ఏకాక్షర (ఏకవ్యంజన) శ్లోకం - 1
రరోరరే రరరురో
రురూరూరు రురోరరే |
రేరే రేరారారరరే
రారేరారి రి రారిరా ||
పదవిభాగం -
ర, రోః, అరేః, అర, రురోః, ఉః, ఊరూరుః, ఉరః, అరరే, ర, ఈరే, రీరారా, అరరర, ఇరార, ఇరారి, రిః, ఆరి, రా.
అన్వయం -
ర, రోః, అర, రురోః, అరేః, ర, ఈరే, ఉరః, అరరే, రీరారా, ఊరు + ఊరుః, ఉః, అరరర, ఇరార, ఇరారి, రిః, ఆరి, రా.
ప్రతిపదార్థాలు -
ర = రామశబ్దంలోని రేఫ (రకారం) వలన
రోః = భయం కలవాడైన,
అర = వేగంగా పరుగెత్తే
రురోః = హరిణరూపంలో ఉన్న మారీచునికి
అరేః = శత్రువైన శ్రీరాముని యొక్క
ర = కౌస్తుభమణిని
ఈరే = పొంది ఉన్న
అరః + అరరే = కవాటంవంటి వక్షస్థలంలో
రీరారా = లీల నాపాదించే (రలయో రభేదః)
ఊరు + ఊరుః = తొడలచే గొప్పదైన
ఉః = సీత భూమిక దాల్చిన లక్ష్మిని
అరరర = తన నిలయానికి తీసికొని వెళ్ళిన
ఇరార = సముద్రద్వీపాన్ని (లంకను) పొంది ఉన్న
ఇరారి = భూమికి విరోధి అయిన రావణునకు
రిః = నాశనాన్ని కల్గించిన దగుచు
ఆరి = చెలికత్తెలను
రా = పొందింది.
(శ్రీ శ్రీభాష్యం విజయసారథి గారి ‘ప్రహేళికలు’ సంకలనం నుండి)
రరోరరే రరరురో
రురూరూరు రురోరరే |
రేరే రేరారారరరే
రారేరారి రి రారిరా ||
పదవిభాగం -
ర, రోః, అరేః, అర, రురోః, ఉః, ఊరూరుః, ఉరః, అరరే, ర, ఈరే, రీరారా, అరరర, ఇరార, ఇరారి, రిః, ఆరి, రా.
అన్వయం -
ర, రోః, అర, రురోః, అరేః, ర, ఈరే, ఉరః, అరరే, రీరారా, ఊరు + ఊరుః, ఉః, అరరర, ఇరార, ఇరారి, రిః, ఆరి, రా.
ప్రతిపదార్థాలు -
ర = రామశబ్దంలోని రేఫ (రకారం) వలన
రోః = భయం కలవాడైన,
అర = వేగంగా పరుగెత్తే
రురోః = హరిణరూపంలో ఉన్న మారీచునికి
అరేః = శత్రువైన శ్రీరాముని యొక్క
ర = కౌస్తుభమణిని
ఈరే = పొంది ఉన్న
అరః + అరరే = కవాటంవంటి వక్షస్థలంలో
రీరారా = లీల నాపాదించే (రలయో రభేదః)
ఊరు + ఊరుః = తొడలచే గొప్పదైన
ఉః = సీత భూమిక దాల్చిన లక్ష్మిని
అరరర = తన నిలయానికి తీసికొని వెళ్ళిన
ఇరార = సముద్రద్వీపాన్ని (లంకను) పొంది ఉన్న
ఇరారి = భూమికి విరోధి అయిన రావణునకు
రిః = నాశనాన్ని కల్గించిన దగుచు
ఆరి = చెలికత్తెలను
రా = పొందింది.
(శ్రీ శ్రీభాష్యం విజయసారథి గారి ‘ప్రహేళికలు’ సంకలనం నుండి)
మాస్టారు గారు!నిజంగా చమత్కా 'ర' భరితంగా నున్నది.
రిప్లయితొలగించండిఒక్క ఏకాక్షర పద్యం లొ " ఇం .......త " అర్ధం ఉందా ? " ఎం.......త " బాగుందో ! భళా ......తమ్ముడూ ........ భళా !
రిప్లయితొలగించండిగోలి హనుమచ్ఛాస్త్రి గారూ,
రిప్లయితొలగించండిరాజేశ్వరి అక్కయ్యా,
................. ధన్యవాదాలు. ఇటువంటి చమత్కార శ్లోకాలు, పద్యాలు మన సారస్వతంలో అగణితాలు. నాకు సాధ్యమైనన్ని సేకరించి అందించాలని ప్రయత్నం.
తప్పకుండా . ఇంకా ఇంకా వ్రాయాలి
రిప్లయితొలగించండిసమస్యలు తీరి మళ్ళీ ఈ సాహితీ ప్రపంచం లొ అడుగిడు తున్నందుకు చాలా ఆనందం గా ఉంది " గాడ్ బ్లెస్ యు "
నిజంగా అద్భుతమే.
రిప్లయితొలగించండిఇది తెలుగుకే చెల్లింది. వాక్యాలు విన్నా కానీ పద్యం మొదటి సారి చూశా. చిన్నప్పుడు విన్న వాక్యాలు:
రిప్లయితొలగించండికాకీకకాకికికాకకుక్కకా?
నీనాన్ననిన్ననునునన్నానునా?
రాచకొండ మల్లిక్ గారూ,
రిప్లయితొలగించండిధన్యవాదాలు.
చాలా బాగుంది ఏకాక్షరవిన్యాసం
రిప్లయితొలగించండి