14-12-2023 (గురువారం)కవిమిత్రులారా,ఈరోజు పూరింపవలసిన సమస్య ఇది...“మృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె”(లేదా...)“లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు వజ్రముల్”(ఈ సమస్యను పంపిన బందరు దుర్గాప్రసాద్ గారికి ధన్యవాదాలు)
కఠినములగు వజ్రమ్ములు కనుల విందు,సున్నితమగు కాంతుల జిమ్ము చూపులకవిపులకలను గలిగించు నెప్పుడు గనుకనెమృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె”
విశ్వామిత్రుముని వర్యులతో దశరథమహరాజు:తేటగీతిబాలలిద్దరు మీ దృష్టి వజ్రబలులె?మౌనివర్యా! సుతులమేను మంజులమ్ముయాగ సంరక్షణార్థము దూగవయ్యమృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె!ఉత్పలమాలభీతి గలుంగు రూపమున విఘ్నము గూర్చఁగ యజ్ఞవేదికిన్భూతము లట్లు రాక్షసులు, పోరఁగ వజ్ర సమానులందురేనా తను జాతులన్! దగరు నమ్ముము మౌనివరేణ్య! చూచితేలేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు వజ్రముల్!
వచనములో టైపాటు సవరణ: 'విశ్వామిత్రమునివర్యులతో...
క్రమాలంకారం లో ---లలన మనము ల వెట్లు o డు దెలుపు డ య్య?కఠి న దరముగ నె య్య వి కాను పించు?పాప వీ ను ల వెట్టు ల పరగు చుండు?మృదులములు ' వజ్రముల్ ' పూల రేకుల వలె
ఉ.జ్యోతిని నా సహస్రకవచుండు పరారియె, కర్ణుడై ధరన్సూతుని పుత్రుడయ్యెఁ బృథ సూనుని డోలిని గంగలో నిడెన్భీతియుఁ బుత్రశోకముయు వేదన గుండెను నాక్రమించెడిన్*“లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు వజ్రముల్.*
తెలిసి తెలియని మూర్ఖుడు పలికుచుండెపలువిషయముల నిట్టుల భార్యతోడవరియె ఫలియించు విరివిగ తరువులకనిమృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలెఖ్యాతిని గన్న నాయకశిఖామణు లెల్లరకార్య కారులేప్రీతిగ మాటలాడుచును ప్రేమనటించిన నేమిరా గనన్ నేతల మాటలందు కడు నిష్ఠుర మెంతయొ వారి మాటలేలేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు, వజ్రముల్.
శాకులికుడు గ్రహించిన శకులిలు కడుమృదులములు ; వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె వడలె క్షణ సమయమునందె, వాటిని దగురీతి వండి వార్చగ రుచి రెచ్చియుండు
కన్న వారల క్షేమమే మిన్నయంచువజ్ర సంకల్ప చిత్తులై పరగుచుండ్రుమార్దవ హృదయులు సకల మాతలెల్లమృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె
ఆత డెప్పుడు వచియించు నద్భుతములుమృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలెచక్కని సువాసనను వెదజల్లుననుచుకొందరు వచింతురతనివి కోతలనుచుఆతని పల్కులే జనుల నద్భుత రీతినలర్చు చుండగాకోతల రాయుడే తెలిపె గొప్పగ నొప్పెడు పెక్కు సంగతుల్రాతిరియుంబవల్ మరపురాని విశేషము లెంచిచూపుచున్లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు వజ్రముల్
ఆతత భక్తపాలనము నందున నార్తుల సంశ్రయమ్మునన్బ్రీతిని జూపు భూవిభుడు ప్రేమకు పెన్నిధి చిత్తమెన్నడున్లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు, వజ్రముల్ఖ్యాతినిగొన్న రాఘవుని యంబకముల్ రణరంగమందునన్
ప్రథిత సద్గుణ ధాముఁడు రాముడవనిమనసు సరజము మాటలు పనసతొనలుమృదులములు, వజ్రముల్పూలరేకులవలెశత్రునాశము శిష్టరక్షణమునెరపు
ఉ.మా.నీతులు కుమ్మరించుచును నేటి సమాజమునందు బౌరులన్యాతనతోడ మార్చెడి ప్రయత్నము సాధ్యమ! వారికెప్పుడున్జేతల వీలుకానటుల జిత్రములెన్నియొ చూపు మాటలే *లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు, వజ్రముల్*
తే॥ మృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలెననఁగ తప్పు కర్బనమున కతి పటిష్ఠబంధ మేర్పడ వజ్రమై ప్రకటితమగు మృదులమగున వజ్రముఁ బూలరేకుల వలె?ఉ॥ చేతనమొంది శాస్త్రమును శ్రేయమటంచును దల్చి నేర్వఁగన్ద్యోతకమౌను కర్బనము త్రుంచఁగలేని విధంబు బంధమైప్రీతిగ మారు వజ్రముగఁ బెల్చన నొందుచు నౌర! యెట్టులన్లేత గులాబి రేకులవలెన్ సుతి మెత్తగ నుండు వజ్రముల్కర్బనమే కదా వజ్రమని బొగ్గు (చాలవరకు కర్బనము పూర్తిగా కాదు) నుండి కృతక వజ్రము తయారు చేయబోయి మోయిసన్ అనే శాస్త్రజ్ఞుడు అంధుడౌతాడండి
పిన్నక నాగేశ్వరరావు.హనుమకొండ. (క్రమాలంకారము)పుట్టిన శిశువుల కరము లెట్టులుండు?గట్టి తనమందున ప్రతీతి కలవి యేవి?సున్నిత పెదవులను పోల్చుచుందు రెటుల?మృదులములు;వజ్రముల్;పూలరేకుల వలె.
ఆంజనేయుడు రావణునితోభూతములన్నియేకమగు పోవును ప్రాణమునీకురాముచేసీతనుతెచ్చితప్పిదముచేసితి వియ్యది పోదునూరకేచేతులుమోడ్చివేడుమిక శ్రీరఘురాముని యంచు పల్కెనీలేత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగనుండువజ్రముల్
కఠినములగు వజ్రమ్ములు కనుల విందు,
రిప్లయితొలగించండిసున్నితమగు కాంతుల జిమ్ము చూపులకవి
పులకలను గలిగించు నెప్పుడు గనుకనె
మృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె”
విశ్వామిత్రుముని వర్యులతో దశరథమహరాజు:
రిప్లయితొలగించండితేటగీతి
బాలలిద్దరు మీ దృష్టి వజ్రబలులె?
మౌనివర్యా! సుతులమేను మంజులమ్ము
యాగ సంరక్షణార్థము దూగవయ్య
మృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె!
ఉత్పలమాల
భీతి గలుంగు రూపమున విఘ్నము గూర్చఁగ యజ్ఞవేదికిన్
భూతము లట్లు రాక్షసులు, పోరఁగ వజ్ర సమానులందురే
నా తను జాతులన్! దగరు నమ్ముము మౌనివరేణ్య! చూచితే
లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు వజ్రముల్!
వచనములో టైపాటు సవరణ: 'విశ్వామిత్రమునివర్యులతో...
తొలగించండిక్రమాలంకారం లో ---
రిప్లయితొలగించండిలలన మనము ల వెట్లు o డు దెలుపు డ య్య?
కఠి న దరముగ నె య్య వి కాను పించు?
పాప వీ ను ల వెట్టు ల పరగు చుండు?
మృదులములు ' వజ్రముల్ ' పూల రేకుల వలె
ఉ.
రిప్లయితొలగించండిజ్యోతిని నా సహస్రకవచుండు పరారియె, కర్ణుడై ధరన్
సూతుని పుత్రుడయ్యెఁ బృథ సూనుని డోలిని గంగలో నిడెన్
భీతియుఁ బుత్రశోకముయు వేదన గుండెను నాక్రమించెడిన్
*“లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు వజ్రముల్.*
తెలిసి తెలియని మూర్ఖుడు పలికుచుండె
రిప్లయితొలగించండిపలువిషయముల నిట్టుల భార్యతోడ
వరియె ఫలియించు విరివిగ తరువులకని
మృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె
ఖ్యాతిని గన్న నాయకశిఖామణు లెల్లరకార్య కారులే
ప్రీతిగ మాటలాడుచును ప్రేమనటించిన నేమిరా గనన్
నేతల మాటలందు కడు నిష్ఠుర మెంతయొ వారి మాటలే
లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు, వజ్రముల్.
శాకులికుడు గ్రహించిన శకులిలు కడు
రిప్లయితొలగించండిమృదులములు ; వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె
వడలె క్షణ సమయమునందె, వాటిని దగు
రీతి వండి వార్చగ రుచి రెచ్చియుండు
కన్న వారల క్షేమమే మిన్నయంచు
రిప్లయితొలగించండివజ్ర సంకల్ప చిత్తులై పరగుచుండ్రు
మార్దవ హృదయులు సకల మాతలెల్ల
మృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె
ఆత డెప్పుడు వచియించు నద్భుతములు
రిప్లయితొలగించండిమృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె
చక్కని సువాసనను వెదజల్లుననుచు
కొందరు వచింతురతనివి కోతలనుచు
ఆతని పల్కులే జనుల నద్భుత రీతినలర్చు చుండగా
కోతల రాయుడే తెలిపె గొప్పగ నొప్పెడు పెక్కు సంగతుల్
రాతిరియుంబవల్ మరపురాని విశేషము లెంచిచూపుచున్
లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు వజ్రముల్
ఆతత భక్తపాలనము నందున నార్తుల సంశ్రయమ్మునన్
రిప్లయితొలగించండిబ్రీతిని జూపు భూవిభుడు ప్రేమకు పెన్నిధి చిత్తమెన్నడున్
లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు, వజ్రముల్
ఖ్యాతినిగొన్న రాఘవుని యంబకముల్ రణరంగమందునన్
ప్రథిత సద్గుణ ధాముఁడు రాముడవని
రిప్లయితొలగించండిమనసు సరజము మాటలు పనసతొనలు
మృదులములు, వజ్రముల్పూలరేకులవలె
శత్రునాశము శిష్టరక్షణమునెరపు
ఉ.మా.
రిప్లయితొలగించండినీతులు కుమ్మరించుచును నేటి సమాజమునందు బౌరులన్
యాతనతోడ మార్చెడి ప్రయత్నము సాధ్యమ! వారికెప్పుడున్
జేతల వీలుకానటుల జిత్రములెన్నియొ చూపు మాటలే
*లేఁత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగ నుండు, వజ్రముల్*
తే॥ మృదులములు వజ్రముల్ పూలరేకుల వలె
రిప్లయితొలగించండిననఁగ తప్పు కర్బనమున కతి పటిష్ఠ
బంధ మేర్పడ వజ్రమై ప్రకటితమగు
మృదులమగున వజ్రముఁ బూలరేకుల వలె?
ఉ॥ చేతనమొంది శాస్త్రమును శ్రేయమటంచును దల్చి నేర్వఁగన్
ద్యోతకమౌను కర్బనము త్రుంచఁగలేని విధంబు బంధమై
ప్రీతిగ మారు వజ్రముగఁ బెల్చన నొందుచు నౌర! యెట్టులన్
లేత గులాబి రేకులవలెన్ సుతి మెత్తగ నుండు వజ్రముల్
కర్బనమే కదా వజ్రమని బొగ్గు (చాలవరకు కర్బనము పూర్తిగా కాదు) నుండి కృతక వజ్రము తయారు చేయబోయి మోయిసన్ అనే శాస్త్రజ్ఞుడు అంధుడౌతాడండి
రిప్లయితొలగించండిపిన్నక నాగేశ్వరరావు.
హనుమకొండ.
(క్రమాలంకారము)
పుట్టిన శిశువుల కరము లెట్టులుండు?
గట్టి తనమందున ప్రతీతి కలవి యేవి?
సున్నిత పెదవులను పోల్చుచుందు రెటుల?
మృదులములు;వజ్రముల్;పూలరేకుల వలె.
ఆంజనేయుడు రావణునితో
రిప్లయితొలగించండిభూతములన్నియేకమగు పోవును ప్రాణమునీకురాముచే
సీతనుతెచ్చితప్పిదముచేసితి వియ్యది పోదునూరకే
చేతులుమోడ్చివేడుమిక శ్రీరఘురాముని యంచు పల్కెనీ
లేత గులాబి రేకుల వలెన్ సుతిమెత్తగనుండువజ్రముల్