చమత్కార పద్యాలు - 152

                                చాటు శ్లోకం

విరాజరాజపుత్రారేః
యన్నామ చతురక్షరమ్ |
పూర్వార్ధం తవ శత్రూణాం
పరార్ధే తవ సంగరమ్ ||

భావం -
‘విరాజరాజపుత్రారి’కి సంబంధించిన నాలుగక్షరాల పేరులోని మొదటి సగం నీ శత్రువులకు, తరువాతి సగం నీకు యుద్ధంలో సంభవించును గాక!

అర్థాలు - 

వి = పక్షులకు
రాజ = ప్రభువైన గరుత్మంతునికి
రాజ = నాయకుడైన విష్ణువు యొక్క
పుత్ర = కుమారుడైన మన్మథునికి
అరేః = శత్రువైన శివునికి సంబంధించిన
యత్ + నామ = ఏ పేరు
చతురక్షరం = నాలుగక్షరాలు కలిగి ఉందో
పూర్వార్ధం = (అందులో) మొదటి సగం
సంగరే = యుద్ధంలో
తవ శత్రూణాం = నీ శత్రువులకు
పరార్ధం = రెండవ సగం
తవ = నీకు (సంభవించును గాక!)

వివరణ - 
శివునికి సంబంధించిన నాలుగక్షరాల పేర్లలో ‘మృత్యుంజయః’ ఒకటి. యుద్ధంలో నీ శత్రువులకు ‘మృత్యువు’, నీకు ‘జయం’ చేకూరుతాయని భావం. 

(శ్రీ శ్రీభాష్యం విజయసారథి గారు సేకరించిన ‘ప్రహేళికలు’ గ్రంథం నుండి)