కం:దిజ్ఞేత జూడ సంధ్యకు బ్రాజ్ఞ్నగమున నర్జునుడు ,సుభద్రకు బుట్టెన్ దిజ్ఞ్నేతా తేజు మునిన్ వాజ్ఞ్నియమిని పెండ్లి యాడు వాంఛ మనమునన్. (ముని వేషం లో ఉన్న అర్జునుడు సంధ్య వార్చటానికి తూర్పు దిక్కుకి చూస్తున్నాడు.ఆ సూర్యతేజం గల మునిని,వాజ్ఞ్నియమం గల ఆ మునిని వివాహం చేసుకోవా లనే కోరిక సుభద్ర లో పుట్టినది.)
ప్రాఙ్నగము దెలియు నంటివి
రిప్లయితొలగించండిప్రాఙ్నగ మందు సాగినది రవంత తె లుపుమా?
ప్రాఙ్నగమున వింత జరిగె,
ప్రాఙ్నగమున నర్జునుఁడు సుభద్రకుఁ బుట్టెన్
మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిప్రకటించెను తనకోరిక
రిప్లయితొలగించండినకల్కముగ"ప్రాఙ్నగమున నర్జునుఁడు సుభ
ద్రకుఁ బుట్టెన్" గద వలపే
వికసితనయనమ్ములందు పేరిమితోడన్
ప్రాఙ్నన్నయ యుగమందున
తొలగించండిప్రాఙ్నగమధిరోహణంబు పార్థుడు సల్పెన్
ప్రాఙ్నగ మహిమన్ ప్రేమే
ప్రాఙ్నగమున నర్జునుఁడు, సుభద్రకుఁ బుట్టెన్
మొదటి పూరణలో మీ ఛందోనైపుణ్యం అద్భుతం. రెండవ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండి
తొలగించండిధన్యవాదాలు గురూజీ 🙏
రిప్లయితొలగించండినిఙ్నాశకుడౌ భానుడు
ప్రాఙ్నగమున పొడుము వేళ వచియించె నిటుల్
వాఙ్నిపుణుండభి మన్యుడు
ప్రాఙ్నగమున నర్జునుడు సుభద్రకు పుట్టెన్.
మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండి
రిప్లయితొలగించండిదిఙ్నృపు డాబృహద్రదుని దేహజుడర్జునుడౌ నిజమ్మిదే
ప్రాఙ్నగ మన్న తెల్యకనె వాగెను మూర్ఖుడు మిత్రురాండ్రతో
వాఙ్నిపుణత్వమున్నదని వాగెను మద్యము గ్రోలి యిట్టులన్
బ్రాఙ్నగమందు శంభుఁడు సుభద్రనుఁ గూడఁగఁ బుట్టె క్రీడియే.
మీ పూరణ ప్రశస్తంగా ఉన్నది. అభినందనలు.
తొలగించండితేటగీతి
రిప్లయితొలగించండిచెప్పెనీరీతిని గురువె, యొప్పెయగును
గ్రహపతియె పుట్టెనన *ప్రాఙ్నగమున;నర్జు
నుఁడు సుభద్రకు పుట్టెన్ *సుతుఁడనఁదప్పె
యొప్పె యభిమన్యుఁడని చెప్ప తప్పుకాదు.
మీ ఛందో విన్యాసం అద్భుతం. పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండి1-9-2018 మఱియు 17-4-2019 నాటి సాదృశ్య పూరణములు:
తొలగించండిమగ్నుండై పని యందు న
భగ్నపు రీతి నిరతమ్ముఁ బన్నుగఁ దా ప్ర
త్యఙ్నగము సేరి కదలుచుఁ
బ్రాఙ్నగ శృంగమ్మున నదె భానుఁడు గ్రుంకెన్
రుఙ్నయ నారవింద సఖ రోష విలుప్త ముఖుండు నా పయో
ముఙ్నిచయచ్యుతానన విముక్త నిదాఘ సువిగ్రహుండు ఋ
త్విఙ్నర నిత్యపూజితుఁడు వేగఁ జలించి రయోద్ధృతిన్ మహా
ప్రాఙ్నగ శృంగభాగమున భానుఁడు గ్రుంకె నదేమి చిత్రమో
త్వఙ్నయ నోద్వేగమ్మును
రుఙ్నిచ యోద్భాసితమ్ము రోగక్షయ మీ
దృఙ్నవ విధ ముదయించుచుఁ
బ్రాఙ్నగమున నస్తమించె భాస్కరుఁ డంతన్
[నవము = స్తోత్రము]
దృఙ్నిర తాద్భుతమ్ము నగు దివ్య విలాసము నా నభః పయో
ముఙ్నినదవ్ర జావృతము భూతలవాస మనోహరమ్ము నౌ
ప్రాఙ్నగ సంభవుండు నయి ప్రస్ఫుట మౌయరుణాంశు సంయు తా
ప్రాఙ్నగమందుఁ జూడఁగ విభాకరుఁడౌ రవి యస్తమించెరా
[సంయుత + అప్రాఙ్నగము; పశ్చిమాద్రి]
భగ్నములు కాఁగ భద్ర వి
తొలగించండిలగ్న పృథకుఁ గౌరవుల కలలు భావిని దీ
ప్తాగ్నినిభ మడరఁగ నినుఁడు
ప్రాఙ్నగమున నర్జునుఁడు సుభద్రకుఁ బుట్టెన్
[సుభద్ర = ఇక్కడ భ ద్రావలగ్న యైన కుంతి]
వాఙ్నలినాక్షి గాంచ దయ వ్రాసితి నివ్విధి మెచ్చఁ బండితుల్
వాఙ్నయ రీతినిం గ్రమముఁ బన్నుగ నెంచి పఠింప నింపుగం
రుఙ్నిచయుం, డజన్ముఁడు, నరుం ,డభిమన్యుఁడు, సంగరమ్మునం
బ్రాఙ్నగ మందు, శంభుఁడు, సుభద్రనుఁ గూడఁగఁ, బుట్టెఁ, గ్రీడియే
మీ జ్ఞాపకశక్తికి జోహార్లు.
తొలగించండిమీ రెండు పూరణలు అద్భుతంగా ఉన్నవి. అభినందనలు.
గ్న - ఙ్న ప్రాస గురించి అప్పుడు చర్చ ఏమైనా జరిగిందా?
పూజ్యులు శంకరయ్య గారికి నమఃపూర్వక ధన్యవాదములు.
తొలగించండిభద్రపఱచిన వానినిఁ బ్రచురించితిని. జ్ఞాపక శక్తి మహిమ కాదండి.
మున్ను జరిగిన చర్చ:
కందపద్యంలో ప్రాస విషయంలో సందేహం!
ప్రాస విశేషము నాశించి యుద్దేశ్య పూర్వకముగా వికల్ప ప్రాస వాడితిని.
మీరు ప్రచురించిన ఛందస్సు పాఠాల లోని ప్రాస మైత్రి భేదముల నుండి పరిగ్రహించితిని.
8) వికల్ప ప్రాస -
కకారం మొదలైన పొల్లు హల్లులకు (క, చ, ట, త, ప లకు) అనునాసికాలు పరమైనప్పుడు అవి ఆయా వర్గపంచమాక్షరాలు (ఙ, ఞ, ణ, న, మ) గానో, వర్గ తృతీయాక్షరాలు (గ, జ, డ, ద, బ) గానో మారుతాయి. ఈ ఆదేశం వైకల్పికం. ప్రాక్+నగ=ప్రాఙ్నగ, ప్రాగ్నగ అని రెండు రూపా లేర్పడుతాయి. ఈ కారణం చేత వర్గ పంచమాక్షరాలు అయా వర్గ తృతీయాక్షరాలతో ప్రాసమైత్రి పొందుతాయి.
ఉదా.
ప్రాఙ్నగ సమానధృతి సుధా*రుఙ్నిభాస్య
స్రఙ్నిచయ సక్తకంఠ దా*వాగ్ని పాయి (స్రఙ్ని- వాగ్ని)
వాఙ్మనోహరనుత యస*దృఙ్మహాత్మ
దిఙ్మహితకీర్తి యర్జున*యుగ్మభేది (దిఙ్మ- యుగ్మ) - (అప్ప. 3-328)
కం:దిజ్ఞేత జూడ సంధ్యకు
రిప్లయితొలగించండిబ్రాజ్ఞ్నగమున నర్జునుడు ,సుభద్రకు బుట్టెన్
దిజ్ఞ్నేతా తేజు మునిన్
వాజ్ఞ్నియమిని పెండ్లి యాడు వాంఛ మనమునన్.
(ముని వేషం లో ఉన్న అర్జునుడు సంధ్య వార్చటానికి తూర్పు దిక్కుకి చూస్తున్నాడు.ఆ సూర్యతేజం గల మునిని,వాజ్ఞ్నియమం గల ఆ మునిని వివాహం చేసుకోవా లనే కోరిక సుభద్ర లో పుట్టినది.)
మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిటైపు దోషాలున్నవి. 'దిఙ్నేతా తేజు'?
Thank you sir !
తొలగించండిఉ:దిజ్ఞ్నియమానుసారి రవి దీప్తి నొసంగు నెటన్?హిమాద్రి భా
రిప్లయితొలగించండికృజ్ఞటరాజ దెవ్వడొకొ?క్రీడి సుపుత్రుని బొందె నెట్టులో?
ప్రాజ్ఞ్నగ మందు, శంభుడు, సుభద్రను గూడగ బుట్టె, గ్రీడియే
వాజ్ఞ్నియమమ్ముతో సతిని బంచుకొనెన్ దన సోదరాళితో
(క్రమాలంకారం:-రవి దీప్తి నొసంగు నెటన్?=ప్రాజ్ఞంగమందు.హిమాద్రి పై భ్రాకృన్నటరాజ దెవ్వడు?=శంభుడు.క్రీడి సుపుత్రుని బొందె నెట్టులో?=సుభద్రను గూడి.మిగిలినది క్రీడి వాజ్ఞ్నియమం తో ఒక భార్య ద్రౌపదిని సోదరుల తో పంచుకొన్నాడు కూడా.)
క్రమాలంకార పూరణతో పాటు వైవిధ్యాన్ని ప్రదర్శించారు. ప్రశస్తంగా ఉన్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిప్రా జ్నగమున రవి పుట్టగ
రిప్లయితొలగించండిప్రా జ్నగమది కాంతు లీని ప్రాభ వ మందున్
ప్రా జ్నగ మున వింత గ నే
ప్రా జ్నగమున నర్జునుడు సు భద్రకు పుట్టెన్?
కందం
రిప్లయితొలగించండివాఙ్నియతిన్ ముని వరునిగ
దృఙ్నిరతిన్ బ్రేమనిడుగతి, 'పృథకుసుతుడై'
దిఙ్నృపతిగ వజ్రి కృపను
ప్రాఙ్నగమున, నర్జునుఁడు సుభద్రకుఁ, 'బుట్టెన్'
ఉత్పలమాల
వాఙ్నియతిన్ మునీశ్వరుని భంగిని కృష్ణుడునానతీయగన్
దృఙ్నిరతిన్ సరాగముల దేవిగఁ బొందగ సేవలందుచున్,
దిఙ్నృపుడైన వజ్రి పృథ తృప్తిని దీర్పగ, సాక్షినౌచు నా
ప్రాఙ్నగమందు శంభుఁడు, సుభద్రనుఁ గూడఁగఁ, బుట్టె క్రీడియే
ప్రజ్ఞనె చూపించె హరుకు
రిప్లయితొలగించండిప్రాజ్ఞ్నగమున నర్జునుడు సుభద్రకు పుట్టెన్
వాజ్ఞ్నిధియౌయభిమన్యుడు
దిజ్ఞ్నగమువలె ధరలోన దేదీప్యముగా
ప్రాఙ్నగముఁ జూడఁ గనఁబడు
రిప్లయితొలగించండిప్రాఙ్నగమున గలుగు వింత బాహాటముగాఁ
దిఙ్నగపు సమతలంబున
ప్రాఙ్నగమున నర్జునుఁడు సుభద్రకుఁ బుట్టెన్