త్రింశదర్థ పద్యరత్నము – పోకూరి కాశీపతి
ఆ.వె.
భూరి జఠర గురుఁడు నీరజాంబక భూతి
మహిత కరుఁ డహీన మణి కలాపుఁ
డలఘు సద్గణేశుఁ డగ్రగోపుఁడు మహా
మర్త్యసింహుఁ డేలు మనల నెపుడు.
17వ అర్థము
– మేఘ స్మరణ
భూరి జఠర గురుఁడు = పెద్ద కడుపు గలవారిలో గొప్పవాఁడును
(దొడ్డ జలోదరుఁడు),
నీరజాంబక భూతి = అగ్నిబాణ సత్తా (పిడుగులు)
గలవాఁడును,
మహిత కరుఁడు = మిక్కిలి వడగండ్లు గలవాఁడును,
అహీన మణి కలాపుఁడు = గొప్ప మణికాంతులు (మెఱుపులు)
గలవాఁడును,
అలఘు సద్గణేశుఁడు = మిక్కిలి యొప్పులకుప్ప యగు
నేలిక యైనవాఁడును (జీవకోటికి జీవమిచ్చు దాత),
అగ్ర గోపుఁడు = పైభాగమున స్వర్గాధిపతియగు నింద్రుఁడు
గలవాఁడును (ఇంద్రునకు వాహనము),
మహామర్త్యసింహుఁడు = గొప్ప మృత్యుకాలమున సింహప్రాయమైన
మేఘ గర్జనలు గలవాఁడును (అగు మేఘుఁడు)
మనలన్ = మనలను
ఎపుడున్ = నిరంతరము
ఏలు = రక్షించుగాక!
నీలి మేఘము ల్గగనా న నిండి యుండి
రిప్లయితొలగించండియేక ధారగా గురియుచు యేరు వాక
కునిల వీలు గలుగగ జే సిన జలధర
మునకు జేతును వందన ములిపు డార్య !
ఆర్యా, "స్వకుచ మర్ధన" అనే మాటలను ఏ సందర్భములో ఏ ఆర్థములో వాడతామో దయచేసి తెలుపగలరు.
రిప్లయితొలగించండి