ప్రాతః కాలపు సరదా పూరణ: పంపాదేవికి క్షేత్ర రూపమగునా బంగారు రాజ్యమ్మునన్కంపమ్మొందగ దండయాత్రలనునా కంగారు బేజారునన్చంపన్ జాలక యుద్ధమందు తురకన్ జంజాటమౌ తీరునన్హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై...:)
నింపాదిన్ ఘన కృష్ణరాయు డట మన్నింపంగ లేడయ్యె యేపెంపున్ మాయలు లేని మంత్రిని;కనుల్ పీకించె నిర్భాగ్యుడైకంపంబెత్తగ దేవదేవుడది సంఘాతంబుగా నెంచుచున్హంపీక్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముడై.
తపముఁ జేసి వరమ్ము బొందగనె వాడుశివుని భస్మమ్ము జేయగన్ జేయినెత్త దనుజుని దురాగతము గని తత్తర పడిహంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
(కొడాలి సుబ్బారావు గారి "హంపీక్షేత్రం"కావ్యం శిథిలమైన హంపీశిల్పాలను కనులముందు కదలించి కన్నీరు తెప్పిస్తుంది.ఆ కావ్యం చదువుతూ విచలితుడైన విరూపాక్షశర్మ) "హంపీక్షేత్రము" దివ్యకావ్యమది;యాహాహా!యనన్ బాఠకుల్సొంపారన్ రసరమ్యభాసితనుగా సుబ్రాయ డందింపగా;గంపం బందుచు శిల్పనాశమునకున్;గన్నుల్ జేమర్పన్ స్మృతిన్;హంపీక్షేత్రము వీడి పారెను విరూ పాక్షుండు భీతాత్ముడై.
"జేమర్పన్"అన్నది జెమర్పన్ అని చదువమనవి.
డా.పిట్టా సత్యనారాయణ*అంతెవాసుల తోడుత హంపి యాత్ర*పొత్తమొక బహుమానమ్ము బొందినాటశంకరుని(కందివారి)భావముల నేడు చదువ బూనశిథిలముల బట్టుకొనని నిశీధి నెంచిహంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షు డడలి!
డా.పిట్టా సత్యనారాయణచంపే వాడని జాగరూకతమెయిన్ సౌశీల్యమున్నింపుచున్పెంపున్ గోరుచు ప్రార్థనల్ సలుపుచున్ ప్రీతిన్ గ్రథించెన్ సదాకొంపే మున్గెను సత్కవీంద్రు కలలన్ గూల్చంగ జాలున్ హరీ!హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముడై!
తళ్ళికోట జయించియు తరలి రాగశత్రు సైన్యాలు హంపికి చకచకమని"హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి"యనెడు పెను పుకారులు వ్యాప్తి నందుకొనియె.
శంకరుని వరదశతక పొంకములనుభావ భాష మాధుర్యము చేవలు గనికడు ముదమున నెదురెళ్ళి కవుగలింపహంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుడడలి
మూడవ పాదంలో ముదమునతా అని సవరణ చేయడమైనది
కందిశంకరురాకనుగనులగాంచిహంపివిడిచిపాఱెనువిరూపాక్షుడడలితనదుశతకమ్ముదనకంకి తమిడునేమొయనుచు,గలనుగంటినినేనునర్ధరాత్రి
హంపిలో నచ్యుతాశ్రమమరలె యోగసాధకులుయోగమందుండ సాంబశివుడుకలి ప్రభావంబునన్స్ఫర్ధ గలుగకుండ*"హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి"*
హంపీక్షేత్రమునచ్యుతాశ్రమముతోనాధ్యాత్మధామంబునైసొంపౌబ్రహ్మముమార్గదర్శనమునేజూపింపగాసాధకుల్ఇంపారన్దరిసించబోయిరని నన్నెవ్వండు గాంచంచు నా*హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై"*
తెంపుదు భవ పాశములన దెంత గానినింపగ జటిలంపు సమస్య నిచ్చు నంచుకంపమున కంది శంకరు కందకుండహంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
ఈ కామెంట్ను రచయిత తీసివేశారు.
భస్మ హస్త దైత్యుఁ డడరి పడఁగ వెంట దాఁగ వేగ పరుగున నుదకము నందు నుండ నసురు కంటఁ బడఁగ నుదరి యంచు హంపి విడిచి పాఱెను విరూపాక్షుఁ డడలి [అంచు+ ఊహు+అంపి = అం చు హంపి; అంపి నీళ్ళు]చెంపల్ నల్లఁగ మార మో మడలఁ గాశీక్షేత్ర నిర్వాసుఁడై యంపన్ ధాత దయా విహీనుఁ డయి కాయం బందు దుర్వారపుం గంపం బారఁగఁ దొఱ్ఱఁ దూఱ శని శంకా చిత్త సంరంభియై హంపీ క్షేత్రము వీడి పాఱెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై
హంపీనామకపుణ్యధామమువిరూపాక్షుండుక్షేత్రంబుగాసొంపున్జెందుచుజూచువారలకుసూసౌందర్యమింపారగాగంపంబొందుచుశత్రుసైన్యమువడిన్ ఖండించరాగాదమిన్ హంపీక్షేత్రమువీడిపారెనువిరూపాక్షుండుభీతాత్ముడై
కంపై పోయెను రాజకీయములటన్ కాంగ్రేసులో కొందరున్ సంపాదించెడు మార్గమున్ వెదుకుచున్ సభ్యత్వమున్ వీడగన్ కంపమ్మందిన పెద్దలే సలుపు దుష్కార్యమ్ము లన్ గాంచి తాహంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై.
ఆటవిడుపు సరదా పూరణ: (జిలేబి గారికి అంకితం) జంపున్ జేయుచు శంకరా భరణమున్ సంతోషమౌ తీరునన్సొంపౌ రీతిని బెంగుళూరు చనుచున్ శోధించగన్ కోవెలల్కొంపల్ మున్గగ కంది శంకరులటన్ కొండాడుటన్ జేరగా హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై..:)
సొంపౌ శిల్ప కళా విశేషముల కే చో టౌను? స్వర్గమ్ము కంపింపన్ దైత్యులధాటి కా సురవిభుండేమాయె?కొల్వుండె నాహంపిన్ దేవుడెవండు? యుద్ధమున నేలా భీరు డల్లాడెనోహంపీ క్షేత్రము, వీడిపారెను, విరూపాక్షుండు,భీతాత్ముఁడై.
రత్న రాశులేమయెనేడురాళ్లు మిగిలెచిన్నబోవగ తుంగమ్మ చెన్నుఁదరిగి హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలిహిమకరుని, గంగనువెదక హిమనగముల
తేటగీతి:హంపి కుందేలు తరముగ హర్షమంది బేరుకు విజయనగరము బెన్నిధనగచందనవు సువాసనల చాముండి బెట్ట బెంగళూరు ప్రజాపద్య వేడ్క గాంచి హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
తేటగీతికృష్ణ రాయల పాలనా కేతనములుగూలి, ప్రజలెన్ను నాయకుల్ గోల జేయనస్థిరత్వపు పోకడలంకురించహంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలిశార్దూలవిక్రీడితముసంపూర్ణమ్ముగ నమ్మి యెన్నఁ బ్రజకున్ సందేహముల్ గల్గగన్నింపాదిన్ గనలేని యస్థిరతలన్ నేతల్ ప్రలోభమ్మునన్సంపాదించగ పార్టి మారుచు నవిశ్వాసానఁ బ్రార్థించగన్హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై
రాయ లేలిన సీమట రత్న గర్భ లలిత కళలకు కాణాచి శిలల సొంపు శిధిల మైపోయె నేడిల ఖేద పడగ హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
కృష్ణ రాయల యుగమందు కీర్తి నంది నట్టి పావన క్షేత్రము నవని యందుదాడి చేసి కూల్చెదరని దలచి మదిని హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్ష డడలి.
చల్లని హిమగిరి శైలమె యిల్లయె పరమేశ్వరునకు యిందీవరుడున్యిల్లుగ చేకొనె కడలినెయిల్లరికమ్మేఁగ దోష మెట్లగు జగతిన్.
ప్రాతః కాలపు సరదా పూరణ:
రిప్లయితొలగించండిపంపాదేవికి క్షేత్ర రూపమగునా బంగారు రాజ్యమ్మునన్
కంపమ్మొందగ దండయాత్రలనునా కంగారు బేజారునన్
చంపన్ జాలక యుద్ధమందు తురకన్ జంజాటమౌ తీరునన్
హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై...:)
నింపాదిన్ ఘన కృష్ణరాయు డట మన్నింపంగ లేడయ్యె యే
రిప్లయితొలగించండిపెంపున్ మాయలు లేని మంత్రిని;కనుల్ పీకించె నిర్భాగ్యుడై
కంపంబెత్తగ దేవదేవుడది సంఘాతంబుగా నెంచుచున్
హంపీక్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముడై.
తపముఁ జేసి వరమ్ము బొందగనె వాడు
రిప్లయితొలగించండిశివుని భస్మమ్ము జేయగన్ జేయినెత్త
దనుజుని దురాగతము గని తత్తర పడి
హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
(కొడాలి సుబ్బారావు గారి "హంపీక్షేత్రం"కావ్యం శిథిలమైన హంపీశిల్పాలను
రిప్లయితొలగించండికనులముందు కదలించి కన్నీరు తెప్పిస్తుంది.ఆ కావ్యం చదువుతూ విచలితుడైన విరూపాక్షశర్మ)
"హంపీక్షేత్రము" దివ్యకావ్యమది;యా
హాహా!యనన్ బాఠకుల్
సొంపారన్ రసరమ్యభాసితనుగా
సుబ్రాయ డందింపగా;
గంపం బందుచు శిల్పనాశమునకున్;
గన్నుల్ జేమర్పన్ స్మృతిన్;
హంపీక్షేత్రము వీడి పారెను విరూ
పాక్షుండు భీతాత్ముడై.
"జేమర్పన్"అన్నది జెమర్పన్ అని చదువమనవి.
రిప్లయితొలగించండిడా.పిట్టా సత్యనారాయణ
రిప్లయితొలగించండి*అంతెవాసుల తోడుత హంపి యాత్ర*
పొత్తమొక బహుమానమ్ము బొందినాట
శంకరుని(కందివారి)భావముల నేడు చదువ బూన
శిథిలముల బట్టుకొనని నిశీధి నెంచి
హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షు డడలి!
డా.పిట్టా సత్యనారాయణ
రిప్లయితొలగించండిచంపే వాడని జాగరూకతమెయిన్ సౌశీల్యమున్నింపుచున్
పెంపున్ గోరుచు ప్రార్థనల్ సలుపుచున్ ప్రీతిన్ గ్రథించెన్ సదా
కొంపే మున్గెను సత్కవీంద్రు కలలన్ గూల్చంగ జాలున్ హరీ!
హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముడై!
తళ్ళికోట జయించియు తరలి రాగ
రిప్లయితొలగించండిశత్రు సైన్యాలు హంపికి చకచకమని
"హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి"
యనెడు పెను పుకారులు వ్యాప్తి నందుకొనియె.
శంకరుని వరదశతక పొంకములను
రిప్లయితొలగించండిభావ భాష మాధుర్యము చేవలు గని
కడు ముదమున నెదురెళ్ళి కవుగలింప
హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుడడలి
మూడవ పాదంలో ముదమునతా అని సవరణ చేయడమైనది
తొలగించండికందిశంకరురాకనుగనులగాంచి
రిప్లయితొలగించండిహంపివిడిచిపాఱెనువిరూపాక్షుడడలి
తనదుశతకమ్ముదనకంకి తమిడునేమొ
యనుచు,గలనుగంటినినేనునర్ధరాత్రి
హంపిలో నచ్యుతాశ్రమమరలె యోగ
రిప్లయితొలగించండిసాధకులుయోగమందుండ సాంబశివుడు
కలి ప్రభావంబునన్స్ఫర్ధ గలుగకుండ
*"హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి"*
హంపీక్షేత్రమునచ్యుతాశ్రమముతోనాధ్యాత్మధామంబునై
రిప్లయితొలగించండిసొంపౌబ్రహ్మముమార్గదర్శనమునేజూపింపగాసాధకుల్
ఇంపారన్దరిసించబోయిరని నన్నెవ్వండు గాంచంచు నా
*హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై"*
తెంపుదు భవ పాశములన దెంత గాని
రిప్లయితొలగించండినింపగ జటిలంపు సమస్య నిచ్చు నంచు
కంపమున కంది శంకరు కందకుండ
హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
ఈ కామెంట్ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిఈ కామెంట్ను రచయిత తీసివేశారు.
తొలగించండిభస్మ హస్త దైత్యుఁ డడరి పడఁగ వెంట
తొలగించండిదాఁగ వేగ పరుగున నుదకము నందు
నుండ నసురు కంటఁ బడఁగ నుదరి యంచు
హంపి విడిచి పాఱెను విరూపాక్షుఁ డడలి
[అంచు+ ఊహు+అంపి = అం చు హంపి; అంపి నీళ్ళు]
చెంపల్ నల్లఁగ మార మో మడలఁ గాశీక్షేత్ర నిర్వాసుఁడై
యంపన్ ధాత దయా విహీనుఁ డయి కాయం బందు దుర్వారపుం
గంపం బారఁగఁ దొఱ్ఱఁ దూఱ శని శంకా చిత్త సంరంభియై
హంపీ క్షేత్రము వీడి పాఱెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై
హంపీనామకపుణ్యధామమువిరూపాక్షుండుక్షేత్రంబుగా
రిప్లయితొలగించండిసొంపున్జెందుచుజూచువారలకుసూసౌందర్యమింపారగా
గంపంబొందుచుశత్రుసైన్యమువడిన్ ఖండించరాగాదమిన్
హంపీక్షేత్రమువీడిపారెనువిరూపాక్షుండుభీతాత్ముడై
కంపై పోయెను రాజకీయములటన్ కాంగ్రేసులో కొందరున్
రిప్లయితొలగించండిసంపాదించెడు మార్గమున్ వెదుకుచున్ సభ్యత్వమున్ వీడగన్
కంపమ్మందిన పెద్దలే సలుపు దుష్కార్యమ్ము లన్ గాంచి తా
హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై.
ఆటవిడుపు సరదా పూరణ:
రిప్లయితొలగించండి(జిలేబి గారికి అంకితం)
జంపున్ జేయుచు శంకరా భరణమున్ సంతోషమౌ తీరునన్
సొంపౌ రీతిని బెంగుళూరు చనుచున్ శోధించగన్ కోవెలల్
కొంపల్ మున్గగ కంది శంకరులటన్ కొండాడుటన్ జేరగా
హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై..:)
రిప్లయితొలగించండిసొంపౌ శిల్ప కళా విశేషముల కే చో టౌను? స్వర్గమ్ము కం
పింపన్ దైత్యులధాటి కా సురవిభుండేమాయె?కొల్వుండె నా
హంపిన్ దేవుడెవండు? యుద్ధమున నేలా భీరు డల్లాడెనో
హంపీ క్షేత్రము, వీడిపారెను, విరూపాక్షుండు,భీతాత్ముఁడై.
రత్న రాశులేమయెనేడురాళ్లు మిగిలె
రిప్లయితొలగించండిచిన్నబోవగ తుంగమ్మ చెన్నుఁదరిగి
హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
హిమకరుని, గంగనువెదక హిమనగముల
తేటగీతి:
రిప్లయితొలగించండిహంపి కుందేలు తరముగ హర్షమంది
బేరుకు విజయనగరము బెన్నిధనగ
చందనవు సువాసనల చాముండి బెట్ట
బెంగళూరు ప్రజాపద్య వేడ్క గాంచి
హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
తేటగీతి
రిప్లయితొలగించండికృష్ణ రాయల పాలనా కేతనములు
గూలి, ప్రజలెన్ను నాయకుల్ గోల జేయ
నస్థిరత్వపు పోకడలంకురించ
హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
శార్దూలవిక్రీడితము
సంపూర్ణమ్ముగ నమ్మి యెన్నఁ బ్రజకున్ సందేహముల్ గల్గగ
న్నింపాదిన్ గనలేని యస్థిరతలన్ నేతల్ ప్రలోభమ్మునన్
సంపాదించగ పార్టి మారుచు నవిశ్వాసానఁ బ్రార్థించగన్
హంపీ క్షేత్రము వీడి పారెను విరూపాక్షుండు భీతాత్ముఁడై
రాయ లేలిన సీమట రత్న గర్భ
రిప్లయితొలగించండిలలిత కళలకు కాణాచి శిలల సొంపు
శిధిల మైపోయె నేడిల ఖేద పడగ
హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్షుఁ డడలి
కృష్ణ రాయల యుగమందు కీర్తి నంది
రిప్లయితొలగించండినట్టి పావన క్షేత్రము నవని యందు
దాడి చేసి కూల్చెదరని దలచి మదిని
హంపి విడిచి పారెను విరూపాక్ష డడలి.
రిప్లయితొలగించండిచల్లని హిమగిరి శైలమె
యిల్లయె పరమేశ్వరునకు యిందీవరుడున్
యిల్లుగ చేకొనె కడలినె
యిల్లరికమ్మేఁగ దోష మెట్లగు జగతిన్.