చమత్కార పద్యాలు - 181

రామకృష్ణ విలోమ కావ్యమ్
సూర్య కవి విరచితమ్

********

తం భూసుతాముక్తిముదారహాసం
వందే యతో భవ్యభవం దయాశ్రీః |
శ్రీయాదవం భవ్యభతోయదేవం
సంహారదాముక్తిముతాసుభూతమ్ || 1 ||

చిరం  విరంచిర్న చిరం విరంచిః
సాకారతా సత్యసతారకా సా |
సాకారతా సత్యసతారకా సా
చిరం విరంచిర్న చిరం విరంచిః || 2 ||

తామసీత్యసతి సత్యసీమతా
మాయయాక్షమసమక్షయాయమా |
మాయయాక్షమసమక్షయాయమా |
తామసీత్యసతి సత్యసీమతా || 3 ||

కా తాపఘ్నీ తారకాద్యా విపాపా
త్రేధా విద్యా నోష్ణకృత్యం నివాసే |
సేవా నిత్యం కృష్ణనోద్యా విధాత్రే
పాపావిద్యాకారతాఘ్నీ పతాకా || 4 ||

శ్రీరామతో మధ్యమతోది యేన
ధీరో೭నిశం వశ్యవతీవరాద్వా |
ద్వారావతీవశ్యవశం నిరోధీ
నయేదితో మధ్యమతో೭మరా శ్రీః || 5 ||

కౌశికే త్రితపసి క్షరవ్రతీ
యో೭దదాద్೭ద్వితనయస్వమాతురమ్ |
రంతుమాస్వయన తద్విదాదయో೭
తీవ్రరక్షసి పతత్రికేశికౌ || 6 ||

లంబాధరోరు త్రయలంబనాసే
త్వం యాహి యాహి క్షరమాగతాజ్ఞా |
జ్ఞాతాగమా రక్ష హి యాహి యా త్వం
సేనా బలం యత్ర రురోధ బాలమ్ || 7 ||

లంకాయనా నిత్యగమా ధవాశా
సాకం తయానున్నయమానుకారా |
రాకానుమా యన్నను యాతకంసా
శావాధమాగత్య నినాయ కాలమ్ || 8 ||

గాధిజాధ్వరవైరా యే
తే೭తీతా రక్షసా మతాః |
తామసాక్షరతాతీతే
యే రావైరధ్వజాధిగాః || 9 ||

తావదేవ దయా దేవే
యాగే యావదవాసనా |
నాసవాదవయా గేయా
వేదే యాదవదేవతా || 10 ||

సభాస్వయే భగ్నమనేన చాపం
కీనాశతానద్ధరుషా శిలాశైః |
శైలాశిషారుద్ధనతాశనాకీ
పంచాననే మగ్నభయే స్వభాసః || 11 ||

న వేద యామక్షరభామసీతాం
కా తారకా విష్ణుజితేऽవివాదే |
దేవావితే జిష్ణువికారతా కా
తాం సీమభారక్షమయాదవేన || 12 ||

తీవ్రగోరన్వయత్రార్యా
వైదేహీమనసో మతః |
తమసో న మహీదేవై-
ర్యాత్రాయన్వరగోవ్రతీ || 13 ||

వేద యా పద్మసదనం
సాధారావతతార మా |
మారతా తవ రాధా సా
నంద సద్మప యాదవే || 14 ||

శైవతో హననే೭రోధీ
యో దేవేషు నృపోత్సవః |
వత్సపో నృషు వేదే యో
ధీరో೭నేన హతో೭వశైః || 15 ||

నాగోపగో೭సి క్షర మే పినాకేऽ
నాయో೭జనే ధర్మధనేన దానమ్ |
నందాననే ధర్మధనే జయో నా
కేనాపి మే రక్షసి గోపగో నః || 16 ||

తతాన దామ ప్రమదా పదాయ
నేమే రుచామస్వనసుందరాక్షీ |
క్షీరాదసుం న స్వమచారు మేనే
యదాప దామ ప్రమదా నతాతః || 17 ||

తామితో మత్తసూత్రామా
శాపాదేష విగానతామ్ |
తాం నగావిషదే೭పాశా
మాత్రాసూత్తమతో మితా || 18 ||

నాసావద్యాపత్రపాజ్ఞావినోదీ
ధీరో೭నుత్యా సస్మితో೭ద్యావిగీత్యా |
త్యాగీ విద్యాతో೭స్మి సత్త్యానురోధీ
దీనో೭విజ్ఞా పాత్రపద్యావసానా || 19 ||

సంభావితం భిక్షురగాదగారం
యాతాధిరాప స్వనఘాజవంశః |
శవం జఘాన స్వపరాధితాయా
రంగాదగారక్షుభితం విభాసమ్ || 20 ||

తయాతితారస్వనయాగతం మా
లోకాపవాదద్వితయం పినాకే |
కేనాపి యం తద్విదవాప కాలో
మాతంగయానస్వరతాతియాతః || 21 ||

శవే೭విదా చిత్రకురంగమాలా
పంచావటీనర్మ న రోచతే వా |
వాతే೭చరో నర్మనటీవ చాపం
లామాగరం కుత్రచిదావివేశ || 22 ||

నేహ వా క్షిపసి పక్షికంధరా
మాలినీ స్వమతమత్త దూయతే |
తే యదూత్తమతమ స్వనీలిమా-
రాధకం క్షిపసి పక్షివాహనే || 23 ||

వనాంతయానస్వణువేదనాసు
యోషామృతే೭రణ్యగతావిరోధీ |
ధీరో೭వితాగణ్యరతే మృషా యో
సునాదవేణుస్వనయాతనాం వః || 24 ||

కిం ను తోయరసా పంపా
న సేవా నియతేన వై |
వైనతేయనివాసేన
పాపం సారయతో ను కిమ్ || 25 ||

స నతాతపహా తేన
స్వం శేనావిహితాగసమ్ |
సంగతాహివినాశే స్వం
నతేహాప తతాన సః || 26 ||

కపితాలవిభాగేన
యోషాదో೭నునయేన సః |
స నయే నను దోషాయో
నగే భావిలతాపికః || 27 ||

తే సభా ప్రకపివర్ణమాలికా
నాల్పకప్రసరమభ్రకల్పితా |
తాల్పికభ్రమరసప్రకల్పనా
కాలిమార్ణవ పిక ప్రభాసతే || 28 ||

రావణే೭క్షిపతనత్రపానతే
నాల్పకభ్రమణమక్రమాతురమ్ |
రంతుమాక్రమణమభ్రకల్పనా
తేన పాత్రనతపక్షిణే వరా || 29 ||

దైవే యోగే సేవాదానం
శంకా నాయే లంకాయానే |
నేయాకాలం యేనాకాశం
నందావాసే గేయో వేదైః || 30 ||

శంకావజ్ఞానుత్వనుజ్ఞావకాశం
యానే నద్యాముగ్రముద్యాననేయా |
యానే నద్యాముగ్రముద్యాననేయా
శంకావజ్ఞానుత్వనుజ్ఞావకాశమ్ || 31 ||

వా దిదేశ ద్విసీతాయాం
యం పాథోయనసేతవే |
వేతసేన యథోపాయం
యాంతాసీద్೭విశదే దివా || 32 ||

వాయుజో೭నుమతో నేమే
సంగ్రామే೭రవితో೭హ్ని వః |
వహ్నితో విరమే గ్రాసం
మేనే೭తో೭మనుజో యువా || 33 ||

క్షతాయ మా యత్ర రఘోరితాయు-
రంకానుగానన్యవయో೭యనాని |
నినాయ యో వన్యనగానుకారం
యుతారిఘోరత్రయమాయతాక్షః || 34 ||

తారకే రిపురాప శ్రీ-
రుచా దాససుతాన్వితః |
తన్వితాసు సదాచారు
శ్రీపరా పురి కే రతా || 35 ||

లంకా రంకాగారాధ్యాసం
యోనే మేయా కారావ్యాసే |
సేవ్యా రాకా యామే నేయా
సంధ్యారాగాకారం కాలమ్ || 36 ||

ఇతి
శ్రీదైవజ్ఞపండిత సూర్యకవి విరచితం
విలోమాక్షర రామకృష్ణకావ్యం
సమాప్తమ్