ
నాదు గీతోపదేశమ్ము నాలకించు
రాయబారిగ వెళ్ళెడు కృష్ణునితో ద్రౌపతి మాటలుగా నూహించి
రిప్లయితొలగించండిఅన్న, ముదము గాదది సంధి యనిన ఖలురు
జావకున్ననే రీతి నే జడను ముడుతు
నాగ్రహముతోపవనసుతు డాడిన శప
థమ్ము తీరగం జినుడ పథమ్మె క్రుంగు
విరించి గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
అగ్రజా వలదు వలదు యనుచు ఏల
రిప్లయితొలగించండిపల్కు చుంటివి , సంధికై పట్ట్టు బట్ట
నేల, ఓలగం జిత్తుతో నిండు కొనగ
యిప్పుడు హితోపదేశము లేల నయ్య ,
వినుము, నీకన్న ముఖ్యులు వేరు లేరు
జగతి లోన, రారాజును చంపి రుధిర
ధారలను ద్రౌపది కేశ తావి నూనె
గా యిడుదునని సభలోన గర్వ పడుచు
ప్రతిన చేసితి, శఫదము భంగ పడిన
బాధ నీకు వలదు, నీదు పంత మెపుడు
నెగ్గ వలెనని భీముడు నింద లిడెను
యుద్ధము వలదు సంధి కావలెనని పల్కు ధర్మరాజును చూచి భీముడు పల్కు మాటలు.
రిప్లయితొలగించండిసూర్యకుమార్ గారూ,
తొలగించండిమీ 'తేటగీతికా పూరణ' బాగున్నది. అభినందనలు.
'వలదు+అనుచు' అన్నపుడు యడాగమం రాదు. "వలదటంచు నేల" అనండి. 'ఓలగం' అని వ్యావహారికాన్ని ప్రయోగించారు. 'కొనగ నిప్పుడు' అనండి. 'ద్రౌపదీ కేశ...' అనండి. లేకుంటే గణదోషం. 'నూనెగా నిడుదు' నని ఉండాలి.
ఈ కామెంట్ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండికామేశ్వర రావు గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ సూర్యకాంతితో దేదీప్యమానమయింది. అద్భుతంగా ఉంది. అభినందనలు. (నిజం చెప్పొద్దూ.. నిఘంటువు సాయం తీసుకోవాల్సివచ్చింది).
పూజ్యులు శంకరయ్య గారికి ప్రణామోత్తర ధన్యవాదములు.
తొలగించండినేను గూడ అంజిష్ఠుఁడు (ఉ కారాంత పుం.) పదమును నిఘంటువు చూసి గ్రహించాను. “సమ్యగంజిష్ఠ్వాభ కాంతి కాంత” సమాసార్థమే తేటగీతిని నాశ్రయించాను.
సాధారణముగా దత్తపద సందర్భములలో వీలైనంత చిన్న పద్యము నెన్ను కుంటాను.
యాదృచ్ఛికము గా “తోఁప” సంకటి గాను తోఁచు / తోఁపు గాను బిందుయుతము. అన్యార్థమున కుపయోగ పడినది.
గురువుగారూ! ముదతను గని తోప ....?
తొలగించండిఅర్ధం కాలేదు . వివరించ ప్రార్ధన'🙏🙏🙏🙏
డా. సీతా దేవి గారు “ముదితను” గా చదువ గోర్తాను. ముద్రణ దోషము. ధన్యవాదములు.
తొలగించండితోఁచు నకు తోయు/ త్రోయు అని యర్థము గూడ కలదు.
అన్న! ముదితను గని తోఁప నగునె సభకు
నంత సమ్యగంజిష్ఠ్వాభ కాంతి కాంతఁ
జావఁ దలతురె భీముఁ జేఁ జేవ దఱిఁగి
కాన దైవోపహతులకుఁ గలదె దారి
సమ్యక్ + అంజిష్ఠు + ఆభ = సమ్యగంజిష్ఠ్వాభ
తొలగించండిపూజ్యులు కామేశ్వరరావుగారికి ధన్యవాదములు! మీ శైలినందుకొనుట మాబోంట్లకసాధ్యము! 🙏🙏🙏
తొలగించండిభోగంజిత్తుల మారిదౌను భువిలో పూర్వమ్ము తామెందరో
రిప్లయితొలగించండిసాగెన్ దీని ప్రజావళుల్ కనరె మోసమ్మారగా కౌరవుల్
లాగెన్ రాజ్యము యన్నమున్ను కనులారంగ తానాడడే
యోగంబియ్యది తోపదెద్ది యనుచున్ నోదార్చెతా పార్థడే
వీటూరి భాస్కరమ్మ
భాస్కరమ్మ గారూ,
తొలగించండిమీ ప్రయత్నం ప్రశంసనీయం.
'భోగం' అని వ్యావహారికాన్ని ప్రయోగించారు. 'రాజ్యము+అన్న' అన్నపుడు సంధి నిత్యం. యడాగమం రాదు. మూడవపాదంలో 'కనులారంగ' అన్నచోట గణదోషం. 'యనుచు న్నోదార్చె' అనండి. పార్థడే.. టైపాటు.
అన్న! మునుపేగి హరి బల్కె నెన్నొ, గాన
రిప్లయితొలగించండిమంచి మాటలతో పని మనకు లేదు
నేరుగంజిష్ణు సాయము నేగి యనిని
జావ గొట్టుట తప్పదు శత్రువులను
నిన్నటి సమస్య కు న పూరణ
ప్రభవు రాబడి గోరక, ప్రజల బ్రతుకె
సేమకరమని భావించు నీమ మెరిగి
యంగడుల నమ్ము మద్యము నాపగ దల
చెడుపనియె సుమ్ము మద్యనిషేధ మిడుట
అన్న ముష్టిగ నైదూళ్ళ నడుగు మనగ
రిప్లయితొలగించండిరాయబారిగం జినుడు తా బోయె నిపుడు
సంధి కుదిరిన జావరె శత్రుమూక
యనుచు భీముని తోపల్కె నర్జునుండు.
అన్న ముష్టిగ నైదూళ్ళ నడుగు మనగ
రిప్లయితొలగించండిరాయబారిగం జినుడు తా బోయె నిపుడు
సంధి కుదిరిన జావరె శత్రుమూక
యనుచు భీముని తోపల్కె నర్జునుండు.
క్రొవ్విడి వెంకట రాజారావు:
రిప్లయితొలగించండిఅపుడు పేరోలగంజిక్కి యన్నెమైన
సంగతెంచి ఫల్గునుడట సంగరమున
విల్లుతో పరిఘములంపి పెఱల జావ
మోదె వేగిరమున యన్న ముదము నొంద
డా.పిట్టానుండి
రిప్లయితొలగించండిఆర్యా,గరికిపాటివారి పూరణ పాఠం లోగడ మీరిచ్చారు.నిజంగా"అవధాన రాక్షసుడన్నారంటే అనరుమరి!
అన్నముఖంబు జూచి వెరగందుచు భీత హిడింబి "నాకు జా
రిప్లయితొలగించండివన్న భయమ్ములేదు.మనసంతయు సత్వుడు భీము పైన పో
తున్నది పత్నిగా నతనితో పయనించెద"నంచు పల్కుగం
జిన్నది మాటలన్ సరకు సేయక యుద్ధము సేసె భీముతోన్
అన్న! ముడువని నాకురుల్ చిన్నవోయె
రిప్లయితొలగించండిదుస్ససేను డాజిని జావ దుఃఖ మడగు
కౌరవాళి భోగము కాగ గంజిగుల్ల
పోరునే తోపనీ రాయబారవేళ.
అన్న! మూర్ఖదుశ్శాసను హతముచేసి
రిప్లయితొలగించండిముదముతో పత్ని కేశముల్ ముడియొనర్చి
నప్పుడనిఁ బ్రజావర్గము హర్షమొంద
దృఢముగం జింపుసేసెద ద్వేషిమూక
[7/12, 9:13 AM] Dr Umadevi B: 9493846984 డా.బల్లూరి ఉమాదేవి.
రిప్లయితొలగించండిఅన్నమురిపము తోడను నంపి నంత
జావ గొట్టి వచ్చెద జరాసంధు ననుచు
శీఘ్రమే వాని రెండుగంజింపుదునని
వచ్చె శౌరి,ఫల్గుణులతో పవనసుతుడు.
ఆ .వె:అన్న ముందు వలువ లందించి మానము
కాచి తివలనాడు కనలి జావ
లేక బ్రతుకు చున్న లేమగంజింతించ
కృష్ణుతో పలికెను కృష్ణ తాను.
ఆ.వె:అన్నముందుగ మారాడ నట్టి కవలు
జావగొట్టిరి సమరాన సైనికులను
ద్రౌపది వెలుగంజిమ్మ ధరనుతించి
ముదముతో పల్కె నకులుతో ముదిత తాను.
రిప్లయితొలగించండిఅన్నముద్దుగ పెంచిన యనుగు సుతుడు
నాహవమునందు జావగ నడలె మనము
హంతకుని గంజికాల్విర్చి యార్తి బాపు
మనుచు కృష్ణుతో పల్కెనా యనుజ తాను.