కలికి దమయంతి నప్పుడు కలసియె నేనుందుననిన కాఠిన్యముతో నలుడే వదలెను నిశిలో నలువ లిఖితమును చెరుపగ నలవియె యగునా?
ఈ మహారణ్య వాసమ్ము నెటుల నోపు నీలతాంగి? నే వీడి పోయెదను గాకఅంత నియ్యింతి పుట్టింటి కరుగు ననుచుదలచి నలుడేగె వీడుచు దార నకట!
గాఢ ని ద్ర యం దుండగ గని కరంబు కొంచె మైనను జూడక కుమతి తోడ నాలి విడిచెను నలుడు నా యడవి లోన దార దమ యంతి నక్కట దౌష్ట్యు డతడు
వలచి మనువాడి దమయంతి నలుని జేరె కష్ట మెంతటి వార్నైన కఠిను జేయవనమున వనజాక్షివదల పాడియౌనెనలువ వ్రాతను మార్చుట నలుని తరమె?
తనరి నలదమయంతు లిద్దరును దీర్ఘవాసర నిశల్ సలిపిరి పుష్పశర బాధ్య మానలై నందన వనమ్ములోన దలిరు తల్పముల మృణాల నలిన దళము లందు
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
నలదమయంతు లిద్దరు మన: ప్రభవానల బాధ్యమానలై .... అనే ప్రశస్తమైన పద్యాన్నే కొద్దిగా మార్చి :
ఎండ కన్నొల్ల నట్టిదీ యింతి యకట వెంట వచ్చెను వనముల కంటి నన్ను వలదు వలదన్న వదలక, యలసి పోయెనడవి పొదలను రాళ్ళను నడచి నడచి.హంస తూలికా తల్పమ్ము నందు పండు నట్టి సుకుమారి యీరాత్రి యటవి నిచట కటిక నేలపై శయనించె కరుగ గుండె గొప్ప దౌర్భాగ్యుడౌ పతి గూడు కతన.యెంత చెప్పిన వినదాయె నేమి సేతు నిట్టి దురదృష్ట జాతకు నీమె పొందెనెట్లు పంపింతు వెన్కకు నింతి ననుచు మిగుల వగచెను యోచించె పొగిలి నలుడు.విడచి పెట్టెద నిప్పుడే వెలది నిచట నేక వస్త్రమ్ము రెండుగా నింత చించి కరుణ గలవార లెవరైన నరసి యామె నప్ప జెప్పగ పుట్టింట నగును మేలు.గుండె బరువెక్క నారాజు బండ బారి లేచె మెల్లగ ప్రేమతో చూచె సతిని రెండుగా చీల్చె వస్త్రమ్ము లేమ నొంటి జేసి కలసివోయెను నిశి జింత తోడ.
దారబంధమ్మువిడచుచు దారివెతకిదారుణంబునకొడిగట్టె ధరణివిభుడుదారతనుజూపనొల్లడాధారమేదిదారకంబులు కామవాత్సల్యములును. దార = భార్య ధరణివిభుడు + ఉదారతన్ = రాజు వాత్సల్యమును దారకము = చీల్చునది, భేదించునది,
ఆమె యిడుమల భరియింప నలవిగాక పత్ని దమయంతి నడవిలో వదలి వెడలె నలమహారాజు ,చింతామనస్కుడగుచు కర్మవశమును దప్పింప గలరె యెవరు?
నల దమయంతులపై చక్కని పద్యాలను రచించిన కవిమిత్రులు....గోలి హనుమచ్ఛాస్త్రి గారికి, పండిత నేమాని వారికి, సుబ్బారావు గారికి, సహదేవుడు గారికి, నాగరాజు రవీందర్ గారికి, (ప్రసిద్ధ పద్యానికి అనుకృతి బాగుంది)మిస్సన్న గారికి, (అద్భుతమైన ఖండిక!)సంపత్ కుమార్ శాస్త్రి గారికి, కమనీయం గారికి, అభినందనలు, ధన్యవాదాలు.
కలికి దమయంతి నప్పుడు
రిప్లయితొలగించండికలసియె నేనుందుననిన కాఠిన్యముతో
నలుడే వదలెను నిశిలో
నలువ లిఖితమును చెరుపగ నలవియె యగునా?
ఈ మహారణ్య వాసమ్ము నెటుల నోపు
రిప్లయితొలగించండినీలతాంగి? నే వీడి పోయెదను గాక
అంత నియ్యింతి పుట్టింటి కరుగు ననుచు
దలచి నలుడేగె వీడుచు దార నకట!
గాఢ ని ద్ర యం దుండగ గని కరంబు
రిప్లయితొలగించండికొంచె మైనను జూడక కుమతి తోడ
నాలి విడిచెను నలుడు నా యడవి లోన
దార దమ యంతి నక్కట దౌష్ట్యు డతడు
వలచి మనువాడి దమయంతి నలుని జేరె
రిప్లయితొలగించండికష్ట మెంతటి వార్నైన కఠిను జేయ
వనమున వనజాక్షివదల పాడియౌనె
నలువ వ్రాతను మార్చుట నలుని తరమె?
తనరి నలదమయంతు లిద్దరును దీర్ఘ
రిప్లయితొలగించండివాసర నిశల్ సలిపిరి పుష్పశర బాధ్య
మానలై నందన వనమ్ములోన దలిరు
తల్పముల మృణాల నలిన దళము లందు
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండినలదమయంతు లిద్దరు మన: ప్రభవానల బాధ్యమానలై .... అనే ప్రశస్తమైన పద్యాన్నే కొద్దిగా మార్చి :
రిప్లయితొలగించండిఎండ కన్నొల్ల నట్టిదీ యింతి యకట
రిప్లయితొలగించండివెంట వచ్చెను వనముల కంటి నన్ను
వలదు వలదన్న వదలక, యలసి పోయె
నడవి పొదలను రాళ్ళను నడచి నడచి.
హంస తూలికా తల్పమ్ము నందు పండు
నట్టి సుకుమారి యీరాత్రి యటవి నిచట
కటిక నేలపై శయనించె కరుగ గుండె
గొప్ప దౌర్భాగ్యుడౌ పతి గూడు కతన.
యెంత చెప్పిన వినదాయె నేమి సేతు
నిట్టి దురదృష్ట జాతకు నీమె పొందె
నెట్లు పంపింతు వెన్కకు నింతి ననుచు
మిగుల వగచెను యోచించె పొగిలి నలుడు.
విడచి పెట్టెద నిప్పుడే వెలది నిచట
నేక వస్త్రమ్ము రెండుగా నింత చించి
కరుణ గలవార లెవరైన నరసి యామె
నప్ప జెప్పగ పుట్టింట నగును మేలు.
గుండె బరువెక్క నారాజు బండ బారి
లేచె మెల్లగ ప్రేమతో చూచె సతిని
రెండుగా చీల్చె వస్త్రమ్ము లేమ నొంటి
జేసి కలసివోయెను నిశి జింత తోడ.
దారబంధమ్మువిడచుచు దారివెతకి
రిప్లయితొలగించండిదారుణంబునకొడిగట్టె ధరణివిభుడు
దారతనుజూపనొల్లడాధారమేది
దారకంబులు కామవాత్సల్యములును.
దార = భార్య
ధరణివిభుడు + ఉదారతన్ = రాజు వాత్సల్యమును
దారకము = చీల్చునది, భేదించునది,
రిప్లయితొలగించండిఆమె యిడుమల భరియింప నలవిగాక
పత్ని దమయంతి నడవిలో వదలి వెడలె
నలమహారాజు ,చింతామనస్కుడగుచు
కర్మవశమును దప్పింప గలరె యెవరు?
నల దమయంతులపై చక్కని పద్యాలను రచించిన కవిమిత్రులు....
రిప్లయితొలగించండిగోలి హనుమచ్ఛాస్త్రి గారికి,
పండిత నేమాని వారికి,
సుబ్బారావు గారికి,
సహదేవుడు గారికి,
నాగరాజు రవీందర్ గారికి, (ప్రసిద్ధ పద్యానికి అనుకృతి బాగుంది)
మిస్సన్న గారికి, (అద్భుతమైన ఖండిక!)
సంపత్ కుమార్ శాస్త్రి గారికి,
కమనీయం గారికి,
అభినందనలు, ధన్యవాదాలు.