ఒక పద్యములో
మరొక పద్యమును వ్రాయుటను గర్భ కవిత్వము అంటారు. అలాగ ఒకే పద్యములో 3, 4
పద్యములు కూడా వ్రాయవచ్చును. ఎన్ని పద్యములైన ఒక్కొక్కటిగా చదువుకొనినపుడు
దాని దాని లక్షణములు, భావము, అన్వయము చక్కగా సరిపోవలెను. ముందుగా కొన్ని
ఉదాహరణలు సూచిస్తున్నాను:
(1) సీసపద్యము/ఆటవెలది:
సీస పద్యమునకు ఆటవెలది పద్యమునకు కూడా సరిపోయే ఈ పాదములను చూడండి:
అఖిల లోకములకు నాధారభూతమై
వెలుపలయును లోన నలరుచుండు
సకల నిగమ శీర్ష సారధామ విహార
పరమపురుష రామ భవ విరామ
ఏఏ గణములు వేస్తే అలాగ సరిపోవునో అనేది జాగ్రత్తగా పరిశీలించి ఆ విధముగా ఇటువంటి పద్యములను వ్రాయవచ్చును.
(2) తేటగీతి/ద్రుతవిలంబితము:
ద్రుతవిలంబితమునకు గణములు న భ భ ర 7వ అక్షరము యతి. ద్రుతవిలంబితము పాదము
చివర ఒక లఘువు చేర్చితే అది తేటగీతి అవుతుంది. యతి మాత్రము జాగ్రతగ
వేసుకొనవలెను. ఉదా:
సరస సద్గుణ సాగర శంకరా .. ద్రుతవిలంబితము
సరస సద్గుణ సాగర శంకరార్య .. తేటగీతి
మరికొన్ని ఉదాహరణలను మరొక పాఠములో నేర్చుకొనెదము. స్వస్తి!
నేమాని రామజోగి సన్యాసి రావు
మెలకువల పాఠములను అందించుచున్న శ్రీ నేమాని వారికి ధన్యవాదములు.
రిప్లయితొలగించండినమస్కారములు
రిప్లయితొలగించండిగురువులు శ్రీ నేమాని వారికి ధన్య వాదములు.
ముందు తేట గీతి , ద్రుత విలంబితము బాగా తెలిసాయి .సీసము పాదమునకు " మొత్తం ౮ గణములు కదా ! " యతి " ౧-౩ , ౫-౭ " అలా చూడ వలెనా ? తెలుప గలరు
అమ్మా శ్రీమతి రాజేస్వరి గారూ! శుభాశీస్సులు.
రిప్లయితొలగించండిసీస పద్యములోని 8 గణములను 2భాగములుగా విభజించి 4 ఇంద్రగణములు ఒక భాగముగను, 2 ఇంద్రగణములు + 2 సూర్య గణములు 2వ భాగముగను చేసి యతులు వేసుకొంటాము కదా. మీరు చెప్పినట్లు గనే 1 - 3కి, మరియు 5 - 7కి యతులు వేస్తాము.
సీస పద్యము 1 పాదము (8 గణములు) ఆటవెలది 2 పాదములకి సరిపోయేటట్లు వ్రాయుట గురించి ఈ పాఠములో చెప్పేను. అలా అభ్యాసము చేస్తే ఒక సీస పద్యములో 2 ఆటవెలదులు ఆ క్రింద మరొక ఆటవెలది మొత్తము 3 ఆటవెలదులు వ్రాయవచ్చును.
నమస్కారములు
రిప్లయితొలగించండిఎంతో ఓర్పుతో , నేర్పుతో , చందస్సు పాఠాలు నేర్పు తున్న, గురువులు ,శ్రీ నేమాని వారికీ , శంకరయ్య గారికీ , ధన్య వాదములు + కృతజ్ఞతలు.