సతీ సుమతి, భర్త కౌశికుడు, తపోధనుడైన మాండవ్య మహర్షి కి ఆమె భర్త, కాలు తగులుగా, బాధతో శపిస్తాడు, సూర్యోదయం అయితే ఆమె భర్త తల పగులుతుందని.. ఆమె ఆ సూర్యుడినే ఆపివేస్తుంది. దేవతలు, త్రిమూర్తులు కోరగా, సూర్యుడిని పిలుస్తుంది.. తరువాత ఆమె భర్త మరణించడం, త్రిమూర్తులు కౌశికుడిని పునర్జీవితుడుగా చేయడం, ఆ కథలోని సారము.
కవి, నీ ఊహల రాణిని
రిప్లయితొలగించండిసువిశాల వనిని వసంత శోభల నడుమన్
సవరింపగ ప్రేమ సుమము
రవి కనువిప్పెడు తరి రమ్మన దగునా?
రవి కనువిప్పెడు తఱి = సూర్యోదయ వేళ
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండికందం
రిప్లయితొలగించండిసవివరముగ భామా! నీ
కవతల పనినప్పగించి, యంది సమస్యన్
తివురుచు నే, గమ్యము చే
రవికను, విప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా?
చంపకమాల
వివరము లన్నిదెల్పి నను వీడుచు నా పనిఁ జేయనంపి నే
నివతల పూరణంబుకని యింపుగ నొక్క సమస్యనెంచుచున్
తివురుచునుండ, సందియము తీర్చు మటంచును గమ్యమింక చే
రవికను, విప్పుచున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌనొకో?
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిమ.నయగారమ్ముగఁగచ్ఛపీమహితవీణన్ మీటుచున్ వేదవా
రిప్లయితొలగించండిఙ్మయమున్ నాదమునన్ ధ్వనించుచును రమ్యాలోకనప్రక్రియన్
ప్రియదృక్సంజ్ఞల నేర్పు బ్రహ్మసతి సత్ప్రేమామృతాబ్ధిన్ మనో
లయకారుండొనరింపసృష్టిని గడున్ లావణ్యయుక్తంబగున్.
....చంద్రమౌళి రామారావు, బాపట్ల
రవికను విప్పుచున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌనొకో
రిప్లయితొలగించండివివరణ నీయఁగోరుదును భీతమ నస్కుఁడ నౌచు నిత్తఱిన్
బవలని జూడ కుండగను భామిని బట్లను నుండ నట్లుగా
నెవరును సంతసించరిల యీసును బొందుచు నేవగింతురే.
అవిరతముగ మీసేవలఁ
రిప్లయితొలగించండిగవియించఁగ నా సమయము కష్టము, దుగ్ధం
బవసరమయి శిశువుకు నే
రవికను విప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా
చవిగొంటివి యానందము
రిప్లయితొలగించండినవవధువు కవుగిట మిగుల నయగారముతో
భవదీయ కళత్రంబున్
రవి కను విప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా
రిప్లయితొలగించండిపవలని చెప్పిరి పెద్దలు
కవిసమ్మేళనమటంచు కవిపుంగవులే
పవళించిరి విడిదింటను
రవి కనువిప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా?
భువినావరించిన తిమిర
ము వీడనే లేదు కాదె పొలమున పనికై
ద్రవిణము నిచ్చెదననుచును
రవి కనువిప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా?
యువకుడ వైన నీవిటుల యోచన లేకనె కూలికోసమై
ద్రవిణము నిత్తు వేగిరమె రమ్మని భర్తయె చెంతనుండగా
యువతిని నిద్రలేపుటది యొప్పడెవండును తూర్పు దిక్కునన్
రవి కనువిప్పుచున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌనొకో?
అవిరత సేవలన్ తమరి యాజ్ఞల పాలన కెట్లు సాధ్యమౌ
రిప్లయితొలగించండినవసర వేళలన్ శిశువు యాలన పాలన జూచు బాధ్యతల్
కువలయమందు తల్లులవి, కూనకు స్తన్యమొసంగ బూనగన్
రవికను విప్పుచున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌనొకో
ధవుఁడా!నేఁబడక గదిన్
రిప్లయితొలగించండిరవికను విప్పెడి తఱి నిట రమ్మనఁదగు; నా
కు ,వినోదంబెయగు మనో
భవు చేష్టలు ముద్దులు మురిపంబులటన్నన్.
(రవి యొక పనివాడు)
రిప్లయితొలగించండిఅవసర మేమిటి ? నిన్నటి
దివసము నంత పనితోడ తీరిక లేకన్
శివముగ నిద్దుర పోయెడు
రవి , కను విప్పుచున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌనొకో
నవనవలాడుచున్ మదను నాతినిఁబోలిన యట్టి భార్యయే
రిప్లయితొలగించండిరవికను విప్పుచున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌనొకో!
యువకునకంచు నీమదిని యోచనసేయకు సత్కవీ!మనో
భవుఁడు సుమాస్త్రముల్ విడువ బ్రహ్మకు రిమ్మ తెగుల్ జనించదే!
వివరణ నీయఁగఁ దగునె
రిప్లయితొలగించండిరవికను విప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా
యవమానించఁ గ యువతిని
నెవరైనను దోషులండ్రు ఋషిగణ ముఖ్యుల్
భార్య భర్తతో:
రిప్లయితొలగించండికందం
అవధిని బిడ్డకు పాలిడ
రవికను విప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా
అవతల నత్తకు నెరవుగ
సవరించగ నగవులవిడి సరసము లాడన్
నవసౌచికుడొక దినమున
రిప్లయితొలగించండిఅవిరామముచేత గాసి అటునిటు కుట్టగ
సవరింపంగా నొసగిన
రవికను విప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా
నవ సౌచికుడు : కొత్త దర్జీ
రిప్లయితొలగించండికందం
రిప్లయితొలగించండివ్యయమగు ననిపించిన న
వ్యయమగు! కనుమాయయందు రంతట నెరుగన్
స్వయముగ నీశేయగు స్థితి
లయకారుఁడు, సేయ సృష్టి లావణ్యంబౌ
రవి వారము జపమునకును
రిప్లయితొలగించండిరవిసారథి యుదయముననె రమ్యమ్మనుచున్
పవిధరు దిక్కున గూర్చొన
రవి కనువిప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా.
కడయింటికృష్ణమూర్తి...గోవా..26-8-22
భవుని సుమాస్త్ర ఘాతముల పాల్పడి తాపమునొంది స్రొక్కెనో
రిప్లయితొలగించండిసవిత మయూఖ తీక్ష్ణతను సాంగముగా తనువెల్ల ఉక్కెనో
పవనుడి జాడలేక వడ భాధల నోర్చెడి శక్తి స్రుక్కెనో
రవికను విప్పుచున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌనొకో
కం:కవితలతో ధనికొండకు
రిప్లయితొలగించండిచివరి గడియ లందు నిద్ర చేరువ కాగా
పవ లయ్యె నిప్పుడే
రవి కను విప్పెడు తరి నిటు రమ్మన దగునా
చం:అవి యివి వ్రాసికొంచు,నిశి నంతయు పిచ్చి కబుర్లు చెప్పుచున్,
రిప్లయితొలగించండిచవి యొక యింత లేని పలు చచ్చు కథల్ కని పత్రికాళిలో,
చివరకు తెల్లవారు తరి చేరగ రమ్మనుటా రతీచ్ఛ చే !
రవి కను విప్పుచున్న తరి రమ్మని పిల్చుట యుక్త మౌ నొకో !
నవ వధువును గనుచు పతియు
రిప్లయితొలగించండిపవలని చూడక విరహపు భావనతో డన్
కవయగరా యనసతి యనె
రవి కను విప్పెడు తరి రమ్మనదగునా?
స వినయము వేడెదను సుం
రిప్లయితొలగించండిత వివేకము సూపు మయ్య తమకమ్మునఁ గొ
న్నవి యారగింపఁ బొట్లము
రవి! కను విప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా
అవనినిఁ బెర్గు చున్నయవి యత్యధికమ్ముగ నేఁడు వంచనల్
వివిధము లైన రీతులను విత్తము నింపుగ సంగ్రహింపఁగా
వివరము లెల్లఁ దెల్లముగ వింటిని వచ్చిన వారి గుట్టునున్
రవి! కను విప్పు చున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌ నొకో
కవివర రాత్రియంతయును గన్నులు
రిప్లయితొలగించండికాయలు గాయ చూచితిన్
కవనపు వ్రాతలో మునిగి గ్రామ్య సుఖంబును మర్చిపోయి యా
రవి కను విప్పుచున్నతరి రమ్మని పిల్చుట యుక్త మౌనొకో!
ఉవిదల మానసంబెరగి యుక్తముగా
జరియించగావలెన్.
రిప్లయితొలగించండిరవి గ్రుంకి పెద్ద కాలము
కవివర గడిచెను దలంపు కలుగుగలేదా
అవసరములేదు నాకిక
రవి కను విప్పెడి తఱి నిటు రమ్మనఁ దగునా
Revised poem
రిప్లయితొలగించండికం:కవితలతో ధనికొండకు
చివరి గడియ లందు నిద్ర చేరువ కాగా
పవ లయ్యె నిప్పుడే కద!
రవి కను విప్పెడు తరి నిటు రమ్మన దగునా
సతీ సుమతి, భర్త కౌశికుడు,
రిప్లయితొలగించండితపోధనుడైన మాండవ్య మహర్షి కి ఆమె భర్త, కాలు తగులుగా, బాధతో శపిస్తాడు, సూర్యోదయం అయితే ఆమె భర్త తల పగులుతుందని.. ఆమె ఆ సూర్యుడినే ఆపివేస్తుంది.
దేవతలు, త్రిమూర్తులు కోరగా, సూర్యుడిని పిలుస్తుంది.. తరువాత ఆమె భర్త మరణించడం, త్రిమూర్తులు కౌశికుడిని పునర్జీవితుడుగా చేయడం, ఆ కథలోని సారము.
చం.
నవిసిన కౌశికున్ సుమతి నందము గూర్చగ మ్రోసి చేర్చుటన్
బవవసమౌ తపోధనుని బాధ పరిగ్రహమున్ వికారమై
జవనము సాధ్వి దుఃఖమున శాపము ప్రొద్దును వద్దనంగ నా
*రవి, కను విప్పుచున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌనొకో.*
,........... ........... ............. .......
నవియు = రోగాదులచేత కృశించు
బవవసము = ప్రయాస, కష్టము
ప్రవిమల మానసమ్మునను ప్రజ్ఞనుజూపి కుటుంబమందునన్
రిప్లయితొలగించండికవివయి పద్యరత్నముల కమ్మని శైలి లిఖించి మించుతే
ధవుడ! ముదమ్ముతో మదన తాపము బాపుచు రాత్రి, తూర్పునన్
రవి, కను విప్పుచున్న తఱి రమ్మని పిల్చుట యుక్తమౌనొకో!