సందర్భం :: మన సైనికుడు భారత జాతీయ చిహ్నము లో కమలమును, అశోక చక్రమును, *సత్యమేవ జయతే* అను సూక్తిని, గుర్రమును, వృషభమును, గజమును, సింగమును దేశభక్తితో చూస్తే చింతలు తీరిపోతాయి అని చెప్పే సందర్భం.
బంగరు బిడ్డ సైనికుడు, భారత దేశపు చిహ్న మందు, తా పొంగుచు, భక్తితో కమలమున్ గని, మేటి యశోక చక్ర మూ ర్తింగని, *సత్యమేవజయతే* యను సంస్కృత సూక్తి జూచుచున్, ముంగిట గుర్రమున్, వృషభమున్, గజమున్, ఘన శౌర్య చిహ్నమౌ *సింగముఁ జెంగటన్ గనిన చింతలు దీరుట తథ్యమే గదా. *
కవిమిత్రులారా, నమస్కృతులు. ఈరోజు 'ప్రజ - పద్యం' సమూహం వారి పుస్తకావిష్కరణ సభకు వెళ్ళి ఇప్పుడే నెలవు చేరాను. అలసట కారణంగా ఈనాటి మీ పూరణలను సమీక్షించలేను. మన్నించండి.
నింగిని నేలను కలిపిన
రిప్లయితొలగించండిహంగుల సింహాచలమున హరిహరి యనుచున్
సంగము కిరమును నరుడౌ
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్
ప్రభాకర శాస్త్రి గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
'సంగము కిరమును'...?
సంగము = కూడిక
తొలగించండికిరము = పంది
నరుడు = మనుష్యుడు
సింగము = సింహము
కలియగ “వరాహ నరసింహ స్వామి” (సింహాచలమందు)
క్రుంగుచు భీతిలు నెప్పుడు
రిప్లయితొలగించండిచెంగున దూకుచు దిరిగెడి జింకలె యటవిన్?
గంగాధరుడే ప్రోచిన;
సింగమ్మును గాంచినపుడె;చింతలు దొలగున్.
జనార్దన రావు గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
రిప్లయితొలగించండిబెంగను విడుము జిలేబీ
చెంగట హృదికందరమున చేవిడువని యా
మంగళ కరమౌ మానిసి
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్!
జిలేబి
జిలేబి గారూ:
తొలగించండిమనలో మాట: నిన్నటి మీ "డ్ర" ప్రాస పూరణ అండ్ర పిండ్ర బ్రహ్మాండ్రము!!!
తొలగించండిజీపీయెస్ వారు
నమోనమః
ఏదో కొండ్రకైదువు అలా దున్నేసె పదాల్ని అంతే :)
నెనరులు
జిలేబి
జిలేబీ గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండినింగిని కోరిక లంటిన
రిప్లయితొలగించండిభంగము వాటిల్లి నంత భాధలు పడగన్
ఖంగున దైవము దయగన
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్
అక్కయ్యా,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
గుఱ్ఱం సీతాదేవి గారి పూరణ:
రిప్లయితొలగించండిమంగమ్మ మగని తోడుగ
సింగారించుకు జనియెను సింగపురమ్మున్
బెంగను తనదగు విక్రమ
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలగున్
సింగపురము= సింగపూర్
విక్రమ సింగమ్ము =నెల్లూరు
సీతాదేవి గారూ,
తొలగించండి'అపి స్వర్ణమయీ లంకా...' అన్నట్టు విక్రమసింహపురాన్నే ఇష్టపడ్డారు. బాగుంది మీ పూరణ. కాని 'విక్రమ సింగ' మనడం దుష్టసమాసం కదా!
గురుదేవులకు నమస్సులు ! ఏమిటో స్వంత ఊరు మమకారం అలా అనిపించింది !
తొలగించండిచెంగున మీసము దువ్వుచు
రిప్లయితొలగించండినంగలు వైచుచు తురగము నధిరోహించెన్
బొంగుచు బ్రతాప రాణా;
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలగున్.
బాపూజీ గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
అంగీకరించి భక్తుని
రిప్లయితొలగించండిసంగతమగు ప్రార్థనంబు స్తంభమునందా
భంగి జనించిన నరుడగు
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్.
సత్యనారాయణ మూర్తి గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ మనోహరంగా ఉంది. అభినందనలు.
మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండి
రిప్లయితొలగించండిఅంగక మిచ్చి నాడు యనిలంబును నింపుచు యూపిరై సదా
రంగడు మానసమ్ము నట రంగుల రాట్నముగా చరించెనౌ
బెంగను వీడు మమ్మ తిరు వేంకటనాధుని, మేల్మియైన హృ
త్సింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా
జిలేబి
జిలేబీ గారూ,
తొలగించండిచక్కని పూరణ. అభినందనలు.
'హృత్సింగము' దుష్టసమాసం. 'వేంకటనాథుని మానసంబె యా\ సింఘము..." అందామా?
బెంగపడ పెండ్లి కొరకు
రిప్లయితొలగించండిరంగములోదిగిన బుధులు లాలనచేయన్
రంగుల కలగనుచో బా
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్
అన్నపరెడ్ది వారూ,
తొలగించండిబాసింగముతో మీ పూరణ వైవిధ్యంగా బాగున్నది. అభినందనలు.
మొదటి పాదంలో గణదోషం. "కొరకై" అనండి.
పొంగనట వైరభక్తియె
రిప్లయితొలగించండికంగున దాకఁగ హిరణ్యు గద కంబమ్మున్
క్రుంగు నరి జన్మయని నర
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్
సహదేవుడు గారూ,
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
'నరసింగము' దుష్టసమాసం కాని విస్తృతంగా జనవ్యవహారంలో ఉంది.
గురుదేవులకు ధన్యవాదములు
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిడా.పిట్టా
రిప్లయితొలగించండిచొంగనె తేనె ధారయన జూచిరి గద్య కవీంద్రు లంధులై
రంగమునెల్లమార్చ తమ వ్రాతలె వేదములన్న ;సాహితీ
శృంగపు సంప్రదాయ యుత శీతల సత్ఝరి నూన్చు కే.సి.యార్
సింగము జెంగటన్ గనిన జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా!
డా.పిట్టా
రిప్లయితొలగించండిఅంగ బలమ్మున నడవులు
భంగముగాన్ బ్రకృతి వికల కారణ యయ్యెన్
ఖంగును దింటిమి రక్షక
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలగున్!
డా. పిట్టా వారూ,
తొలగించండిమీ రెండు పూరణలు బాగున్నవి. అభినందనలు.
'రక్షక సింగము' దుష్టసమాసం కదా!
డా.పిట్టానుండి
తొలగించండిఆర్యా,
గాచెడు సింగము...గా సవరించితిని
క్రొవ్విడి వెంకట రాజారావు:
రిప్లయితొలగించండిఇంగము లేనట్టి దనుజుని
పొంగెడు పొవరు నెడలించి పొందుగ సిసువున్
హంగుగ బ్రోచిన నరుడౌ
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలగున్
గురువు గారికి నమస్సులు
రిప్లయితొలగించండిరంగని భక్తులు తలచిరి
మంగళ దాయిక జనాది మనసున గుణధీ
రంగపు శ్రేణులు నారా
సింగమ్మును గాంచినపుడే చింతలు తొలగున్
వందనములు.
సంగర మందు నిల్చి కురు సాయుధ వీరులఁ జూచినంత సా
రిప్లయితొలగించండిరంగము వీడె నుత్తరుడు, రాజిత వీరుడు సవ్యసాచి వీ
రంగము జేయ, స్యందనము డాబున దోలెనసంశయాత్ముడై
సింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా
జంగమ దేవర వారిని
రిప్లయితొలగించండిసింగముతో బోల్చనగును చెడు దొలగింపన్
పొంగును మది,భక్తిగ నా
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలగున్.
పొంగి న భక్తి ని వేడ గ
రిప్లయితొలగించండిచెంగట కం బాన వెడలి చీల్చేను దైత్యు న్
ముంగిట నిల్చి యు నరుడౌ
సింగమ్మును గాంచి నపుడె చింత లు తొలగు న్
మీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిధన్యవాదాలు
తొలగించండిరంగని జూపుము ననుచున్
రిప్లయితొలగించండిపొంగుగ సుతునడుగు నసురు పొరిమార్చ భువిన్
హంగుగ వచ్చిన మానిసి
సింగమ్మును గాంచునపుడె చింతలు దొలగున్!!!
మానిసిసింగము = నృసింహస్వామి
సింగన యను మహిపాలుడు
రిప్లయితొలగించండిసంగరమున గ్రీడి సముడు శౌర్యము నందున్
బెంగయె కలుగగ జనులా
సింగమ్మును జూచినపుడె చింతలు దొలగున్.
క్రొవ్విడి వెంకట రాజారావు:
రిప్లయితొలగించండిఇంగము జూపకున్ సతము నేవములౌ పనులెంచి నెచ్చుగా
పొంగిన కంటుతో హరిని భూషణ జేయు కుమారు నేచుచున్
భంగము జేయు రాక్షసుని వంచినయట్టి చిదాత్మ రూపియౌ
సింగము జెంగటం గనిన జింతలు దీరుట తథ్యమే గదా!
కొంగ జపంబును మానగ,
రిప్లయితొలగించండిమ్రింగగ కూడును,సుఖింప మిద్దెల యిల్లున్,
ముంగిట చేరన్నొక నర
సింగమ్మునుఁగాంచినపుడె చింతలుఁదొలగున్
నరసింగము=మల్లవిద్యా విశేషము
తె-తె నిఘంటువు రవ్వాశ్రీహరి
ఒక మల్లయుద్ధ విశారదుని సహకారంతో ఇవన్నీ పొందవచ్చునని
నా భావం
మైలవరపు వారి పూరణ:
రిప్లయితొలగించండిక్రుంగకు దుఃఖాబ్ధిని మును..
గంగ , కమఠమును దలచిన గాచును హరియే !
బెంగటిలకు కష్టాటవి(న్)
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు తొలగున్ !!
మైలవరపు మురళీకృష్ణ వెంకటగిరి
అద్భుతమైన పూరణ !!!
తొలగించండికోట రాజశేఖర్ గారి పూరణ:
రిప్లయితొలగించండిసందర్భం :: మన సైనికుడు భారత జాతీయ చిహ్నము లో కమలమును, అశోక చక్రమును, *సత్యమేవ జయతే* అను సూక్తిని, గుర్రమును, వృషభమును, గజమును, సింగమును దేశభక్తితో చూస్తే చింతలు తీరిపోతాయి అని చెప్పే సందర్భం.
బంగరు బిడ్డ సైనికుడు, భారత దేశపు చిహ్న మందు, తా
పొంగుచు, భక్తితో కమలమున్ గని, మేటి యశోక చక్ర మూ
ర్తింగని, *సత్యమేవజయతే* యను సంస్కృత సూక్తి జూచుచున్,
ముంగిట గుర్రమున్, వృషభమున్, గజమున్, ఘన శౌర్య చిహ్నమౌ
*సింగముఁ జెంగటన్ గనిన చింతలు దీరుట తథ్యమే గదా. *
రచన: కోట రాజశేఖర్ నెల్లూరు.
అంగడి వస్తువ యిది వీ
రిప్లయితొలగించండిరంగము సేయు మును ముందు రాకుండఁగ నే
భంగమ్మును వారసు మన
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్
[మనసు+ఇంగమ్ము = మనసింగమ్ము; ఇంగము = అభిప్రాయము]
చెంగునఁ దీర్చు నీ పురుష సింహుఁడు దానను కొన్న కార్య మె
భ్భంగిని నైన ధీ వరుఁడు పార్థివ సూనుఁడు రామ చంద్రుఁ డు
త్తుంగ కరద్వయుండు ఘన దోర్బల ధన్వి మహాత్ముఁ డిద్ధరన్
సింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
తొలగించండిమనసు, ఇంగము: ఇష్టము, నభిప్రాయ మను నర్థమున “మనసింగమ్మును” సాధువని యెంచి పూరణ.
తొలగించండికర్మధారయ సమాసముగా వాడలేదు కాబట్టి “మనసు టింగము” , షష్ఠీతత్పురుష సమాసముగా వాడలేదు కాబట్టి “మనసు నింగము” అన నవసరము లేదని నా యభిప్రాయము.
సందేహము తీర్చ గోర్తాను
మంగళగిరి ,సింహాద్రి ,తె
రిప్లయితొలగించండిలంగాణపు గిరులలో, వెలసి భక్తులకున్
మంగళ మిచ్చెడి యా నర
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్
రిప్లయితొలగించండిభంగము చేయగ వేగమె
రంగమునేర్పాటు జేసి రక్కసు చంపన్
చెంగట జేరిన యానర
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్
ముంగిట నిల్చు భక్తులకు మోక్షముగల్గగజేసి పార్వతిన్
రిప్లయితొలగించండిఅంగమునర్థభాగముననక్కజమొందగదాల్చి మౌళిపై
గంగచెలంగ లోకముల గాచెడి వేల్పును దక్షమామకున్
సింగము జెంగటం గనిన జింతలు దీరుట తధ్యమే కదా
సంగరమునందు రిపులను
రిప్లయితొలగించండిచెంగున తెగటార్చి విజయశ్రీలను తనదౌ
ముంగిటను నిల్పు రాజను
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు తొలగున్
క్రుంగగ బనియేమున్నది ?
రిప్లయితొలగించండిచెంగట శంకరుని రాణి చేగొను హనువున్
మంగళ కరమగు రధమౌ
సింగమ్మును గాంచి నపుడే చింతలు దొలగున్
ఆర్యా ! నా ఫోన్ లో సమస్య ఉన్నది . పి .సి .నుండి పంపుతున్నాను . కొన్ని టైపు సమస్యలు గ్రహించ గలరు .ధన్యవాదములు !
మిత్రులందఱకు నమస్సులు!
రిప్లయితొలగించండి"సంగరమందుఁ గౌరవుల సత్త్వము నార్పెద" నంచుఁ బ్రజ్ఞలన్
బంగును లేక యుత్తరుఁడు వల్కియు, సారథిగానుఁ బేడి నాఁ
డంగినిఁ గొంచుఁబోవ, నతఁ డర్జునుఁ డౌఁటనుఁ జింత దీరె! నా
సింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా!!
సింగమువంటి రోషమున చెంతకు జేరని పంతమందునన్
రిప్లయితొలగించండిలొంగని భార్యతో మగడు లోపము గన్గొని జేరదీయుచున్
అంగన యాశలున్ తగు ప్రయాసన దీర్చగ ?సంతసంబునన్
సింగము జెంగటంగనిన జింతలు దీరుట తథ్యమేగదా|
ఆండ్రోక్లీస్ సింగానికి అడవిన ముల్లుదీసి రక్షించగ?శిక్షకుపాత్రుడైన సింగమురక్షించుట
రిప్లయితొలగించండిసింగపు ముల్లును దీసిన
రంగమ్మట గుర్తురాగ?రక్షితు డయ్యెన్|
ముంగిట మృత్యువునాపిన
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలగెన్|
రంగని వేడగ భక్తుడు
రిప్లయితొలగించండిసింగము వలె వచ్చి లోక చింతలు దీర్చెన్ !
ముంగిట కాలుడు నిలచిన
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలగెన్|
మైలవరపు వారి పూరణ:
రిప్లయితొలగించండిముంగిట జచ్చియున్నది ప్రభూ ! గజరాజును మీరు తిన్న , మీ..
యెంగిలి నా ప్రసాదమని యెంతొ నటించెను జంబుకమ్ము , చే..
రంగనె సింగమున్ గని , వరమ్మిడ సింగము , నక్క యిట్లనున్
సింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా!!
మైలవరపు మురళీకృష్ణ వెంకటగిరి
నింగిని తాకిన ప్రేమకు
రిప్లయితొలగించండిచొంగ లొడిసె వెండితెరన సూర్యను జూడన్
తొంగుట తినుట మరచినను
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్
(సింగం చిత్ర ప్రస్తావన)
గంగను శిరమున దాల్చగ
రిప్లయితొలగించండిగంగా ధరు డనుచు బిలువ కంటుగ దోచన్
ఖంగున పార్వతి రౌద్రము
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్
కవిమిత్రులారా,
రిప్లయితొలగించండినమస్కృతులు.
ఈరోజు 'ప్రజ - పద్యం' సమూహం వారి పుస్తకావిష్కరణ సభకు వెళ్ళి ఇప్పుడే నెలవు చేరాను. అలసట కారణంగా ఈనాటి మీ పూరణలను సమీక్షించలేను. మన్నించండి.
రంగడుగజగజవణకును
రిప్లయితొలగించండిసింగమ్మును గాంచినపుడె, చింతలు దొలఁగున్"
రంగని నేసేవించిన
రంగనికృపకలుగుగతనరయమునమనకున్
సింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా
రిప్లయితొలగించండిసింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమెట్లగున్
సింగముజూడగామదినిజెప్పగరానిభయంబుగల్గుచు
న్నంగములన్నియున్ వణుకయచ్చటనుండకపారిపోదుమా
రంగములో దిగెన్ శశము ప్రాణము నిల్పుకొనంగ బుద్ధితో
రిప్లయితొలగించండివంగగ జేసి సింగమును బావిని నీడ మరొక్క సింగమన్
భంగిని దెల్పఁ గోపమున వానిని గూల్చఁగ దూక సిద్ధమౌ
సింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా!
డా.బల్లూరి ఉమాదేవి.5/11/17
రిప్లయితొలగించండిశింగన మలలో శ్రీనర
సింగని మందిరము జూడ శ్రీమతి తోడన్
చెంగట చేరుచు నానర
సింగమ్మును గాంచినపుడె చింతలు దొలఁగున్.
బంగరు భూమియైన మన భారత ఖండపు దక్షిణమ్మునన్
రిప్లయితొలగించండిబంగళ తోయధిన్ దరిని పర్వత శ్రేణికి శృంగమందునన్
హంగులు మీరగన్ వెలయు నాఖువ మానవ మేళవమ్మదౌ
సింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా!
ఆఖువు = వరాహము
రిప్లయితొలగించండివింగడమై శుభమ్ముగను వేంకట నాథుని సన్నిధిన్నటన్
మంగళ నాదమెల్లెడల మంగళ సూత్రము కంఠమందునన్
ముంగిట ముద్దులొల్కు సతి మోము, లలాటముపై భళారె బా
సింగముఁ జెంగటం గనినఁ జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా!
జిలేబి
తొలగించండి*ముద్దులొల్కు పతి మోము
చెంగున చౌకళించుచును చేరగ వచ్చిన తెల్గుదేశపున్
రిప్లయితొలగించండిదొంగలు పారిపోయిరహ దూకుచు గాండ్రిలు కల్వకుంటడౌ
సింగముఁ జెంగటం గనినఁ;.. జింతలు దీరుట తథ్యమే కదా
పొంగగ కల్లు ముంతలిట ప్రొద్దున రాతిరి భాగ్యనగ్రినిన్