అయ్యా! మిత్రులకు కొన్ని సూచనలు. కవయః నిరంకుశః - కవులు ఎవరికి తోచినట్లు వారు పద్యాలు వ్రాసుకొన వచ్చును. ఎవరూ ఎవరినీ ఆపలేరు. వాక్కులు అతి పవిత్రములైనవి అని గ్రహించండి. అగ్నిర్వై వాగ్భూత్వా ముఖం ప్రావిశత్ అని ఉపనిషద్వాక్యము. వాక్కు అగ్ని వంటిది - పవిత్రతలోను మరియు ప్రభావములోను కూడా. అందుచేత పదములను వాడునపుడు తగిన భద్రత ముఖ్యము. అజ అనే శబ్దము బ్రహ్మకు మరియు మేకకు కూడా వాడుతారు. కాని ముందుగా బ్రహ్మ అనే అర్ధాన్నే చెప్పుకొనాలి. రామ అనే శబ్దము శ్రీరామునకు మరియు స్త్రీకి కూడ వాడుతాము. ఇలాగే అనేక పర్యాయ పదములు ఉన్నపుడు ఏ పదము ఉత్కృష్టమైన భావమును ఇస్తుందో దానినే వాడుట శ్రేయస్కరము. సప్తపర్ణి నష్టపర్ణి గావింపుడు అనే వాక్కు వలన ఒక రాజవంశము వారికి ఎంతో నష్టము వాటిల్లినట్లు చిన్నప్పుడు విన్నాను. ఆష్టపర్ణికి బదులు నష్టపర్ణి అనే అర్థము వలన అలా జరిగినది అని చరిత్ర. స్వస్తి. ఇట్లు - పండిత నేమాని
వాడెప్పుడూ కుందేలును చూచిన వాడు గాదు పాపం ! ఊళ్ళో తిరిగే కాలు విరిగిన కుక్కే వాడికి తెలుసు ! కుందేలుకు కాళ్ళెన్ని ? అన్న ప్రశ్నకు వాడి , వాడి సమాధానం :
"రక్తమాంస పురీష మూత్రముల పాత్ర మేలిమి పసిండి బొమ్మంచు మెరుపటంచు అబ్జులగువారు మోహాందులగుచు తలతురు అంతియే కాక సౌందర్యమనగ గలదే?" ఈపద్యం చింతామణి స్టేజిడ్రామాలోది.లతాలక్ష్మి గారు అద్భుతంగా పాడారు.రచయిత ఎవరో చెప్పగలరా?
మందాకినిగారూ మన్నించాలి. మీ 2 వ పూరణలో 1 వ పాదం 3వ జగణము ఐనది. మరియు మొసళ్ళ పండుగ కాదు, అది ముసలముల పండుగ అని నేననుకొంటాను. ముసలము అంటే రోకలి. యాదవులు ఒకరినొకరు రోకళ్ళతో కొట్టుకొని యాదవ వంశం నసించినది. అందువలన ముసళ్ళ పండుగ అంటే కలహాలు అనుకొంటాను.
********************************************************************** పండిత నేమాని వారూ, అందరికీ ఉపయుక్తమయ్యే విషయాలను చెప్పారు. ధన్యవాదాలు. ********************************************************************** గోలి హనుమచ్ఛాస్త్రి గారూ, మీ పూరణ బాగుంది. అభినందనలు. ********************************************************************** చింతా రామకృష్ణారావు గారూ, ఏం చేయను? శంకరుణ్ణి కదా! మూడు కళ్ళతో చూస్తే నా కలాగే కనిపించింది. :-) చక్కని పూరణ. అభినందనలు. **********************************************************************
అయ్యా! కళ్యాణ్ గారూ! ఇ, టి, తి లు ఔపవిభక్తికములు - అంటే విభక్తుల వంటివే. వీటి గురించి పాఠము మన శంకరయ్య గారు పూర్తిగా చెప్పుతారు. ఇవి ఇలాగ వాడుకలో ఉంటాయి:
లోన + ఇ = లోని ఇల్లు + టి = ఇంటి నూయి + తి = నూతి అలాగే మిగతా పదములలో వాడుతూ ఉంటాము. పండిత నేమాని
శ్రీపతి శాస్త్రి గారు, తప్పులు ఎత్తిచూపినపుడు మన్నించండి అనే పదం వాడవలదని ప్రార్థన. మీకు అనేక ధన్యవాదములు. మీరు చెప్పిన విషయం నాకు తెలియదు. గుర్తుంచుకుంటాను.
రవి పూరణం లోని భావం అద్భుతం. నాకూ అలానే అనిపించింది. అంటే రవి గాంచనిచో కవి గాంచును లేదా కవి గాంచనిచో రవి గాంచును అని. దాన్ని రాజారావు గారు చాలా చక్కగా పద్యంలో పొదిగారు.
దుర్యోధనుడు శ్రీకృష్ణునితో అన్న మాటలు: (జానామి ధర్మ౦ న చ మే ప్రవృత్తి: జానామ్యధర్మ౦ న చ మే నివృత్తి: ...) నా పూరణ: అందు నధర్మము తెలియును కుందగుబో, పుట్టుగుణము కొరతల నోర్తున్ మందుడ కృష్ణా! చూడగ కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే.
శంకరార్యా ! ధన్యవాదములు. రహమతుల్లా గారూ ! తెలుగునాట ఒకప్పుడు ఉరూరా ప్రదర్శింపబడి ప్రజల నోళ్ళలో నానిన గొప్ప నాటకమయిన చింతామణి రచయిత శ్రీ కాళ్ళకూరి నారాయణ రావు గారు.
మందాకినిగారూ మీ సలహా పాటిస్తాను. కానీ మన్నించుట అంటే కేవలం క్షమించుట మాత్రమే కాదని ఆలకించుట,చిత్తగించుట,గౌరవించుట అనే అర్థాలు వున్నట్టు పెద్దలు చెప్పగా విన్నాను.
గురువుగారూ "ముందు వున్నది ముసళ్ళ పండుగ" అనే సామెతను సాధారణముగా ముందు ముందు కష్టాలు {సమస్యలు} తెలుస్తాయి అనేందుకు సూచనగా చెప్తారు. యాదవులు నవ్వులాటకు మునిని అవమానించి ముందుముందు ముసళ్ళ పండుగ చూసినారని నా భావన.
********************************************************************** ముందుంది ముసళ్ళ పండుగ ఇది ఒక తెలుగు సామెతకు రూపాంతరం చెంది మరొక సామెతగా పరిణమించింది. అసలు రూపంలో ఇది ఎంత మాత్రము మొసళ్ళ పండగ కాదు. (not crocodile..). ముసలముల పండుగ. ముసలం అంటే రోకలి అని అర్థం. రోకళ్ళ పండగ ముందు ఉంది అని అర్థం. (వీకీపీడియా నుండి) ----------------------------------------------------------------------------------- ముసళ్ళ పండగ... (Crocodile_Festival) చిరంజీవి ఓ సినిమాలో ‘ఇన్‌ ఫ్రంట్‌ దేర్‌ ఈజ్‌ ఏ క్రొకడైల్‌ ఫెస్టివల్‌ ’ అనే పదాన్ని వాడతాడు. దానర్థం ‘ముందుంది మొసళ్ళ పండగ’ అనే సామెతకు అది ఇంగ్లీష్‌ అర్థం మరి! ఏదో మాటవరసకు అనుకున్నా పాకిస్తాన్‌లో మాత్రం నిజంగానే మొసళ్ళ పండగ జరుపుకుంటారు. కరాచీలో జరిగే ఈ ఉత్సవం ఎంతో భిన్నంగా ఉంటుంది. షీదిస్‌ అనే తెగకు చెందిన ప్రజలు ఈ ఉత్సవాన్ని అత్యంత వైభవోపేతంగా జరుపుకుంటారు. షీదిస్‌ తెగ ఆఫ్రికా నుండి వలస వచ్చినవారు. మంగొఫిర్‌లోని ఓ ష్రైన్‌లో జరుపుకుంటారు. ఈ పండు గకు దాదాపు 8 శతాబ్దాల చరిత్ర ఉందట! (‘సూర్య’ దినపత్రిక) --------------------------------------------------------------------------------- (నా వ్యాఖ్య ... ఎక్కడో కరాచీలో జరిగే ఉత్సవం తెలుగు సామెతకు ఆధారం అవుతుందా? ఏమిటో ..?!) ---------------------------------------------------------------------------------- ముసుళ్ళ పండుగ నేను విన్నదాని ప్రకారం ఇది ‘ముసుళ్ళ పండుగ’. ముసురుల పండగ -> ముసుర్ల పండుగ -> ముసుళ్ళ పండుగ. ముసురు పట్టినప్పుడు అంతా చీకాకు, ఏ పనీ కాదు. ఇంట్లోంచి బయటకు వచ్చి ఏ పనీ చేసుకోలేము. అంతా చిత్తడి. పనులకు, ప్రయాణాలకు, సమస్త జీవజాలానికి ఇబ్బందికరమే. ముసురులు పట్టిన కాలం నిజంగానే కష్టకాలం. "ఇప్పుడేదో కాలం అనుకూలంగా ఉందని మురిసిపోతున్నావు కాని ముందున్నది ముసుళ్ళ పండుగ!" అని దీని వెనుక అంతరార్థం. ------------------------------------------------------------------------------- పై మూడింటిలో ఏది సరియైనదో పండితులే నిర్ణయించాలి. **********************************************************************
********************************************************************** వసంత కిశోర్ గారూ, మీ నాలుగు పూరణలూ బాగున్నాయి. అభినందనలు. ********************************************************************** పండిత నేమాని వారూ, అత్యద్భుతంగా ఉంది మీ పూరణ. అభినందనలు. ********************************************************************** గోలి హనుమచ్ఛాస్త్రి గారూ, మీ పూరణ పొందికగా ఉంది. అభినందనలు. ********************************************************************** శ్రీపతి శాస్త్రి గారూ, మీ పూరణ బాగుంది. అభినందనలు. ********************************************************************** సంపత్ కుమార్ శాస్త్రి గారూ, చక్కగా ఉంది మీ పూరణ. అభినందనలు. ********************************************************************** మందాకిని గారూ, మీ మొదటి పూరణ మీకు తృప్తినివ్వకున్నా ఫరవాలేదు. బాగానే ఉంది. కాకుంటే ‘కందము నమరిన పేరుల నందము దేనికి గలదిట?’ ప్రశ్నే అర్థం కాలేదు. ఇక రెండవ పూరణ సమస్యతో తంటాలు పడినట్లు చెప్తూ చక్కని పూరణ నిచ్చారు. ఇదీ తప్పించుకొని వెక్కిరించే పద్ధతే. కొందరు పండితులు ఏమంటారో కాని నాకైతే ఓ.కే. అభినందనలు. ********************************************************************** వరప్రసాద్ గారూ, మీరు నేరుగా పంపిన రెండు, నా సెల్ ఫోన్ కు మెసేజ్ గా పంపిన మూడవ పూరణ చూసాను. మొదటి పూరణలో మూడవ పాదంలో గణదోషం ‘కుందేటి కాలు విరువగ’ అంటే సరి! రెండవ పూరణలోని చమత్కారాన్ని గ్రహించాను. బాగుంది. మూడవ పూరణలో కొంత గజిబిజితనం కనిపిస్తున్నా బాగుంది. అభినందనలు. **********************************************************************
********************************************************************** రవి గారూ, మీ పూరణ చాలా బాగుంది. అభినందనలు. ********************************************************************** శ్రీఆదిభట్ల కామేశ్వర శర్మ గారూ, ప్రశంసనీయమైన పూరణ మీది. అభినందనలు. ********************************************************************** కళ్యాణ్ గారూ, తుగ్లకు పలుకులుగా మీ పూరణ చమత్కారజనకంగా ఉంది. అభినందనలు. మీరు ఔపవిభక్తికముల గురించి అడగడం నేమాని వారు ఆ పాఠం చెప్పవలసిందిగా నన్ను ఆదేశించడం ... ఇక తప్పుతుందా? చెప్తాను. ఇలా చెప్తానని ‘పెండిగ్’లో పడుతున్న పాఠాల సంఖ్య పెరిగిపోతున్నది. సమయానికి మాట నిలబెట్టుకోలేక పోతున్నాను. వీలైనంత తొందరలో చెప్తాను. ********************************************************************** మిస్సన్న గారూ, సరదాగా అంటూ చక్కని పూరణను అదీ ‘తేటగీతి’ లో చేసిన మీ నైపుణ్యం ప్రశంసనీయం. అభినందనలు. ********************************************************************** లక్కాకుల రాజారావు గారూ, చక్కని పూరణ. అభినందనలు. కాకుంటే ‘ఏటికి?’ అనే గ్రామ్యప్రయోగం! రవి గారిని ప్రశసించిన మీ పద్యం సరసంగా ఉంది. నాకు కళ్ళద్దాలున్నాయని చక్కగా చమత్కరించిన పద్యానికి ధన్యవాదాలు. ********************************************************************** ‘మనతెలుగు’ చంద్రశేఖర్ గారూ, మీ రెండు పూరణలూ బాగున్నాయి. అభినందనలు. ‘కుందేటికి కొమ్ము లాఱు కుక్కకు వలెనే’ సమస్య చాలా ప్రసిద్ధం. అందరం గతంలో విన్నదే! **********************************************************************
గురువు గారు, ధన్యవాదములు. "కందము నమరిన పేరుల నందము దేనికి గలదిట?" = ఇక్కడ సమస్యగా నిచ్చిన కందములో అమరిన పేరుల (ప్రాణుల అనాల్సింది.) లో అందము దేనికి కలదు=కుందేటికి అని నా భావన. ఇక చివరిపూరణ తప్పించుకొనే పద్ధతి నాకే ఇష్టం లేదు. కానీ నా తిప్పలు చెప్పుకుందామని చెప్పాను.
అయ్యా! మిత్రులకు కొన్ని సూచనలు.
రిప్లయితొలగించండికవయః నిరంకుశః - కవులు ఎవరికి తోచినట్లు వారు పద్యాలు వ్రాసుకొన వచ్చును. ఎవరూ ఎవరినీ ఆపలేరు. వాక్కులు అతి పవిత్రములైనవి అని గ్రహించండి. అగ్నిర్వై వాగ్భూత్వా ముఖం ప్రావిశత్ అని ఉపనిషద్వాక్యము. వాక్కు అగ్ని వంటిది - పవిత్రతలోను మరియు ప్రభావములోను కూడా. అందుచేత పదములను వాడునపుడు తగిన భద్రత ముఖ్యము. అజ అనే శబ్దము బ్రహ్మకు మరియు మేకకు కూడా వాడుతారు. కాని ముందుగా బ్రహ్మ అనే అర్ధాన్నే చెప్పుకొనాలి. రామ అనే శబ్దము శ్రీరామునకు మరియు స్త్రీకి కూడ వాడుతాము. ఇలాగే అనేక పర్యాయ పదములు ఉన్నపుడు ఏ పదము ఉత్కృష్టమైన భావమును ఇస్తుందో దానినే వాడుట శ్రేయస్కరము. సప్తపర్ణి నష్టపర్ణి గావింపుడు అనే వాక్కు వలన ఒక రాజవంశము వారికి ఎంతో నష్టము వాటిల్లినట్లు చిన్నప్పుడు విన్నాను. ఆష్టపర్ణికి బదులు నష్టపర్ణి అనే అర్థము వలన అలా జరిగినది అని చరిత్ర. స్వస్తి. ఇట్లు - పండిత నేమాని
ఒక పెంపుడు కుక్కను, కుందేలును ఆకతాయి పిల్లలు రాళ్ళువేసి కొట్టగా కాలు విరిగినదని చెప్పుకున్న సందర్భం...
రిప్లయితొలగించండిముందే విరిగెను కుక్కకు
కుందేటికి నిన్న విరిగె కుడివైపునదే
సందున పిల్లలు కొట్టగ
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే.
వందనమో కందివరా!
రిప్లయితొలగించండిఎందరు కను మీ వలె? ఒకటిత్తరి తీయన్
కందుము నాల్గును మూడుగ.
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే.
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండి01)
రిప్లయితొలగించండి_________________________________
మందెక్కువైన నొక్కడు
పందెంబును వైచె నచట - పదుగురి తోడన్
విందును కుడుచుచు నుండగ;
"కుందేటికి మూడు కాళ్ళు - కుక్కకు వలెనే" !
_________________________________
మందు = మత్తు పదార్థము
అందముగా గంతుచు కను
రిప్లయితొలగించండివిందు గొలుపు జంతువిదిగొ పేరున గనుచో
పొందికగా అక్షరములు
కుందేటికి మూడు, కాళ్ళు కుక్కకు వలనే
వాడెప్పుడూ కుందేలును చూచిన వాడు గాదు పాపం !
రిప్లయితొలగించండిఊళ్ళో తిరిగే కాలు విరిగిన కుక్కే వాడికి తెలుసు !
కుందేలుకు కాళ్ళెన్ని ?
అన్న ప్రశ్నకు వాడి , వాడి సమాధానం :
02)
_________________________________
మందమతి యైన శిష్యుడు
వందన మిడి జెప్పె నిట్లు - పదుగురు నవ్వన్
"సందేహమేల మీకిక
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు - కుక్కకు వలెనే" !
_________________________________
చందూ బొమ్మలు వేసెను
రిప్లయితొలగించండికుందేలును కుక్క యొకటి కునుకున మరచెన్
పొందికగా లేచి కనగ
కుందేటికి మూడు, కాళ్ళు కుక్కకు వలనే.
అయ్యా ! యీ రాజకీయ అవినీతికి అంతు లేదు; సరిగదా
రిప్లయితొలగించండికుల మత జాతి వర్ణ లింగ భేదాలు కూడా లేవు !
ఉండవు గాక యుండవు !
కుందేలైనా, కుక్కైనా ఒఖ్ఖటే !
03)
_________________________________
అందరి దొకటే చందము
విందుగ నందుట,ప్రభుత్వ - విత్తము నంతన్
పందుల కన్నా హీనము
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు - కుక్కకు వలెనే !
_________________________________
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిఅయ్యా ! మందర మాటల మైకంలో
రిప్లయితొలగించండికైక కూడా మందరగా మారిందని భావిస్తూ :
04)
_________________________________
సుందర రూపుని రాముని
కుందక , నడవులకు బంపె - కుతకుత బడుచున్
మందర మాటల మైకము !
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు - కుక్కకు వలెనే !
_________________________________
శ్రీగురుభ్యోనమ:
రిప్లయితొలగించండికొందరు మూర్ఖులు జేరిరి
అందరితో వాదులాడి యరచుచు తామున్
పొందిక కుదరక పలికిరి
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే
గురువుగారికి నమస్సులు. ఆంధ్రామృతంలో నాపద్యమునకు సవరణ సూచించినందులకు కృతజ్ఞతలు.
నారాయణునిలో పరమేశ్వరుని చూపించిన విధానము నాకు బాగ నచ్చినది.ధన్యవాదములు.
ముందుగనిచ్చితికుక్కకు
రిప్లయితొలగించండినందముగా మూడు కాళ్ళకాభరణంబుల్,
పొందుగ గైకొనుమిక నీ
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే.
కందము నమరిన పేరుల
రిప్లయితొలగించండినందము దేనికి గలదిట? యవ్వా నీకె
న్నందువు కాళ్ళు? మొఱుగకుము.
కుందేటికి, మూడు కాళ్ళు, కుక్కకు వలెనే .
ఈ పూరణ నచ్చలేదు. ఏమీ తోచలేదు. మరొక పూరణ చేయుటకు ప్రయత్నించాలి.
ఈ కామెంట్‌ను రచయిత తీసివేశారు.
రిప్లయితొలగించండిగురువు గారికి నమస్కరిస్తూ
రిప్లయితొలగించండిమూడు కాళ్ళ జంతువులు ఇంటనున్న మంచిదని తలచి మూర్కునికథ
-------
కందులవారికి గలిగెను
సందేహము,మూడు కాళ్ళ శునకము తోడన్
కుందేటికి కాలు విరవగ
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు-కుక్కకువలెనే|
౨) నా కవితలు మూడుకాళ్ళ జంతువులవలెనున్నవి.
కందుల వారికి దెలియక
కందపు నియమములు, పొందిక విరుపు లేకన్ |
సుందర కందము గాంచేన్
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు-కుక్కకువలెనే|
అందిన బొమ్మల విరుచుచు
రిప్లయితొలగించండిసందడి సలుపు కసుగందు చరణాంబుజముల్
పొందిన మాఇంటను బొమ
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే
రవి గారు,
రిప్లయితొలగించండిభలే చెప్పారుగా పాప గురించి.
పూరణ చాలా బాగుంది.
ముందున్న కల్పమందున
రిప్లయితొలగించండికందువలేనట్టి కోతి కంజుడుకాగా
చిందులు వేయుచు నొసగును
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకువలెనే
శ్రీఆదిభట్ల కామేశ్వర శర్మ
"రక్తమాంస పురీష మూత్రముల పాత్ర
రిప్లయితొలగించండిమేలిమి పసిండి బొమ్మంచు మెరుపటంచు
అబ్జులగువారు మోహాందులగుచు తలతురు
అంతియే కాక సౌందర్యమనగ గలదే?"
ఈపద్యం చింతామణి స్టేజిడ్రామాలోది.లతాలక్ష్మి గారు అద్భుతంగా పాడారు.రచయిత ఎవరో చెప్పగలరా?
అందరికీ నమస్కారం !
రిప్లయితొలగించండినా పూరణ
నాదే శాసన మిక నే
నే దైవాంశ భవుడనని నిగ్గుచు తుగ్లక్
వాదించెను నిండుసభన
'కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే'
మందాకినిగారూ మన్నించాలి. మీ 2 వ పూరణలో 1 వ పాదం 3వ జగణము
రిప్లయితొలగించండిఐనది. మరియు మొసళ్ళ పండుగ కాదు, అది ముసలముల పండుగ అని నేననుకొంటాను. ముసలము అంటే రోకలి. యాదవులు ఒకరినొకరు రోకళ్ళతో కొట్టుకొని యాదవ వంశం నసించినది. అందువలన ముసళ్ళ పండుగ అంటే కలహాలు అనుకొంటాను.
ఒహో , పెద్దలారా ,కవిమిత్రులారా ! నా పూరణ తప్పు మన్నించాలి . నా పద్యంలో మొదటి పదాలన్నీ నియమం ప్రకారం లేవు. ఇంకో పూరణ ప్రయత్నిస్తాను . :-)
రిప్లయితొలగించండిడెందంబుననిక దోచిన
రిప్లయితొలగించండిచందమ్ముగ తా పలికెడి శఠుడా తుగ్లక్
సందేహింపక పలికెను
'కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే'
గురువర్యులారా , కవివర్యులారా , ఆర్యులారా !
రిప్లయితొలగించండినాదొక చిన్న సందేహము, తీర్చ మనవి,
కుందేలుకి - కుందేటికి , అలాగే ఏరుకి - ఏటికి , ఇలాగే ఇంకా ఎమన్నా పదాలు ఉంటే గనక , అక్కడ 'ట ' రావడంలో వ్యాకరణ విశేషం కొంత విశదీకరించ ప్రార్ధన !
**********************************************************************
రిప్లయితొలగించండిపండిత నేమాని వారూ,
అందరికీ ఉపయుక్తమయ్యే విషయాలను చెప్పారు. ధన్యవాదాలు.
**********************************************************************
గోలి హనుమచ్ఛాస్త్రి గారూ,
మీ పూరణ బాగుంది. అభినందనలు.
**********************************************************************
చింతా రామకృష్ణారావు గారూ,
ఏం చేయను? శంకరుణ్ణి కదా! మూడు కళ్ళతో చూస్తే నా కలాగే కనిపించింది. :-)
చక్కని పూరణ. అభినందనలు.
**********************************************************************
సరదాగా ఓ ప్రయత్నం:
రిప్లయితొలగించండికాలు విరుగంగ కొడితివి జాలి లేక
మూగ జీవిఁ, కుందేటికి? మూడు! కాళ్ళు
కుక్కకు వలెనే నీకాళ్ళు కూడ విరుగు!
కర్మ సిద్ధాంత మిది! దీని మర్మ మెరుగు.
కుందు=బాధ; ఏటికి=ఎందుకు; మూడు=నీకు మూడుతుంది.
హుందా గద! తాతయ్యకు
రిప్లయితొలగించండికుందేటికి?మూడు కాళ్ళు- కుక్క కు వలె నే
డందరు నేతలు కాట్లకు
ముందుండుట జూడ జూడ ముచ్చట వేయున్!
అయ్యా! కళ్యాణ్ గారూ!
రిప్లయితొలగించండిఇ, టి, తి లు ఔపవిభక్తికములు - అంటే విభక్తుల వంటివే. వీటి గురించి పాఠము మన శంకరయ్య గారు పూర్తిగా చెప్పుతారు. ఇవి ఇలాగ వాడుకలో ఉంటాయి:
లోన + ఇ = లోని
ఇల్లు + టి = ఇంటి
నూయి + తి = నూతి
అలాగే మిగతా పదములలో వాడుతూ ఉంటాము.
పండిత నేమాని
వరప్రసాద్ గారి పూరణ .....
రిప్లయితొలగించండివందన యడవిన గాంచెను
కుందేటికి మూడుకాళ్ళు కుక్కకు వలెనే
మందులు వేయగ ముందే
పొందె విఱిగినట్టి కాలు పూర్తి నిడివితో.
రవి గారి పూరణమ్మున
రిప్లయితొలగించండి'కవి రవి 'భాసించె మధుర కధనము తోడన్
స్తవ నీయ మైన యూహకు
కవితా పరిమళము లద్ది కమనీయముగా
శ్రీపతి శాస్త్రి గారు,
రిప్లయితొలగించండితప్పులు ఎత్తిచూపినపుడు మన్నించండి అనే పదం వాడవలదని ప్రార్థన.
మీకు అనేక ధన్యవాదములు. మీరు చెప్పిన విషయం నాకు తెలియదు. గుర్తుంచుకుంటాను.
మందమతిని నే నెట్టుల
రిప్లయితొలగించండికందము నిపుడు బలికెదను కష్టము తెలిసెన్
తొందర వెట్టెను నేడీ
"కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే ."
రవి పూరణం లోని భావం అద్భుతం. నాకూ అలానే అనిపించింది.
రిప్లయితొలగించండిఅంటే రవి గాంచనిచో కవి గాంచును లేదా కవి గాంచనిచో రవి గాంచును అని.
దాన్ని రాజారావు గారు చాలా చక్కగా పద్యంలో పొదిగారు.
శ్రీ పతిగారు మందాకిని గార్కి చెప్పిన విశేషం నాకూ తెలియదు.
రిప్లయితొలగించండినేను ముసురుల పండుగ కానీ ముదుసలుల పండుగ కానీ అని అనుకుంటూ ఉంటుంటాను. క్రొత్త విషయం తెలిసింది.
అయ్యా శంకరయ్య గారూ! నమస్సులు .మూడు కళ్ళంటిరి ,కాదు కాదు -
రిప్లయితొలగించండిసందేహ మేల ?శంకర !
అందముగా నాల్గు కళ్ళు -హరునికి మూడే !
ఎందున దప్పించు కొనము
సుందర వదనార వింద ! సూక్ష్మము దెలిసెన్
దుర్యోధనుడు శ్రీకృష్ణునితో అన్న మాటలు:
రిప్లయితొలగించండి(జానామి ధర్మ౦ న చ మే ప్రవృత్తి:
జానామ్యధర్మ౦ న చ మే నివృత్తి: ...)
నా పూరణ:
అందు నధర్మము తెలియును
కుందగుబో, పుట్టుగుణము కొరతల నోర్తున్
మందుడ కృష్ణా! చూడగ
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే.
ఇంకొక పూరణ:
రిప్లయితొలగించండిఅందొక సమస్యఁ గంటిని
కుందేటికిఁ గొమ్ములాఱు కుక్కకువలె నే
నందముగ, నేడిది యెటుల
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే??
శంకరార్యా ! ధన్యవాదములు.
రిప్లయితొలగించండిరహమతుల్లా గారూ ! తెలుగునాట ఒకప్పుడు ఉరూరా ప్రదర్శింపబడి ప్రజల నోళ్ళలో నానిన గొప్ప నాటకమయిన చింతామణి రచయిత శ్రీ కాళ్ళకూరి నారాయణ రావు గారు.
మందాకినిగారూ మీ సలహా పాటిస్తాను. కానీ మన్నించుట అంటే కేవలం క్షమించుట మాత్రమే కాదని ఆలకించుట,చిత్తగించుట,గౌరవించుట అనే అర్థాలు వున్నట్టు పెద్దలు చెప్పగా విన్నాను.
రిప్లయితొలగించండిగురువుగారూ "ముందు వున్నది ముసళ్ళ పండుగ" అనే సామెతను సాధారణముగా ముందు ముందు కష్టాలు {సమస్యలు} తెలుస్తాయి అనేందుకు సూచనగా చెప్తారు. యాదవులు నవ్వులాటకు మునిని అవమానించి ముందుముందు ముసళ్ళ పండుగ చూసినారని నా భావన.
మందాకిని గారికి, రాజారావు గారికి, శంకరయ్యగారికి నమస్కారాలు. మిస్సన్న గారి సరదా పూరణ బావుంది. కవులందరి పూరణలూ వేటికవే సాటి.
రిప్లయితొలగించండినేమాని వారు మొట్టమొదట చేసిన సూచనల వంటివి అన్నీ కలగలిపి ఒకచోట ప్రచురిస్తే అద్భుతంగా ఉంటుంది.
**********************************************************************
రిప్లయితొలగించండిముందుంది ముసళ్ళ పండుగ
ఇది ఒక తెలుగు సామెతకు రూపాంతరం చెంది మరొక సామెతగా పరిణమించింది. అసలు రూపంలో ఇది ఎంత మాత్రము మొసళ్ళ పండగ కాదు. (not crocodile..). ముసలముల పండుగ. ముసలం అంటే రోకలి అని అర్థం. రోకళ్ళ పండగ ముందు ఉంది అని అర్థం. (వీకీపీడియా నుండి)
-----------------------------------------------------------------------------------
ముసళ్ళ పండగ... (Crocodile_Festival)
చిరంజీవి ఓ సినిమాలో ‘ఇన్‌ ఫ్రంట్‌ దేర్‌ ఈజ్‌ ఏ క్రొకడైల్‌ ఫెస్టివల్‌ ’ అనే పదాన్ని వాడతాడు. దానర్థం ‘ముందుంది మొసళ్ళ పండగ’ అనే సామెతకు అది ఇంగ్లీష్‌ అర్థం మరి! ఏదో మాటవరసకు అనుకున్నా పాకిస్తాన్‌లో మాత్రం నిజంగానే మొసళ్ళ పండగ జరుపుకుంటారు. కరాచీలో జరిగే ఈ ఉత్సవం ఎంతో భిన్నంగా ఉంటుంది. షీదిస్‌ అనే తెగకు చెందిన ప్రజలు ఈ ఉత్సవాన్ని అత్యంత వైభవోపేతంగా జరుపుకుంటారు. షీదిస్‌ తెగ ఆఫ్రికా నుండి వలస వచ్చినవారు. మంగొఫిర్‌లోని ఓ ష్రైన్‌లో జరుపుకుంటారు. ఈ పండు గకు దాదాపు 8 శతాబ్దాల చరిత్ర ఉందట! (‘సూర్య’ దినపత్రిక)
---------------------------------------------------------------------------------
(నా వ్యాఖ్య ... ఎక్కడో కరాచీలో జరిగే ఉత్సవం తెలుగు సామెతకు ఆధారం అవుతుందా? ఏమిటో ..?!)
----------------------------------------------------------------------------------
ముసుళ్ళ పండుగ
నేను విన్నదాని ప్రకారం ఇది ‘ముసుళ్ళ పండుగ’. ముసురుల పండగ -> ముసుర్ల పండుగ -> ముసుళ్ళ పండుగ. ముసురు పట్టినప్పుడు అంతా చీకాకు, ఏ పనీ కాదు. ఇంట్లోంచి బయటకు వచ్చి ఏ పనీ చేసుకోలేము. అంతా చిత్తడి. పనులకు, ప్రయాణాలకు, సమస్త జీవజాలానికి ఇబ్బందికరమే. ముసురులు పట్టిన కాలం నిజంగానే కష్టకాలం. "ఇప్పుడేదో కాలం అనుకూలంగా ఉందని మురిసిపోతున్నావు కాని ముందున్నది ముసుళ్ళ పండుగ!" అని దీని వెనుక అంతరార్థం.
-------------------------------------------------------------------------------
పై మూడింటిలో ఏది సరియైనదో పండితులే నిర్ణయించాలి.
**********************************************************************
**********************************************************************
రిప్లయితొలగించండివసంత కిశోర్ గారూ,
మీ నాలుగు పూరణలూ బాగున్నాయి. అభినందనలు.
**********************************************************************
పండిత నేమాని వారూ,
అత్యద్భుతంగా ఉంది మీ పూరణ. అభినందనలు.
**********************************************************************
గోలి హనుమచ్ఛాస్త్రి గారూ,
మీ పూరణ పొందికగా ఉంది. అభినందనలు.
**********************************************************************
శ్రీపతి శాస్త్రి గారూ,
మీ పూరణ బాగుంది. అభినందనలు.
**********************************************************************
సంపత్ కుమార్ శాస్త్రి గారూ,
చక్కగా ఉంది మీ పూరణ. అభినందనలు.
**********************************************************************
మందాకిని గారూ,
మీ మొదటి పూరణ మీకు తృప్తినివ్వకున్నా ఫరవాలేదు. బాగానే ఉంది. కాకుంటే ‘కందము నమరిన పేరుల నందము దేనికి గలదిట?’ ప్రశ్నే అర్థం కాలేదు.
ఇక రెండవ పూరణ సమస్యతో తంటాలు పడినట్లు చెప్తూ చక్కని పూరణ నిచ్చారు. ఇదీ తప్పించుకొని వెక్కిరించే పద్ధతే. కొందరు పండితులు ఏమంటారో కాని నాకైతే ఓ.కే. అభినందనలు.
**********************************************************************
వరప్రసాద్ గారూ,
మీరు నేరుగా పంపిన రెండు, నా సెల్ ఫోన్ కు మెసేజ్ గా పంపిన మూడవ పూరణ చూసాను.
మొదటి పూరణలో మూడవ పాదంలో గణదోషం ‘కుందేటి కాలు విరువగ’ అంటే సరి!
రెండవ పూరణలోని చమత్కారాన్ని గ్రహించాను. బాగుంది.
మూడవ పూరణలో కొంత గజిబిజితనం కనిపిస్తున్నా బాగుంది. అభినందనలు.
**********************************************************************
**********************************************************************
రిప్లయితొలగించండిరవి గారూ,
మీ పూరణ చాలా బాగుంది. అభినందనలు.
**********************************************************************
శ్రీఆదిభట్ల కామేశ్వర శర్మ గారూ,
ప్రశంసనీయమైన పూరణ మీది. అభినందనలు.
**********************************************************************
కళ్యాణ్ గారూ,
తుగ్లకు పలుకులుగా మీ పూరణ చమత్కారజనకంగా ఉంది. అభినందనలు.
మీరు ఔపవిభక్తికముల గురించి అడగడం నేమాని వారు ఆ పాఠం చెప్పవలసిందిగా నన్ను ఆదేశించడం ... ఇక తప్పుతుందా? చెప్తాను. ఇలా చెప్తానని ‘పెండిగ్’లో పడుతున్న పాఠాల సంఖ్య పెరిగిపోతున్నది. సమయానికి మాట నిలబెట్టుకోలేక పోతున్నాను. వీలైనంత తొందరలో చెప్తాను.
**********************************************************************
మిస్సన్న గారూ,
సరదాగా అంటూ చక్కని పూరణను అదీ ‘తేటగీతి’ లో చేసిన మీ నైపుణ్యం ప్రశంసనీయం. అభినందనలు.
**********************************************************************
లక్కాకుల రాజారావు గారూ,
చక్కని పూరణ. అభినందనలు.
కాకుంటే ‘ఏటికి?’ అనే గ్రామ్యప్రయోగం!
రవి గారిని ప్రశసించిన మీ పద్యం సరసంగా ఉంది.
నాకు కళ్ళద్దాలున్నాయని చక్కగా చమత్కరించిన పద్యానికి ధన్యవాదాలు.
**********************************************************************
‘మనతెలుగు’ చంద్రశేఖర్ గారూ,
మీ రెండు పూరణలూ బాగున్నాయి. అభినందనలు.
‘కుందేటికి కొమ్ము లాఱు కుక్కకు వలెనే’ సమస్య చాలా ప్రసిద్ధం. అందరం గతంలో విన్నదే!
**********************************************************************
శంకరార్యా ! ధన్యవాదములు !
రిప్లయితొలగించండిమిత్రులందరి పూరణలూ ముచ్చటగా నున్నవి !
వందకు తొంబైతొమ్మిది
రిప్లయితొలగించండిఅందానికి కోతియగును ఆలాగుననే
మందెక్కువయిన బుట్టును
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే
గురువు గారు, ధన్యవాదములు.
రిప్లయితొలగించండి"కందము నమరిన పేరుల నందము దేనికి గలదిట?" = ఇక్కడ సమస్యగా నిచ్చిన కందములో అమరిన పేరుల (ప్రాణుల అనాల్సింది.) లో అందము దేనికి కలదు=కుందేటికి అని నా భావన.
ఇక చివరిపూరణ తప్పించుకొనే పద్ధతి నాకే ఇష్టం లేదు. కానీ నా తిప్పలు చెప్పుకుందామని చెప్పాను.
గౌతమపత్నితో గలిసిన ఇంద్రాధముని పూజసేయరే పుణ్యులారా
రిప్లయితొలగించండికన్నకూతురని జంకక చెయ్యజార్చిన బ్రహ్మ దేవుడు గాడె ప్రాజ్నులారా
సప్త ఋషి సతులతో సంగమించిన మహేశ్వరుని అర్ధింపరే అనఘులారా
జార సామ్రాట్టు మురారికి గుడికట్టి భజనలు చేయ్యరే భక్తులారా
నీతియట ధర్మమట నాకు నేర్పెదరట
కాటికిన్ కాళ్ళు జాచిన ఘనుడనయ్యు
సోమరిన్ కట్టుకొని గొడ్దు పోయినాడ
తప్పునాయదిగాని తరుణిదౌనె?తప్పునాయదిగానీ ఇతరునిదౌనె?
చెప్పనేటికి పొండయా పెద్దలారా----తారాశశాంకం నాటకంలో పి.సూరిబాబు బృహస్పతి గా పాడిన పద్యమిది.రచయిత ఎవరో చెప్పగలరా?
రహమతుల్లా గారూ,
రిప్లయితొలగించండితారాశశాంకం నాటకం రచించింది ‘కొప్పరపు సుబ్బారావు’.
ధన్యవాదాలు శంకరయ్య గారూ.
రిప్లయితొలగించండిబందరు బజారు నందొక
రిప్లయితొలగించండికుందేలును కుక్కను గొని కుందుచు నుండన్
సందడిలోకాళ్ళు విరిగె
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే
పందెము కాసితి గెలిచితి:
రిప్లయితొలగించండిజందెము జూపిన హనుమకు జానెడు తోకే!
సుందరి ప్రియంక! నమ్ముము:
కుందేటికి మూడు కాళ్ళు కుక్కకు వలెనే