అమ్మా! మందాకినీ గారూ! గృహ శృంగారము అనే పదములలో వట్రువసుడి అచ్చునకే సంకేతము కాని హల్లునకు కాదు. ఋ అచ్చే కదా. అందుకే దాని ముందున్న పదము హ లఘువే అగుతుంది. గురువు కాదు. స్వస్తి.
శ్రీ నేమాని గురువుల పద్యంలో దృగ్దృశ్యవివేకానికి శ్రీమదాదిశంకరుల వారు ప్రవేశపెట్టిన రజ్జుసర్పభ్రాంతిని పరికరించుకోవటం కల్పనకు ఎంతో గాంభీర్యాన్ని సంతరించిపెట్టింది.
అదే భ్రాంతిమత్త్వం మఱదలి పుణ్యమా అని చెంపదెబ్బకు దారితీసిన దృశ్యాన్ని శ్రీ మిస్సన్న గారు రసాభాస చమత్కారంగా కన్నులకు కట్టారు!
సమస్యలో "మాఱు" అన్న ఒక్క దళం మూలాన నేటి పూరణలలో ఇన్ని పరివర్తనలు, పరావర్తనలు పర్యావర్తన లేకుండా ప్రవర్తిల్లాయి.
సరస్వతీ స్వరూపులైన గురువర్యులు శ్రీ శంకరయ్యగారికి,శ్రీ పండిత నేమానిగారికి, శ్రీ చింతా రామకృష్ణారావుగారికి, కవిమిత్రులు అందరికి నా నమస్కారములు. శ్రీ నందన నామ సంవత్సర ఉగాది పర్వదిన శుభాకాంక్షలు.
అయ్యా , తప్పు తెలుసుకోవాలన్న ఆత్రుతయే కాని మరో ఉద్దేశ్యము లేదు. దయచేసి మీరు మన్నింపు అను మాట వాడవలదు.
రిప్లయితొలగించండితారాపంక్తులు తోరణమ్ములగు నందమ్మంత వీక్షించుచున్
క్షీరాబ్ధిన్ జనియించు బాలుడు గృహశృంగారమున్ పెంచ, నా
ధారిత్రిన్ గను, సంచరించెదమిదే, దాక్షాయణీ! శైలజా
తా! రా! ర మ్మని పిల్చె శంకరుఁడు సంధ్యావేళ నుత్సాహియై.
చంద్రుడు వెన్నెలలతో వెల్లవేయగా, తారలు తమ గృహమునకు తోరణంబుగా, నిఖిల భువనము తమ గృహంగా నెలకొన్న ఆదిదంపతులు సంధ్యావేళ ధాత్రిని సంచరించు సంరంభము.
రెండో పాదములో హ గురువు అవుతుంది కాబట్టి గణములు సరిగ్గాఉన్నాయనే అనుకుంటున్నాను.
అమ్మా! మందాకినీ గారూ! గృహ శృంగారము అనే పదములలో వట్రువసుడి అచ్చునకే సంకేతము కాని హల్లునకు కాదు. ఋ అచ్చే కదా. అందుకే దాని ముందున్న పదము హ లఘువే అగుతుంది. గురువు కాదు. స్వస్తి.
రిప్లయితొలగించండిచేరిరి దేవ రాక్షసులు చిల్కిరి క్షీర సముద్ర మంతటన్
రిప్లయితొలగించండికోరిన దందగా సుధను కోరుచు పోరును సల్ప నెంచగా
వైరుల మోసగింఛి తన వారికి మేలును జేయ శ్రీ హరే
మారె నతండు సుందరిగ మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా.
అందరికీ వందనములు !
రిప్లయితొలగించండిఅందరి పూరణలూ అలరించు చున్నవి !
భస్మాసురుని బారినుండి శంకరుని రక్షించుటకు మహా విష్ణువు :
01)
________________________________________________
దారుణ భక్తియోగమున - ధ్యానము జేయుట వల్ల బొంది యా
మారణ కారకమ్మునట - మచ్చును జూడగ నెంచినట్టియా
ఘోరము నాపగా దలచి - గోముగ నాట్యము సేయబూనుటన్
మారె నతండు సుందరిగ - మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా !________________________________________________
శ్రీయుతులకు ప్రణామములు!
రిప్లయితొలగించండినటరత్న అక్కినేని నాగేశ్వరరావు గారి నానారసపోషణం:
చేరి ప్రసిద్ధికై చలనచిత్రపు రంగము నక్కినేని నా
నా రస పాత్రధారుఁ డయి, నాయకుఁడై మురిపింపఁజేసె భూ
దారునిగా, మహాత్మునిగఁ, దాతగఁ, బ్రేమికుగాఁ, దఱిన్ మఱిన్
మారె నతండు సుందరిగ, మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా.
శ్రాద్ధదేవ మనువు కొడుకు సుద్యుమ్నునికి దారుకావనంలో సతీపతుల ఏకాంతాన్ని భంజించినందుకు శాపం కలిగి స్త్రీగా మాఱిన భాగవత కథ:
కోరికమై సతీపతులు గుబ్బలిపట్టియు, కృత్తివాసుఁడున్
జేరిక దారుకోపవనసీమల మారుని కేళిమీఱ దై
వారఁగఁ జూచి భూమిపతి వారల శాపవచఃఫలంబునన్
మారె నతండు సుందరిగ, మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా.
విధేయుఁడు,
ఏల్చూరి మురళీధరరావు
ఆ రమణీయ ప్రాంతమున నంగనలే యధినేత్రులంట, యే
రిప్లయితొలగించండిపూరుషుడేని చొచ్చునెడ ముప్పులు తప్పవు వాని కౌట నా
తీరు నెరుంగకే యొకడు దివ్య శరీరుడు పోయె స్వేఛ్ఛమై
మారె నతండు సుందరిగ మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా
ఔర! భుజంగమున్ గనరె యజ్ఞులు రజ్జువునందు నట్టులే
రిప్లయితొలగించండికూరిచే మాయగాడొకడు కొండొక దర్పణ మందు జూచుచో
మారును రూపముల్ క్షణము మాత్రము, నొక్కడు పోయి నిల్వగా
మారె నతండు సుందరిగ మంజులవాణిగ నద్భుతమ్ముగా
చిన్న సవరణ : నా 2వ పద్యములో 2వ పాదములో "కూరిచే" అని టైపు తప్పు దొరలినది -- దానిని కూరిచె అని చదువుకొనవలెను.
రిప్లయితొలగించండిరామక్రిష్ణుండు మగవానిగ పుట్టిన వాడై
రిప్లయితొలగించండిభామామణీ మానసంబును తెలియ గోరినవాడై,
పరమహంస అయి జనుల లలరారింప
మారె నతండు సుందరిగ మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా
జిలెబీ
పై పూరణ సరిచేయుటకు ప్రయత్నిస్తాను.
రిప్లయితొలగించండిఅంతవరకూ,
క్షీరపు సాగరమ్మదియె; శ్రీకరుడై సిరి వల్లభుండదో,
చేరెను కూర్మరూపమున; శ్రీరమ తా వరియించిచేరగా,
నీరజ నేత్రుడై నిలిచె; నిక్కము ధర్మపు పక్షపాతియై
మారె నతండు సుందరిగ మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా.
ఏదో సినిమాలో ,ద్వారపాలకులు లోనికి వెళ్ళకుండా అడ్డుకుంటే
రిప్లయితొలగించండిరాజమందిరంలో ప్రవేశించుటకు నాయకుడు :
2)
________________________________________________
కోరిక తీరగా మిగుల - గుర్వుగ లోనికి వెళ్ళబూనగన్
సారెకు సారెకున్నతని- ఛాయను సైతము యడ్డుచుండగన్
దూరగ రాజమందిరము- దూఱుచు ద్వారపు రక్షకుల్మదిన్
మారె నతండు సుందరిగ - మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా !
________________________________________________
గుర్వు = గొప్ప(గౌరవము)
గురువర్యులకు నమస్కారములతో
రిప్లయితొలగించండిచిన్న హాస్య సన్నివేశ్యము యువరాణిని ప్రేమించుటకు పోవు యువకునపై
-----
మారె నతండు సుందరిగ, మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా
చీరెను గట్టి, కాటుకను చెక్కిలి జుక్కగబెట్టి, లోనికిన్
దూరగ రాజమందిరపు త్రోవన రాణియెజిక్కె, చేరగా
కోరిన రాణివాసమును కూరిమిజెందెను నాతడిమ్ముగా|
పాతాళ భైరవి సినిమాలో రేలంగిని యశస్వి (ఎస్.వి.ఆర్) మంత్రిస్తే :
రిప్లయితొలగించండి3)
________________________________________________
దూరిన మాంత్రికుణ్ణతని - ధూర్తపు వర్తన నాగ్రహమ్ముచే
తీరుగ మంత్రదండమును - త్రిప్పుచు మంత్రము నుచ్ఛరింపగన్
కూరిమి యాపె నంత నల- కూబరుడే గని మెచ్చునట్లుగా
మారె నతండు సుందరిగ - మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా !
________________________________________________
సువర్ణసుందరి సినిమాలో నాగేశ్వరరావు :
రిప్లయితొలగించండి4)
________________________________________________
ప్రేరణ ణింద్రుడే యొసగ - ప్రేమికు లైనను వీడి యొండొరుల్
దారులె వేరులైన తరి - దారుణ కానన మందు తిర్వుచున్
సార విహీన జీవితము - సర్పపు శాపము మార్చ నయ్యెడన్
మారె నతండు సుందరిగ - మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా !
________________________________________________
మారునిగన్నతండ్రి, పలుమారులు రూపము మార్చు దిట్ట,దై
రిప్లయితొలగించండిత్యారి, రమాధవుండు, సకలామరభాగ్యవిధాయకుండు, బృం
దారకకోటి రక్షణకు తన్మయభావముతోడ నప్పుడున్
మారె నతండు సుందరిగ, మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగన్.
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిసుందరమైన, మధుర మంజులమైన పూరణ లిచ్చిన మిత్రులకూ, పెద్దలకూ అభినందనలు, అభివాదములు.
రిప్లయితొలగించండినా సరదా పూరణ :
చేరెను మెల్లగా వెనుక, జేర్చెను నాతిని కౌగిటింట, రె-
ప్పారెడు లోన చెళ్ళుమనె పాపము చెంప! మఱంద లామె! యా
చీరను గాంచి యెఱ్ఱనని శ్రీమతి నూహల జేసె భర్త! యే-
మారెనతండు సుందరిగ మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా
క్షీరసముద్ర మధ్యమున జిత్రముగా సుధ పాత్ర వెల్వడన్
రిప్లయితొలగించండిఆ రజనీచరుల్ బలిమి నా కలశమ్మును గొంచు బారగన్
వారిజనేత్రు డాపద నివారణచేయ నిలింప పాళికిన్
మారె నతండు సుందరిగ ,మంజుల వాణిగ నద్భుతంబుగన్ .
-----------
ఆర్యా,నా ఉగాది పద్యములు ,నిన్న వ్రాసినవి కూడా ప్రచురించ గోరెదను.
కోరిన భార్య లభ్యమయి కోరికలన్నియు తీరుచుండినన్
రిప్లయితొలగించండిమారెను జీవితంబు మరి మారని జీతము నేడిపించగా
చారెడు తిండిగింజలకు చేతులు జాపెడి దుస్థితిం బడన్
మారెనతండు సుందరిగ మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా
వామనకుమారా ! మూడవ పాదంలో యతి దోషము !
రిప్లయితొలగించండివామనకుమారా !
రిప్లయితొలగించండిసమస్య పాదాన్ని మీరే ఊహతో అన్వయించారో ఒక వ్యాఖ్య పెడితే
అందరికీ అర్థమవుతుంది !
అంతా మీలాగే ఆలోచించ లేరుగదా !
ఉ. భూరిపరాక్రమాన్వితుడు భూపతి డస్సి హ్రదంబు గాంచి త
రిప్లయితొలగించండిన్నీరములన్ వెసన్ మునుగ నెంచుట దోసము కాకపోయినన్
దారుణ మంబ శాప మది దాకక మానదు తక్షణంబ తా
మారె నతండు సుందరిగ మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా.
మాన్యశ్రీ శ్యామలరావు గారికి ప్రణామం!
రిప్లయితొలగించండిమీరు తక్షణంబ = తత్ క్షణమునందే అని సంధిని అందరి వలె వ్యావహారికంగా ప్రయోగించినట్లు కనబడుతున్నా, శాపమది తాకక మానదు, తక్షణంబ = తత్ శాపవాక్యకృత శిల్పకర్మవిశేషమే! అన్నట్లు "అద్భుతంబుగా తా మారె నతండు" అన్న సమంజసమైన అన్వయం స్ఫురిస్తున్నది.
అస్తు!
ఏల్చూరి మురళీధరరావు
శ్రీ నేమాని గురువుల పద్యంలో దృగ్దృశ్యవివేకానికి శ్రీమదాదిశంకరుల వారు ప్రవేశపెట్టిన రజ్జుసర్పభ్రాంతిని పరికరించుకోవటం కల్పనకు ఎంతో గాంభీర్యాన్ని సంతరించిపెట్టింది.
రిప్లయితొలగించండిఅదే భ్రాంతిమత్త్వం మఱదలి పుణ్యమా అని చెంపదెబ్బకు దారితీసిన దృశ్యాన్ని శ్రీ మిస్సన్న గారు రసాభాస చమత్కారంగా కన్నులకు కట్టారు!
సమస్యలో "మాఱు" అన్న ఒక్క దళం మూలాన నేటి పూరణలలో ఇన్ని పరివర్తనలు, పరావర్తనలు పర్యావర్తన లేకుండా ప్రవర్తిల్లాయి.
ప్రతి శుభోదయాన ఇంతమంది ఇన్నిన్ని సొగసైన ఆలోచనాలోచనాలకు వెలుగునిస్తున్న మాన్యశ్రీ కంది శంకరయ్య గారికి ధన్యవాదాలు.
అందరికీ ఉగాది పండుగ శుభాకాంక్షలు!
క్షమించాలి
రిప్లయితొలగించండిఒక పద్యమే తప్పులు తడకలతో రాయగల నా ఫేసుకి రెండోది కుడాను ? ? ?
------------------------------------------------
గారడి చేయ నేరిమిగ గాత్రము జెప్పుచు మంత్ర దండమున్
జోరుగ ద్రిప్పగా కొడుకు జూపును నాటల పాటలన్ వినన్
మీరిన మాయచే నతని మేనిని గాంచిన నాక్షణంబు నన్
మారె నతండు సుందరిగ మంజుల వాణిగ నద్భుతంబు గా !
--------------------------------------------------------------------
సోదర సోదరీ మణు లందరికీ " నందన నామ సంవత్సర " ఉగాది శుభ కాంక్షలు
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండికోరెను శ్రీహరుం డసుర కోటిని మోదము చెంద నీయగా
రిప్లయితొలగించండివారడి నెంచకుండ తను వేషము పూనిన మోహనాంగి యై
మారెనతండు సుందరిగ మంజుల వాణిగ నద్భుతంబు గా !
జేరెను దానవుల్ సురలు చేకొన గోరుచు పీయుషంబు కై
---------------------------------------------------------------
వారడి= తేడా , బేధము .
శ్రీ వసంత కిశోర్ గారికి
రిప్లయితొలగించండినమస్కారములు.
సమన్వయ లోపం వల్ల పద్యం సరిగా కుదరలేదని కొంచెం ఆలస్యంగా అర్ధం అయింది. మరలా ప్రయత్నిస్తాను.
ధన్యవాదములు.
అందరికీ నందన నామ సంవత్సర శుభాకాంక్షలు.
రిప్లయితొలగించండినందనానికందరికీ హృదయ పూర్వక వందనాలు మరియూ శుభాకాంక్షలు :
రిప్లయితొలగించండిమురళీధరరావుగారి స్ఫూర్తితో :
దేవాంతకుడు మొదలైన సినిమాలలో ఆడవేషం వేసిన
అన్నగారు(ఎన్.టి.ఆర్) :
5)
________________________________________________
కోరిక లీరిక ల్మొలవ - కూరిమి నాతడు చిత్రరంగమున్
చేరెను ! కీర్తి గాంచె నట - చేవను దెల్పెడి పాత్ర లెన్నియో
ధారణ జేసి , సొంపిలగ - ధన్యత గాంచెను ! తత్‌క్రమాగతిన్
మారె నతండు సుందరిగ - మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా !
________________________________________________
అందరికీ శ్రీ నందన ఉగాది శుభాకాంక్షలు.
రిప్లయితొలగించండి- మంత్రిప్రగడ వేంకట బాలసుబ్రహ్మణ్యం (బెంగళూరు)
శ్రీ గురుభ్యోనమ:
రిప్లయితొలగించండిసరస్వతీ స్వరూపులైన గురువర్యులు శ్రీ శంకరయ్యగారికి,శ్రీ పండిత నేమానిగారికి, శ్రీ చింతా రామకృష్ణారావుగారికి, కవిమిత్రులు అందరికి నా నమస్కారములు. శ్రీ నందన నామ సంవత్సర ఉగాది పర్వదిన శుభాకాంక్షలు.
మురళీ ధర రావు గారూ ధన్యవాదములు.
రిప్లయితొలగించండిగురువర్యులకు, కవిమిత్రులకు, బ్లాగు వీక్షకులు అందరికీ శ్రీ నందన నామ సంవత్సర ఉగాది పర్వదిన శుభాకాంక్షలు.
రిప్లయితొలగించండిఏల్చూరి వారూ మీరు భూరిపరాక్రమాన్వితుడు... పద్యం యొక్క అన్వయాన్ని చాలా చక్కగా వ్యాఖ్యానించారు.
రిప్లయితొలగించండిభారపు కోతి చేష్టలను వందల నిందలు మోపి మోడిపై
రిప్లయితొలగించండిదూరుచు దొంగవంచు భళి తుంటరి పల్కుల రాళ్ళు రువ్వుచున్
పోరున నోడ రాహులుడు పొంకము మీరగ సిగ్గులొల్కుచున్
మారె నతండు సుందరిగ మంజులవాణిగ నద్భుతంబుగా