శ్రీపతి శాస్త్రి గారూ, చక్కని పద్యం. పద్యాంతంలో - బుద్ధిమంతుడై అని కాకుండా, బుద్ధిశాలివై అనండి.బుద్ధిమంతుడై అన్నప్పుడు - ప్రథమ పురుష - వాడు బుద్ధిమంతుడై , వీడు బుద్ధిమంతుడై అన్న అర్థం. బుద్ధిశాలివై అన్నప్పుడు, మధ్యమ పురుష - అంటే నీవు బుద్ధిశాలివై అన్న అర్థం. పద్యం 'ఎదుట నిలుచున్న వ్యక్తికి ' నిర్దేశం చేస్తున్నట్లుంది కనుక మధ్యమ పురుష లో ఉన్నట్టు లెక్క.
మిస్సన్న గారి పద్యం మనసుకు హత్తుకునేలా ఆర్ద్రంగా ఉంది.వారికి అభినందనలు. ఒకట్రెండు చిన్న సవరణలు. ద్వితీయ పాదాంతంలో - ' నిద్రవోవుచున్ ' అనీ, చతుర్థ పాదంలో ' తండ్రికి నొజ్జలకెల్ల వారికిన్ ' అనీ మారిస్తే బాగుంటుంది. ' గురువులకు ' అన్న రూపం ఛందస్సుకోసం "గుర్వులు" కానేరదు కానీ గుర్వు అన్న పదానికి వేరే అర్థముంది. అందుకే యీ సవరణ. అలాగే సమయం సందర్భం కాబట్టి ఇక్కడే పఠితృ మహాశయులకు ఇంకో సూచన. గురువు అన్న పుంలింగ శబ్దాన్ని - స్త్రీ ఉపాధ్యాయినులను సూచించడం కోసం కొంతమంది ' గుర్విణి ' అని వాడుతూంటారు. అది మహా దోషం. గుర్విణి అంటే ఉపాధ్యాయిని కాదు, నిండు చూలాలు అన్న అర్థం. ప్రముఖ విద్వత్కవి మొవ్వ వృషాద్రిపతి గారి నోట ప్రసంగ వశాత్తు విన్న మాటల ప్రకారం ' వారి పాఠశాలలో ఒక ఉపాధ్యాయిని పదవీ విరమణ సందర్భంగా ' ఒకానొక ఔత్సాహిక ఉపాధ్యాయ కవి ' అమ్మ గుర్విణి వందనాలందుకొమ్మ ' అన్న మకుటం తో పద్యాలు వ్రాసుకొచ్చి చదువుతూంటే - విస్తుపోవడం , ఆ తరువాత నవ్వుకోవడం ' అభిజ్ఞుల ' వంతయ్యింది. స్వస్తి.
లక్ష్మీదేవి గారూ, ‘కోటికిన్+అనయము=కోటికి ననయము’ కావాలి. కాని కొన్నిచోట్ల ఇటువంటి సంధర్భాల్లో ‘కోటికి న్ననయము’ అనే విధంగా ప్రయోగాలు కనిపిస్తున్నాయి. (ముఖ్యంగా పోతన కవిత్వంలో)
మీరు మొదటగా పోస్ట్ చేసిన పద్యం క్రింద నా వ్యాఖ్య ఉంది కదా... దాని క్రింద ‘ప్రత్యుత్తరం’ అని ఉంటుంది. దానిని క్లిక్ చేసి వచ్చిన బాక్సులో టైప్ చేసి మీ సవరణను పోస్ట్ చేయాలి. ఈ సవరణ పద్యంలో ‘దయార్ద్ర’ను సరిచేయలేదు. లేక ‘దయా+అర్థ చిత్తుడై’ అని మీ భావమా/
మీరు మొదటగా పోస్ట్ చేసిన పద్యం క్రింద నా వ్యాఖ్య... దాని క్రింద ‘ప్రత్యుత్తరం’ అని ఉంటుంది. దానిని క్లిక్ చేసి వచ్చిన బాక్సులో టైప్ చేసి మీ సవరణను పోస్ట్ చేయాలి.
అందరికీ వందనములు !
రిప్లయితొలగించండిఅందరి పూరణలూ అలరింప నున్నవి !
మంచిమాటలు :
01)
________________________________________________
అనిశము సర్వ భూతముల - యందిల ప్రేమను పంచగావలెన్
వనితల నెల్ల వేళలను - పావన దృష్టిని జూడగా వలె
న్ననదగు సర్వ కాలముల - నా హరి నామమె సేమ మిచ్చుటన్
విననగు పెద్దలెవ్వరును - వేడుక సుద్దు లవెన్ని జెప్పినన్
________________________________________________
మీ పద్యం బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండివలెన్ + అనదగు? వసంతకిశోర్ గారు?
తొలగించండిలక్ష్మీదేవి గారూ,
తొలగించండిఆ ప్రయోగంలో దోషం లేదు కాని, సర్వత్రా అనుసరణీయమైనది కాదు. ఏదో తప్పని పరిస్థితిలో తప్ప...
మంచిమాటలు :
రిప్లయితొలగించండి02)
________________________________________________
అనిశము సర్వ భూతముల - యందును దైవము జూడగా వలె
న్నెనరును జూపగా వలెను - నేస్తులుగా మది నెంచగా వలెన్
పనిపడి హింసకున్ జెలగి - పాపపు కార్యము జేయ రాదయా
సునిశిత బుద్ధితో మెలగ - శోభనమౌ యిల నెల్లకాలమున్ !
________________________________________________
మీ రెండవ పద్యం బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిఅనిశము సర్వ భూతముల యందున దాఁ గలడంచుఁ బల్కినన్
రిప్లయితొలగించండివినదగు వారలిచ్చట నవిజ్ఙులె? శ్రీపతి యిచ్చటి స్తంభమందునన్
గనగలమే?యటంచు నట గర్వమదాంధుడు గొట్టినంతనెే
వణకుచుఁ గర్వరుండుఁ గన వచ్చె నృసింహుడు మట్టుపెట్టగన్!
మీ పద్యం బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిరెండవపాదంలో గణదోషం. ‘యిచ్చటి’ తొలగిస్తే సరి.
గురుదేవులకు ధన్యవాదములు. సవరించిన పూరణ:
తొలగించండిఅనిశము సర్వ భూతముల యందున దాఁ గలడంచుఁ బల్కినన్
వినదగు వారలిచ్చట నవిజ్ఙులె? శ్రీపతిఁ స్తంభమందునన్
గనగలమే?యటంచు నట గర్వమదాంధుడు గొట్టినంతనెే
వణకుచుఁ గర్వరుండుఁ గన వచ్చె నృసింహుడు మట్టుపెట్టగన్!
మిత్రులందఱకు నమస్సులు!
రిప్లయితొలగించండిఅనిశము సర్వ భూతముల యందుఁ గృపం గురిపింపఁగా వలెన్
మనమున శాంతితోడ మన మందఱ మిత్తఱి స్నేహమొప్పఁగా
ఘనతనుఁ జాటి హింస విడఁగా వలెఁ బెంచుచు సౌమనస్యమున్
మన విధిఁ దప్పకుండఁ జను మార్గము నీతియె సత్యమే సఖా!
నీతి బోధకమై చక్కని ధారతో మీ పద్యం మనోహరంగా ఉంది. అభినందనలు.
తొలగించండి
రిప్లయితొలగించండిశ్రీగురుభ్యోనమః
అనిశము సర్వభూతములయందు వసింపగ నాత్మ రూపమున్
గనుచు విశాలభావమున గర్వము వీడి చరించువాడవై వినయవిధేయతల్గలిగి పెద్దల నొజ్జల గౌరవించుచున్
ఘనమగు కీర్తి నొందుము జగంబులు మెచ్చగ బుద్ధిమంతుడై.
'జనంబులు మెచ్చెడి పద్యరాజమై' అలరారుతున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిశ్రీపతి శాస్త్రి గారూ, చక్కని పద్యం. పద్యాంతంలో - బుద్ధిమంతుడై అని కాకుండా, బుద్ధిశాలివై అనండి.బుద్ధిమంతుడై అన్నప్పుడు - ప్రథమ పురుష - వాడు బుద్ధిమంతుడై , వీడు బుద్ధిమంతుడై అన్న అర్థం. బుద్ధిశాలివై అన్నప్పుడు, మధ్యమ పురుష - అంటే నీవు బుద్ధిశాలివై అన్న అర్థం. పద్యం 'ఎదుట నిలుచున్న వ్యక్తికి ' నిర్దేశం చేస్తున్నట్లుంది కనుక మధ్యమ పురుష లో ఉన్నట్టు లెక్క.
తొలగించండిడా. విష్ణునందనుల వారికి ధన్యవాదాలు.
తొలగించండిశ్రీ విష్ణునందన్ గారికి కృతజ్ఞతాభివందనములు.
తొలగించండిఅనిశము సర్వభూతములయందు వసింపగ నాత్మ రూపమున్
తొలగించండిగనుచు విశాలభావమున గర్వము వీడి చరించువాడవై
వినయవిధేయతల్గలిగి పెద్దల నొజ్జల గౌరవించుచున్
ఘనమగు కీర్తి నొందుము జగంబులు మెచ్చగ బుద్ధిశాలివై
అనిశము సర్వభూతములయందు కృపామతితో జరించు తా
రిప్లయితొలగించండిదినుచును త్రాగుచున్ వినుచు దిక్కుల జూచుచు నిద్రజెందుచున్
మనమున శ్రీహరిన్ దలచు మాయని భక్తిని నెల్లవేళలన్
దనుజసుతుండు చిక్కుముడి తండ్రికి గుర్వుల కెల్ల వారికిన్.
ప్రహ్లాదుని వ్యక్తిత్వాన్ని వివరిస్తున్న మీ పద్యం ప్రశంసనీయంగా ఉంది. అభినందనలు.
తొలగించండిమిస్సన్న గారి పద్యం మనసుకు హత్తుకునేలా ఆర్ద్రంగా ఉంది.వారికి అభినందనలు. ఒకట్రెండు చిన్న సవరణలు. ద్వితీయ పాదాంతంలో - ' నిద్రవోవుచున్ ' అనీ, చతుర్థ పాదంలో ' తండ్రికి నొజ్జలకెల్ల వారికిన్ ' అనీ మారిస్తే బాగుంటుంది. ' గురువులకు ' అన్న రూపం ఛందస్సుకోసం "గుర్వులు" కానేరదు కానీ గుర్వు అన్న పదానికి వేరే అర్థముంది. అందుకే యీ సవరణ.
తొలగించండిఅలాగే సమయం సందర్భం కాబట్టి ఇక్కడే పఠితృ మహాశయులకు ఇంకో సూచన. గురువు అన్న పుంలింగ శబ్దాన్ని - స్త్రీ ఉపాధ్యాయినులను సూచించడం కోసం కొంతమంది ' గుర్విణి ' అని వాడుతూంటారు. అది మహా దోషం. గుర్విణి అంటే ఉపాధ్యాయిని కాదు, నిండు చూలాలు అన్న అర్థం. ప్రముఖ విద్వత్కవి మొవ్వ వృషాద్రిపతి గారి నోట ప్రసంగ వశాత్తు విన్న మాటల ప్రకారం ' వారి పాఠశాలలో ఒక ఉపాధ్యాయిని పదవీ విరమణ సందర్భంగా ' ఒకానొక ఔత్సాహిక ఉపాధ్యాయ కవి ' అమ్మ గుర్విణి వందనాలందుకొమ్మ ' అన్న మకుటం తో పద్యాలు వ్రాసుకొచ్చి చదువుతూంటే - విస్తుపోవడం , ఆ తరువాత నవ్వుకోవడం ' అభిజ్ఞుల ' వంతయ్యింది. స్వస్తి.
డా. విష్ణునందన్ గారూ,
తొలగించండిమిస్సన్న గారి పద్యంలో సవరణలు సూచించినందులకు, వానిని అనుసరిస్తూ మిత్రులకు ఉపయుక్త విషయాన్ని వివరంగా, హాస్యస్ఫోరకంగా తెలియజేసినందుకు ధన్యవాదాలు.
నేను తరచు చేసే తప్పును సరిదిద్ది మంచి సూచనలను చేసిన డా. విష్ణునందనులకు ధన్యవాదములు.
తొలగించండిఅనిశము సర్వ భూతముల యందిల దైవము జూచు చుండియు
రిప్లయితొలగించండిన్దనరగ బ్రేమ భావము లు తప్ప క వర్తిలు చున్మ నం గగా
న్న నయము శాంతి సౌఖ్యము లు యాయత రీతి నొప్పవే ?
యనుపమ ! నీవె దెల్పు మది యాయువు గూడను వృధ్ధి చెంద దే ?
మీ పద్యం బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిమూడవపాదంలో గణదోషం. ‘సౌఖ్యములు+ఆయత’ అన్నప్పుడు యడాగమం రాదు. ‘మనంగగా| ననయము శాంతి సౌఖ్యములె యాయత రీతిని నొప్పుచుండవే...’ అందామా?
అనిశము సర్వ భూతముల యందును ప్రేమను జూపగా వలెన్
రిప్లయితొలగించండిధనమును మాటు జేయక, నుదారము జూపుచు పేదవారలన్
తనదగు రీతి వారి పరితాపము తీర్చుట మానుషంబగున్
కనికరమున్న వారలను గాచును దైవము సర్వ కాలమున్.
చక్కని పద్యం. బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండిఅనిశము సర్వ భూతముల నాత్మగ నిల్చిన శ్రీహరిన్ సదా
రిప్లయితొలగించండికని మది సంతసించుతఱి కక్షలు పోరులు నుండునే కదా!
మనుజులు బుద్ధి గల్గినను మంగళమెల్లెడ నిల్పకుందురే?
తనదగు లాభమెద్ది యని తప్పుడు లెక్కల నుందురే? కటా!
మీ పద్యం మెచ్చఁ దగినది. అభినందనలు.
తొలగించండిఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
తొలగించండిఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
తొలగించండిఅనిశము సర్వభూతములయందు నుదార కృపాళుడై యిలన్
రిప్లయితొలగించండివినయ విధేయ తన్గురుల వృద్దజనంబుల గారవించుచున్
మనమున నిత్యతాపమదమత్సర మోహగుణాళి దూరుడై
యనునయ వాక్యసంపదల నార్తుల గాచుచు నుండ ధన్యుడే
చక్కని పద్యాన్ని అందించారు. అభినందనలు.
తొలగించండి:అనిశము సర్వభూతముల యందు పరాత్పరు డాత్మరూపుడై
రిప్లయితొలగించండిమనుచును.బాల్య యౌవన సమస్త దశల్ పరిణామ మందుచున్
తనువును వీడి పోవు నిది తథ్యము. నిత్యము జీవకోటికిన్
అనయము యాత్మశోధనము అందు కొనంగను విష్ణు సన్నిధిన్
కిన్ + అనయము? తిమ్మాజీ రావు గారు?
తొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండి‘అనయము నాత్మ శోధనము నందుకొనంగను..’ అనండి.
లక్ష్మీదేవి గారూ,
తొలగించండి‘కోటికిన్+అనయము=కోటికి ననయము’ కావాలి. కాని కొన్నిచోట్ల ఇటువంటి సంధర్భాల్లో ‘కోటికి న్ననయము’ అనే విధంగా ప్రయోగాలు కనిపిస్తున్నాయి. (ముఖ్యంగా పోతన కవిత్వంలో)
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
తొలగించండిఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిమీ పూరణ బాగున్నది. అభినందనలు.
రిప్లయితొలగించండిరెండవపాదంలో గణదోషం. ‘ఘనుడగు + అంబుజోదరుడు’ అన్నప్పుడు యడాగమం రాదు. ‘ఘనుడగు నంబుజోదరుడు కాంచ తరమ్మొకొ నా విలాసముల్’ అనండి.
‘సతమ్మును నార్తుల’ అనండి.
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిగురువుగారి సవరణలకు ధన్యవాదములు.
రిప్లయితొలగించండిరెండవ పాదాన్ని సవరించారు. బాగుంది. కాని సంధిదోషాలు అలాగే ఉన్నవి.
తొలగించండిఅనిశము సర్వభూతములయందు వసించును నిశ్చయమ్ముగా
తొలగించండిఘనుడగు నంబుజోదరుడు, కాంచతరమ్మొకొనా విలాసముల్
తనసుఖమేతలంచుచు సతమ్మును నార్తులనాదరించకన్
మను గుణహీనులెప్పుడును మాధవలోకముఁబో నసాధ్యమౌ
అనిశము సర్వ భూతముల యందనురాగము గల్గి యుండుమీ
రిప్లయితొలగించండివనచరు లైన నేమి? మృధు భావన గల్గి చరించుటే కదా!
ఘనమగు మానవత్వమది! కల్పమునందున మేటిజన్మ యే
మననర జన్మమంచు, తలమానిక మైన పథంబు నడ్వుడీ! (నెంచుడీ)
మీ పద్యం బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండికవి మిత్రులకు నమస్కారములతో
రిప్లయితొలగించండిగురుమూర్తి ఆచారి
అనిశము సర్వ భూతముల యందు వసింతు ; సమస్త జీవరా
శిని సృజనమ్ము జేసి , మనజేసి , లయంబొనరింతు నేనె ; యో
అనిమిషనాథ పుత్రక ! మహాహవ వీరులు నీవు చంపకు
న్నను బ్రతుకన్ గలారలిట నాస్తి ; త్యజింపుము సంశయంబులన్
కనుమిదె విశ్వరూపమును ; గాండివధారివి కమ్ము లెమ్మికన్ ;
నను మది విశ్వసించుచు నొనర్పుము నీ విధి ; నిన్ను కాచెదన్ ;
కనలకు , నీవు దేనికిని కర్తవు కావు ; క్రియాగతుండవే !
గీతాసారాన్ని సంక్షిప్తంగా చెప్పిన మీ పద్యం చక్కగా ఉంది. అభినందనలు.
తొలగించండిఅనిశము సర్వభూతములయందు వసించెడు ప్రత్యగాత్మ తా
రిప్లయితొలగించండిమనుచు నెఱింగి ద్వంద్వములనందక నిత్యము శాంతచిత్తులై
ఘన విషయాబ్ధిఁ లోఁబడక కౌతుకమొప్పుచు కర్మ సాక్షులై
మనగలువారు మాన్యులు నమానుష తేజులు మోక్ష సాధకుల్.
మీ పద్యం చాలా బాగుంది. అభినందనలు.
తొలగించండి'మనగలవారు' టైపాటు....
అనిశము సర్వభూతములయందనురాగ దయార్థ చిత్తుడై
రిప్లయితొలగించండిమనుజుడు జీవితాంత మిల మత్సరమున్ విడనాడి ప్రీతితో
మనవలె ధర్మమార్గమున మానవ జాతికి మార్గ దర్శుడై,
వినవలె వేద వాక్కులను విజ్ఞులు మెచ్చగ చిత్త శుద్ధితో.
మీ పద్యం బాగున్నది. అభినందనలు.
తొలగించండి'దయార్ద్రచిత్తుడై..... మార్గదర్శియై' అనండి.
అనిశము సర్వభూతములయందనురాగ దయార్థ చిత్తుడై
రిప్లయితొలగించండిమనుజుడు జీవితాంత మిల మత్సరమున్ విడనాడి ప్రీతితో
వినవలె వేద వాక్కులను విజ్ఞులు మెచ్చగ చిత్త శుద్ధితో
మనవలె ధర్మమార్గమున మానవ జాతికి మార్గ దర్శుడై.
మీరు మొదటగా పోస్ట్ చేసిన పద్యం క్రింద నా వ్యాఖ్య ఉంది కదా... దాని క్రింద ‘ప్రత్యుత్తరం’ అని ఉంటుంది. దానిని క్లిక్ చేసి వచ్చిన బాక్సులో టైప్ చేసి మీ సవరణను పోస్ట్ చేయాలి.
తొలగించండిఈ సవరణ పద్యంలో ‘దయార్ద్ర’ను సరిచేయలేదు. లేక ‘దయా+అర్థ చిత్తుడై’ అని మీ భావమా/
గురుదేవులు సూచించిన విధముగా సవరించిన పద్యము
రిప్లయితొలగించండిఅనిశము సర్వభూతముల యందు పరాత్పరు డాత్మరూపుడై
మనుచును.బాల్య యౌవన సమస్త దశల్ పరిణామ మందుచున్
తనువును వీడి పోవు నిది తథ్యము. నిత్యము జీవకోటికి
న్ననయము నాత్మశోధనము నందుకొనంగను విష్ణు సన్నిధిన్
గురుదేవులు సూచించిన విధముగా సవరించిన పద్యము
రిప్లయితొలగించండిఅనిశము సర్వభూతముల యందు పరాత్పరు డాత్మరూపుడై
మనుచును.బాల్య యౌవన సమస్త దశల్ పరిణామ మందుచున్
తనువును వీడి పోవు నిది తథ్యము. నిత్యము జీవకోటికి
న్ననయము నాత్మశోధనము నందుకొనంగను విష్ణు సన్నిధిన్
మీరు మొదటగా పోస్ట్ చేసిన పద్యం క్రింద నా వ్యాఖ్య... దాని క్రింద ‘ప్రత్యుత్తరం’ అని ఉంటుంది. దానిని క్లిక్ చేసి వచ్చిన బాక్సులో టైప్ చేసి మీ సవరణను పోస్ట్ చేయాలి.
తొలగించండిఅనిసము సర్వ భూతములయందనురక్తిని గూడియుండుచున్
రిప్లయితొలగించండిమనమున మానవత్వమును మంచిని వీడక నెల్లవేళలన్
వినయము తోడ పెద్దలను వేడ్కను జూచుచు సాదరమ్ముతో
ఘనమగు దైవభక్తియును గల్గి చరించును సజ్జనుండిలన్!!!
మీ పద్యం బాగుంది. అభినందనలు.
తొలగించండిఅమిత్ షా ఉవాచ:
రిప్లయితొలగించండి"అనిశము సర్వభూతముల యందిట వోటరు రూపు గాంచుచున్
కనుగొని వారి వారి విట కష్టము నష్టము లీతిబాధలన్
పనుపుచు పార్టి వర్కరుల బంధుల రీతిని రమ్మువమ్ముతో
చనుముర వెంబడించుచును శాలువ కప్పుచు వోట్ల బూత్లకున్!"
అనిశము సర్వభూతముల యందున గాంచగ నంతరాత్మనున్
రిప్లయితొలగించండిమునివరు లెల్లరిన్ పిలిచి పూజలు జేయుచు ముక్తికోసమై
కనుగొని ధర్మ మార్గమును కాపుర మందున మున్గి తేలుచున్
చనుచును హైద్రబాదునకు జల్దిని చూడుము చంద్రశేఖరున్